آشنایی با دنیای متاورس و ویژگی‌های آن

احتمالا این روزها در دنیای اطرافتان واژه متاورس را زیاد شنیده باشید و شاید حتی کنجکاو شده باشید تا چیزهای بیش‌تری درباره این دنیای جدید و ناشناخته یاد بگیرید. برای آشنایی بیش‌تر با این دنیای ناشناخته و ارتقاء دانش خود در این زمینه این مطلب را تا انتها دنبال کنید.

اینترنت و گوشی‌های هوشمند نقش مهمی در تغییر درک متعارف از فناوری‌های دیجیتال در دنیای امروز ایفا کرده‌اند. این روزها صحبت‌ها در مورد دنیایی به نام Metaverse در حال اوج گرفتن می‌باشد، و حتی بسیاری از کارشناسان متاورس را به عنوان اینترنت بعدی معرفی کرده اند. اما این ادعا تا چه حد منطقی است که متاورس را به عنوان تکرار اینترنت در نظر بگیریم؟ در این مقاله به این سوال و بسیاری موارد دیگر خواهیم پرداخت.

متاورس چیست؟

متاورس یک دنیای مجازی است و می‌توان با استفاده از عینک‌های مخصوص هرگونه تعامل مجازی را در آن تجربه کرد. توسعه‌دهندگان متاورس آواتار‌هایی با استایل و شخصیت‌های متفاوت ایجاد کرده‌اند که با استفاده از هوش مصنوعی کنترل می‌شوند. کاربران می‌توانند از طریق ویدیو‌های تعاملی یا چت کردن با آن‌ها ارتباط برقرار کنند. این آواتار‌ها با برخورداری از قابلیت‌های هوش مصنوعی پیشرفته حتی می‌توانند در مورد موضوعات پیچیده نیز بحث کنند و با انسان وارد بحثی طولانی و بدون محدودیت شوند.

شما می‌توانید در دنیای متاورس بازی کنید، آیتم‌های دیجیتالی مختلفی را خریداری کرده یا حتی آموزش ببینید؛ حتی می‌توانید با بهره‌مندی از این فناوری جذاب به هر نقطه از جهان به صورت مجازی سفر داشته باشید و از جاذبه‌های گردشگری مورد علاقه خود که دارای وضوح بسیار خوبی هستند، به‌صورت مجازی دیدن کنید.

متاورس دنیای مجازی وصف‌ناپذیری با شگفتی‌های غیرمنتظره و هیجان‌انگیز است که کاربران با حضور در آن می‌توانند ورود به دنیای مجازی سه‌بعدی و زندگی مجازی را به معنای واقعی کلمه تجربه کنند.

تاریخچه متاورس

از اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰، بسیاری از کسانی که در جامعه فناوری هستند، وضعیت آینده‌ی یک پدیده به نام متاورس (Metaverse) را تصور می‌کردند. آن‌ها معتقد بودند که این مفهوم، نه تنها در لایه زیرساختی دنیای دیجیتال، بلکه در بخش فیزیکی و همچنین تمامی خدمات و پلتفرم‌های بالا دستی، انقلابی ایجاد خواهد کرد. اگرچه تعریف چشم انداز کامل متاورس دشوار به نظر می‌رسد، اما در واقع چنین نیست و زمانی که با آن آشنا می‌شوید متوجه می‌شوید که تا چه حد خارق العاده است.

 

ایده متاورس برای اولین‌بار در سال ۱۹۹۲ در رمان علمی تخیلی نیل استیونسون به نام Snow Crash، ابداع شد، جایی که انسان‌ها با استفاده از آواتار‌های قابل برنامه‌ریزی، با یکدیگر و عوامل نرم‌افزاری در یک فضای مجازی سه بعدی که از دنیای واقعی شبیه‌سازی شده است، ارتباط برقرار می‌کنند.

رابطه Metaverse و فیس بوک

اخیراً مارک زاکربرگ مالک فیسبوک، نام این کمپانی را به متا (Meta) تغییر داده است. این موضوع می‌تواند حاکی از آن باشد که این شرکت قرار است حضوری فعال و ویژه در متاورس داشته باشد.

مارک زاکربرگ در حال حاضر روی ایجاد متاورس اجتماعی و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های واقعیت افزوده یا Oculus،  AR و واقعیت مجازی یا VR فیسبوک تمرکز کرده است.

زاکربرگ در مورد امنیت متاورس می‌گوید: «متاورس جانشین اینترنت تلفن همراه است».

مارک زاکربرگ که با تغییر نام فیسبوک به متا تلاش کرده رنگ و بویی جدی‌تر به این هدف بدهد، تعبیری ساده‌تر از متاورس را ارائه می‌کند:

متاورس مجموعه‌ای از فضا‌های مجازی محسوب می‌شود که می‌توان در آن‌ها افرادی را که در یک فضای فیزیکی در کنار یکدیگر نیستند، گرد هم جمع و بین آن‌ها ارتباط برقرار کرد.

البته دسته‌بندی‌های دیگری هم در رابطه با متاورس وجود دارد. از دیدگاه راف کاستر Raph Koster، کارآفرین آمریکایی، دنیا‌های آنلاین فضا‌های دیجیتالی هستند، از فضا‌های سرگرم‌کننده سه‌بعدی بسیار جذاب گرفته تا فضا‌هایی که بر پایه متن ایجاد شده‌اند.

فرضیه چند جهانی یا جهان‌های موازی (Multiverse) در حقیقت به چند دنیای متفاوت از یکدیگر اشاره می‌کند که با یک شبکه به یکدیگر متصل شدند و ساختار و قوانین آن‌ها یکسان نیست. از نظر کاستر متاورس در حقیقت چند جهان ترکیب شده با یکدیگر است که با دنیای واقعی تعامل بیش‌تری دارند و در آن‌ها عناصر مجازی و حقیقی، مثل واقعیت مجازی، اتاق‌های پرو مجازی برای مغازه‌های واقعی و حتی اپلیکیشن‌هایی مانند گوگل مپس با یکدیگر ترکیب شده‌اند.

تغییر نام فیسبوک به متا، یکی از بهترین پروژه‌های متاورس محسوب می‌شود.

احتمالاً می‌دانید که مارک زاکربرگ شرکت Oculus را در سال ۲۰۱۴ خریداری کرد؛ زیرا متوجه شده بود که محبوبیت VR به سرعت در حال افزایش است. بنابراین کاملاً منطقی است که او بخواهد شرکتش در جنبش متاورس حضوری قدرتمند داشته باشد.

Oculus متاورس را به بخشی کلیدی از مدل کسب و کار خود تبدیل کرده است؛ و در آینده‌ای نزدیک  قرار است پروژه Oculus Home را راه‌اندازی کند. یک فضای متاورس آنلاین برای گیمر‌ها، که می‌توانند در آن بازی‌های متاورس را بخرند و با دوستان خود ارتباط برقرار کنند.

البته متاورس فیس بوک بیشتر روی شبکه‌های اجتماعی متمرکز شده است تا بازی‌ها؛ به این معنی که شما از هویت موجود خود در metaverse facebook استفاده می‌کنید تا هر بار که به دنیای متاورسی دیگری وارد می‌شوید، آواتار‌های جدیدی داشته باشید.

یکی از‌ نکات کلیدی این است که از تصور و تلقی متاورس به عنوان یک واقعیت جایگزین فاصله بگیریم، و در عوض به این فکر کنیم که متاورس چگونه می‌تواند با دسترسی به فناوری‌های جدید مانند واقعیت افزوده و دستیار‌های مجازی (آواتارها)، زندگی روزمره ما را به روش‌های مثبت تکمیل کنند.

نقش NFT در متاورس چیست؟

NFT مخفف Non Fungible Token به معنای توکن غیر قابل تعویض است و یکی از اجزای جدا نشدنی از دنیای متاورس محسوب می‌شود. NFT و متاورس به سرعت در سرتاسر جهان در حال تکامل هستند و هر دوی این موارد متعلق به یک فناوری هستند. هر دو حوزه دارای پتانسیل تجاری عظیمی بوده و در حال حاضر با سر و صدای زیادشان در رسانه‌ها، توجه مردم و سرتیتر اخبار را به خود معطوف کرده‌اند. در صورتی که میخواهید بدانید NFT چیست میتوانید این مقاله را مطالعه کنید.

توکن‌های تعویض ناپذیر به معنای مالکیت دارایی‌های دیجیتال در بلاک چین هستند و این دارایی‌های دیجیتال یکی از مهم‌ترین مفاهیم متاورس محسوب می‌شوند. NFT‌ها به مردم کمک می‌کنند تا ضمن اثبات مالکیت بتوانند ارزشی را برای آثار خود ارائه دهند.

قبل از اینکه NFT‌ها به فضای متاورسی اضافه شوند، هیچ راهی برای اثبات مالکیت دارایی وجود نداشت. از این رو، فناوری NFT به طور قابل توجهی برای اثبات مالکیت دیجیتال دارایی واقعی استفاده می‌شود. همچنین چندین دلیل دیگر برای استفاده از NFT‌ها در فضای متاورس وجود دارد:

• کاربران می‌توانند از طریق NFT به آواتار‌های دیجیتالی دسترسی داشته باشند و هر آواتار؛ توکن آیدی مخصوص به خود را برای اثبات داشتن شخصیت مربوطه دارد.
• تمامی رویداد‌های پشتیبانی شده توسط Metaverse، مانند رویداد‌های زنده و کنسرت‌های موسیقی، از فناوری بلیط NFT در هنگام صدور بلیط استفاده می‌کنند.
• در NFT‌ها، قرارداد‌های هوشمند به عنوان واسطه عمل می‌کنند و بلاک چین در جایگاه یک پایگاه داده برای ثبت تراکنش‌ها به عنوان مدرک؛ ایفای نقش می‌کند.

متاورس یک دنیای مجازی است که به مردم اجازه می‌دهد تا تمام کار‌هایی را که می‌توانند در دنیای واقعی انجام دهند، در فضای مجازی هم انجام دهند. این یعنی متاورس می‌تواند به آن‌ها فضای مجازی را همراه با زندگی روزمره و اقتصادی پویا ارائه دهد، بدین شکل که در آن مردم بتوانند کار کنند، به کسب درآمد بپردازند، بازی کنند، سرگرم شوند، فعالیت‌های هنری خود را گسترش دهند، به خرید و فروش مستغلات بپردازند و بسیاری از کار‌های دیگر را انجام دهند.

پلتفرم‌های مبتنی بر Metaverse از رابط کاربری اصلی VR و AR تشکیل شده، که برای برقراری ارتباط و تعامل با یکدیگر در بستر‌های رسانه‌های اجتماعی بسیار کاربردی هستند. کاربران می‌توانند در فضای متاورسی آواتار‌های سه بعدی، پروفایل‌های بازی، آثار هنری دیجیتال و… خود را به شکل NFT ایجاد کنند و از آن‌ها استفاده کنند.

رابطه NFT با متاورس

همانطور که تا اینجا متوجه شدیم، رابطه NFT با متاورس، ارتباط بسیار تنگاتنگ و قدرتمندی است، چرا که عملکرد NFT‌ها در دنیای متاورس دقیقاً به همان شکلی است که‌ اشیا در دنیای واقعی کار می‌کنند. بنابراین، می‌توان گفت که NFT‌ها، بسته به توکنیزاسیون دارایی (tokenization)، اهمیت زیادی در زنده ماندن متاورس دارند.

NFT‌ها کاربرد‌های مختلفی در Metaverse دارند، از جمله اجازه دادن به مالکیت دارایی برای تقویت بازی‌های بلاک چینی و…. حال خواه مسئله ما تجارت باشد یا بازی، NFT‌های مبتنی بر متاورس برای بهره بردن از مزایای هر دو مورد؛ بسیار ضروری هستند.

ویژگی‌های متاورس

پایدار و دائمی است

یعنی هرگز حالت “تنظیم مجدد” یا “مکث” یا “پایان” به خود نمی‌گیرد، بلکه به طور نامحدود ادامه می‌یابد و نمی‌توانید آن را متوقف یا ریست کنید.

همه چیز به صورت زنده و هم‌زمان است.

حتی اگر رویداد‌های از پیش برنامه‌ریزی شده و مستقل اتفاق بیفتند، درست همان طور هستند که در «زندگی واقعی» رخ می‌دهند، متاورس یک تجربه بصورت زنده است  که به طور مداوم برای همه و در زمان واقعی اتفاق می‌افتد و نمی‌توان چیزی را به عقب برگرداند.

محدودیت ندارد و قابل شخصی سازی است.

متاورس می تواند به صورت همزمان و بدون هیچ سقفی برای همه کاربران یکسان باشد، در حالی که حس “حضور” مستقل و فردی را برای هر کاربر ایجاد می کند. همه می توانند بخشی از متاورس باشند و همزمان در یک رویداد یا یک فعالیت شرکت کنند.

یک اقتصاد کاملاً کارآمد است

افراد و کسب و کار‌ها قادر به ایجاد و توسعه خواهند بود. آن‌ها می‌توانند مالک چیزی باشند، سرمایه‌گذاری کنند، بفروشند و برای طیف گسترده‌ای از کارها که یک ارزش خلق می‌کنند، پاداش دریافت کنند.

تجربه‌ای گسترده‌ است

متاورس می‌تواند تجربه‌ای باشد که هم دنیای دیجیتال و هم دنیای فیزیکی، شبکه‌ها / تجارب خصوصی و عمومی و پلتفرم‌های باز و بسته را در برمی گیرد.

پر از «محتوا» و «تجربه» است.

متاورس می‌تواند از انواع محتوا و تجارب که توسط طیف بسیار گسترده‌ای از مشارکت‌کنندگان ایجاد و اداره می‌شود، تشکیل شود. برخی از کاربران، افراد مستقل هستند، در حالی که برخی دیگر ممکن است گروه‌های غیررسمی سازمان یافته یا شرکت‌های تجاری متمرکز باشند.

محدودیت‌ها

محافظت از کودکان

به عنوان والدین، در حال حاضر امکان ردیابی کودکانمان در اینترنت مشکل است، و این مشکل با متاورس هم به همین شکل ادامه دارد.

فهمیدن این که کودکانمان در متاورس چه کاری را انجام می‌دهند می‌تواند مسئله‌ای بسیار چالش برانگیز باشد، زیرا ما نمی‌توانیم دنیایی که آن‌ها با هدست VR می‌بینند را ببینیم. پس عملاً ما نمی‌توانیم از تبلت یا گوشی برای ردیابی ان‌ها استفاده کنیم.

سلامت روحی

آثار VR یک پدیده شناخته شده است، و مردم می‌توانند احساساتی مانند غم و نا‌امیدی را پس از استفاده از VR به خوبی تجربه کنند.

وقتی ما یک دنیای شگفت‌انگیز و باور نکردنی (دنیای مجازی) را تجربه می‌کنیم و دوباره به دنیای واقعی بازمی‌گردیم، این موضوع ممکن است باعث شود تا افسرده و غمگین شویم.

در حال حاضر اعتیاد به اینترنت و بازی یک مشکل بزرگ میان بچه‌ها و بزرگسالان است، و گرفتار شدن در گذراندن تمام وقت خود در متاورس می‌تواند مشکل بزرگ‌تری هم در آینده ایجاد کند.

قوانین متاورس

ممکن است برایتان این سوال پیش آمده باشد که آیا یک عمل مجازی می‌تواند به عنوان جرم در نظر گرفته شود؟ متاورس چالش‌های نظارتی را به همراه خواهد داشت و قوانینی را برای این فضا وضع می‌کند؟ برای مثال، اگر شما درون واقعیت مجازی باشید و لباس لمسی پوشیده باشید، و کسی در دنیای مجازی شما را بدون اجازه‌تان لمس کند، این چه تفاوتی با حمله به شما در دنیای واقعی دارد؟ ما باید با رشد روز افزون فناوری شاهد قوانینی برای برخورد با چنین مواردی باشیم.

حساسیت زدایی

آدم‌های زیادی در VR بازی‌های خشن بازی می‌کنند، جایی که شما می‌توانید احساسات مختلف را لمس کنید و کاری که انجام می‌دهید را با تمام وجود احساس کنید. این تجربیات چشم نواز بسیار واقعی خواهد بود و می‌تواند منجر به حساسیت زدایی افراد نسبت به رفتار‌های خودشان شود. مثلا در یک بازی، اگر شما با اسلحه به سمت کسی شلیک کنید یا آن شخص را خفه کنید، ممکن است که به دلیل حساسیت زدایی VR، احتمال تکرار آن رفتار در دنیای واقعی بیش‌تر شود.

هک شدن هویت

در دنیای مجازی، ما از آواتار‌ها استفاده می‌کنیم و این امکان وجود دارد که افراد، آواتار‌های ما را هک کنند و هویت آنلاین ما را به سرقت ببرند. اگر این اتفاق بیفتد، هکر وانمود می‌کند که شما هستید و در دنیای‌های مجازی و واقعی هویت شما را تخریب کند.

واضح است، که متاورس مشکلات بالقوه زیادی دارد و مسائل زیادی وجود دارد که باید در مورد ان‌ها فکر کنیم.

ما باید روی امنیت متاورس تمرکز کنیم و راهی برای احراز هویت و اجتناب از دیپ فیک‌ها(جعل هویت با استفاده از یک تکنیک هوش مصنوعی) برای کاهش جرایم مرتبط با VR پیدا کنیم.

آیا متاورس جایگزین اینترنت می‌شود؟

اینترنت ماهیتی نامحسوس دارد، شما آن را نمی‌بینید و شبکه‌ای است که توسط آن سخت‌افزار شما به سرور‌ها متصل می‌شود. در حال حاضر به عنوان یک آدم معمولی در دنیای واقعی چیزی که ما می‌بینیم صفحات وب، پرتال، پلتفرم‌های e-commerce و غیره است که در قالب دو بعدی مشاهده می‌کنیم. متاورس دارای دنیا‌های مجازی روی هدست، موبایل و لپتاپ‌های ما است. با سرعت بالاتر اینترنت همه می‌توانند به جای راه حل‌های دو بعدی از دید سه بعدی به همه چیز نگاه کنند و از آن‌ها استفاده کنند.

پس در پاسخ به سوال که آیا متاورس جایگزین اینترنت می‌شود؟ باید بگوییم خیر. اینترنت همیشه به عنوان لایه پایه باقی خواهد ماند.

Metaverse و Web3

امروزه، بخش عظیمی از جمعیت جهان تا حد قابل توجهی به خدمات مرتبط با اینترنت که توسط شرکت‌های بزرگ فناوری ارائه می‌شود، متکی هستند. برخلاف گوگل، اپل و آمازون، این شرکت‌ها امر می‌کنند که کاربرانشان از چه خدماتی می‌توانند استفاده کنند و به عنوان واسطه بین کاربران و خواسته‌هایشان عمل کنند.

با این حال، web۳ در یک شبکه غیر متمرکز عمل می‌کند و نیازی به دسترسی یا permission ندارد. به عبارتی، ارائه‌دهندگان اینترنت این اختیار را ندارند که تصمیم و طرز فکر خود را بر افرادی که از خدمات آن‌ها استفاده می‌کنند تحمیل کنند.

همچنین آن‌ها به عنوان واسطه بین کاربران و نیاز‌های آن‌ها عمل نمی‌کنند.

تفاوت بین web3 و metaverse چیست؟

بزرگترین تفاوت بین این دو فناوری این است که مردم از web3 برای دسترسی به متاورس استفاده می‌کنند، دقیقاً مانند نحوه استفاده یک خودرو از جاده.

  Web3 درباره مالکیت و کنترل غیر متمرکز و قرار دادن وب در دست کاربران و جامعه است. از سوی دیگر، متاورس یک واقعیت دیجیتالی مشترک است که کاربران را قادر می‌سازد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، اقتصاد ایجاد کنند و در زمان واقعی تعامل داشته باشند و برای آن مهم نیست که چه کسی مالک آن است.

 web3 همچنین بر پایه بلاک چین و ارز‌های دیجیتال ساخته شده است، در حالی که متاورس از فناوری‌هایی مانند AR/VR و ارز دیجیتال استفاده می‌کند. این موضوع دلیل غیرمتمرکز بودن web3 و نداشتن نفوذ یا کنترل عمده شرکتی است.

این دو همچنین در نحوه استفاده متفاوت هستند. web3 مجموعه جدیدی از استاندارد‌ها برای نحوه استفاده و مدیریت اینترنت است. متاورس در مورد بازی، رسانه‌های اجتماعی، خرده فروشی و تجربیات دیگر است.

برند‌های فعال در حوزه Metaverse

برخی از برندهای پیشرو و فعال که هم اکنون در حوزه متاورس فعالیت‌های خود را آغاز کرده‌اند:

• گوگل (Google)
• مایکروسافت (Microsoft)
• فیسبوک (Facebook)
• نایک (Nike)
• تیندر (Tinder)
• علی بابا (Alibaba)
• اسنپ چت (SnapChat)
• تنست (Tenset)
• اپل (Apple)
• شرکت دایسون (Dyson)
• شرکت آمازون (Amazon)
• اپیک گیمز (EpicGames)
• بایننس (Binance)

آینده متاورس چه چیزی است؟

از آنجایی که متاورس در حال ترکیب با فناوری web3  است و همچنین با بلاکچین نیز در ارتباط است، می‌توان آینده آن را از جهات بسیاری به دنیای واقعی ما شبیه‌سازی کرد. حتی در آینده‌ای نزدیک ممکن است برخی از فعالیت‌ها در متاورس جایگزین دنیای واقعی شود. همان‌طور که اشاره شد، امروزه ما در حال حاضر با نسخه نوپایی از متاورس رو به رو هستیم و در آینده با توجه به ویژگی‌های موجود، متاورس می‌تواند رشد چشمگیری داشته باشد. در حال حاضر، شرکت‌ها و افراد بزرگی از جمله صرافی بایننس، کمپانی آتاری و… در این تکنولوژی سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

رابطه متاورس و گیمینگ چیست؟

پیشرفت‌های اخیر در متاورس، شرکت‌های بازی را مجبور کرده است که به بازی‌های متاورسی روی بیاورند. توسعه دهندگان این بازی‌ها به منظور فراگیرتر کردن تجربه بازی از فناوری های جدید مانند بلاک چین و هوش مصنوعی استفاده می کنند.

با وجود این که متاورس هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد، بسیاری از شرکت‌ها،‌ پلتفرم‌های بازی نسل بعدی خود را راه اندازی کرده اند. بازی‌های دیسنترالند (Decentraland) و سندباکس (Sandbox) نمونه‌هایی از پروژه‌های بزرگ و آینده‌نگر این حوزه هستند. غول‌های بزرگ فناوری مانند مایکروسافت و فیس‌بوک هم در حال توسعه پروژه‌های منحصربه‌فرد خود در Metaverse هستند. از این رو، به احتمال خیلی زیاد در آینده نزدیک نسخه بسیار پیشرفته‌ای از متاورس را تجربه خواهیم کرد.