روانشناسی ترید نمایانگر جنبه‌های احساسی در فرآیند تصمیم‌گیری تریدرها است. هر تریدر به مقدار خاصی احساساتش تحریک می شود. دو احساس اصلی که بر تریدرها تأثیر می‌گذارند، ترس و حرص هستند — هر دو ممکن است منجر به تصمیمات نادرستی شوند، مانند سرمایه‌گذاری تمامی دارایی بر روی یک سهم و یا به دلیل ترس از ریزش سهام، عجولانه سهم خود را بفروشند.
حتی اگر یک تریدر نحوه‌ی تحلیل به وسیله ی تحلیل تکنیکال و فاندامنتال را در سطح بالایی یاد گرفته باشد، ذهن ضعیف یا مضطربی که به راحتی تحت تأثیر احساسات فردی تریدر قرار می‌گیرد، می‌تواند برای پرتفوی تریدر بسیار خطرناک باشد — به ویژه در یک محیط تریدینگ نوسانی مانند بازار ارزهای دیجیتال.
روانشناسی ترید چیست؟
روانشناسی ترید به عوامل روان‌شناختی اشاره دارد که نحوه ترید کردن افراد در بازارهایی مانند رمزارزها یا سهام را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این مفهوم بر پایه ایده ای است که احساسات می‌توانند به شدت بر فرآیند تصمیم‌گیری تریدرها تأثیرگذار باشند.
به عنوان مثال، حرص می‌تواند تریدر را به گرفتن تصمیمی قطعی با ریسک بالا روانه کند، مانند خرید یک رمزارز در نقطه صعود قیمت به دلیل افزایش سریع آن. بالعکس، ترس می‌تواند منجر به خروج زودهنگام تریدر از بازار شود.
FOMO یا ترس از بقیه جا ماندن، به ویژه زمانی که یک دارایی به طور قابل توجهی ارزش آن بالاتر رفته باشد، این می‌تواند باعث شود که یک فرد تصمیمات بازاری را بر اساس احساسات بگیرد و نه منطق و عقل.
هر تریدری تحت تأثیر احساسات قرار می‌گیرد. برای اکثر افراد، از دست دادن پول تلخ و ناراحت‌کننده است، در حالی که کسب درآمد و سود گرفتن، لذت بخش است.
چرا درک ذهنیتتان هنگام ترید مهم است؟
ترس و طمع دو احساس اصلی در ترید هستند. ترس می‌تواند تریدر را به اجتناب از همه ریسک‌ها بکشاند و شاید به دست آوردن یک ترید موفق را از دست دهد. از سوی دیگر، طمع می‌تواند به برداشت ریسک‌های افزایشی برای حداکثر سود منجر شود، مانند خرید یک دارایی در نقطه بالایی از قیمت به دلیل افزایش سریع قیمت آن.
تریدرهای ماهر می‌دانند که باید تعادلی بین ترس و طمع داشته باشند. ترس از تریدرها محافظت می‌کند تا از ریسک‌های ناپایدار جلوگیری کنند، در حالی که طمع آنها را برای بهره‌برداری از فرصت‌ها تحریک می‌کند. با این حال، افتراق زیاد به یکی از این احساسات معمولاً منجر به تصمیمات ترید غیرمنطقی می‌شود.
یادگیری ترید کردن با ذهنیت صحیح به همان اندازه ی تحلیل فاندامنتال و چگونگی خواندن یک چارت اهمیت دارد. با درک و کنترل احساسات، تریدر ها می‌توانند تصمیمات با اطلاعات بیشتری بگیرند و خسارات را کاهش دهند. در واقع، انجام تصمیمات بی‌احساسات از سختی‌های گفته شده آسان‌تر است. تریدرها هر روز با چالش‌های مختلفی روبرو می‌شوند که ممکن است واکنش احساسی به وجود آورند. در ادامه چند مثال آورده شده است:
1- انتظارات غیرواقعی: ترید راهی سریع برای ثروت‌آفرینی نیست. افرادی که با این ایده ترید میکنند، با یک واقعیت تلخ روبرو می‌شوند. مانند هر مهارت دیگری، ترید کردن نیاز به سال‌ها تمرین و تکرار دارد.
2- باخت: حتی بهترین تریدرها روزهای خسته‌کننده دارند. برای تریدرهای جدید، ضرر کردن یک مفهوم دشوار است و اغلب منجر به تلاش‌های ناکامی بیشتر برای تلافی خسارت و پیروزی در برابر بازار می‌شود.
3- برد: اگرچه بردن لذت‌بخش است، اما معایب آن این است که تریدرها ممکن است احساس غرور یا شکست ناپذیری کنند و ممکن است تحت تصور نادرستی باشند که دیگر مالباخته نخواهند بود. این می‌تواند به تصمیمات با ریسک بالاتر و در نهایت، خسارت‌ها منجر شود.
4- احساسات بازار و رسانه‌های اجتماعی: تریدرهای مبتدی به آسانی تحت تأثیر آنچه در اینترنت گفته می‌شود قرار می‌گیرند. احساسات منفی در رسانه‌های اجتماعی می‌تواند به ترس منجر شود که به فروش عجولانه منتهی می‌شود. همچنین برای یک تریدر غیرمنطقی است که به نصیحت یک اینفلونسر بی‌توجهانه عمل کند ویژگی خاصی را خریداری کند، به ویژه اگر اینفلونسر اسپانسرش پروژه ی توکن باشد و برای تبلیغ آن توکن پول دریافت کرده باشد.
چگونگی استفاده از روانشناسی ترید برای تبدیل شدن به یک تریدر بهتر
به مدت زیادی فکر کنید:
تنظیم اهداف دستیابی‌پذیر. یک برنامه واقع‌بینانه از آنچه که می‌خواهید دست یابید، کمک به جلوگیری از ترید بیش از حد یا احساساتی شدن بیش از حد به دلیل انتظارات غیرواقعی خواهد کرد. همچنین به شما در تمرکز بر روی اهداف طولانی مدت به جای سودها و زیانهای کوتاه‌مدت کمک خواهد کرد.
استراحت کنید:
استراحت‌های منظم می‌توانند دیدگاه و وضوحی که به آن نیاز دارید را فراهم آورند. اگر به صورت دنباله دار در ترید موفق شدید، پیش از اینکه در ترید زیاده‌روی کنید، یک استراحت بگیرید. علاوه بر این، بیداری در طول شب ممکن است منجر به خستگی شما شود و در نتیجه تصمیمات نادرستی بگیرید. استراحت نه تنها برای پرتفوی شما بلکه برای سلامتی جسمی و روانی شما نیز مفید است.
از اشتباهات یاد بگیرید:
همه در ترید کردن اشتباهاتی میکنند. به جای این که از دست خودتان ناراحت و عصبانی باشید، تلاش برای جبران زیان با سرمایه حتی بیشتر، بروید و اشتباهی را که انجام دادید تحلیل کنید تا ببینید علتش چه بوده. استراتژی‌های جدید را بر اساس آنچه از اشتباهات گذشته می‌آموزید، اجرا کنید و در مواجهه با موقعیت‌های بعدی آماده‌تر خواهید بود.
قوانین تعیین کنید:
یک برنامه ترید دقیق ایجاد کنید و به آن پایبند باشید. این برنامه نحوه برخورد شما با موقعیت‌های مختلف را مشخص می‌کند و به شما کمک می‌کند که واکنش‌های خود را در زمان‌های استرس زا تحت کنترل نگه دارید. برخی از مثال‌ها شامل استفاده از روش stop-losses and take-profits، محدود کردن میزان سود یا زیانی که می‌توانید در یک روز سود کنید و یا از دست دهید، و یک استراتژی مدیریت ریسک را که با آن راحت هستید انتخاب کنید.
با یک برنامه واضح در ذهن، شما دقیقاً خواهید دانست چه مراحلی باید انجام داد، بدون اینکه واکنش‌های احساسی باعث انحراف تصمیمات شما شوند، و اطمینان حاصل کنید که از مسیر اصلی که قبل از ورود به یک موقعیت برای خود تعیین کرده‌اید، منحرف نمی‌شوید.
آیا روانشناسی ترید در بازار رمزارزها متفاوت است؟
روانشناسی ترید برای هر کلاس دارایی، از جمله رمزارزها، صدق می‌کند. انسان‌ها تا حدی به هم شباهت دارند، به ویژه در زمینه پول. به عنوان مثال، بیشتر مردم دوست ندارند پول بدهند، اما دوست دارند آن را به دست آورند. علاوه بر این، تریدرهای هر نوع دارایی احساس هیجان میکنند زمانی که در یک روند موفقیت آمیز هستند.
با این حال، چند چالش روانشناسی منحصر به فردی وجود دارد که تریدرهای رمزارز با آنها مواجه می‌شوند.
برخلاف بازار سهام که در آخر هفته‌ها تعطیل است، بازار رمزارزها همیشه در حالت 24 ساعته باز است. به عبارت دیگر، تریدرهای رمزارز همیشه به ابزار ترید، دارایی‌های خود و، به خصوص، فرصت‌های احتمالی دسترسی دارند. برای یک تریدر که تصمیم به ترید کردن احساسی دارد، داشتن دسترسی 24 ساعته می‌تواند بسیار پرهزینه باشد.
همچنین، بازار رمزارزها بسیار نوسانی است و به عنوان یک نتیجه، تریدرها باید به سرعت تفکر کنند و در عین حال احترام به قوانین ترید را حفظ کنند.
به عنوان مثال، تریدرهای حرفه‌ای به سرعت به یک دارایی که خیلی سریع رشد کرده، نمیروند فقط بخاطر اینکه همه درباره آن حرف می‌زنند، و همچنین تصمیم به ریسک‌گیری با تمام سرمایه خود به دلیل اینکه بازار برای یک روز به صورت سبز بسته شده است، نمی‌گیرند.
جمع بندی:
احساسات یکی از بزرگترین تله‌های معمول در تریدینگ رمزارزی هستند. یادگیری کنترل احساسات خود با درک ذهنیت و علائم تحریکی احساسی شما مهارتی بی‌نظیر است که شما را از طمع برای سود گرفتن یا احساساتی شدن و نابودی پرتفوی خود جلوگیری خواهد کرد.
در نهایت، تبدیل شدن به یک تریدر خوب نیاز به سال‌ها یادگیری و تمرین مداوم دارد. مسیرهای مختصر یا ترفندهای روزمره از طریق ترید کردن وجود ندارد. یک استراتژی را دنبال کنید که به وضعیت مالی شما می‌پردازد، به تمرین ادامه دهید و به ترس یا طمع اجازه ندهید که شما را وادار به تصمیمی کند که به طور معمول انجام نمی‌دهید.
