IPTV چیست؟ در عصر حاضر، با گسترش فضای آنلاین، اصطلاحات جدیدی وارد حوزه سرگرمی شده‌اند و IPTV یکی از این واژگان کلیدی است. در حال حاضر، شاهد گذار از روش‌های سنتی پخش محتوا مانند تلویزیون کابلی و ماهواره‌ای به سمت استریمینگ مبتنی بر اینترنت هستیم، و در این روند، IPTV نقش مهمی ایفا می‌کند.
بر اساس تجارب به دست آمده در حوزه استریم آنلاین، در سال‌های اخیر شاهد یک روند رفتاری مشترک در میان مصرف‌کنندگان بوده‌ایم: امروزه، دیگر دغدغه اصلی کاربران، مالکیت محتوا نیست، بلکه دسترسی آسان به آن است. این دقیقا همان نقطه‌ای است که خدمات IPTV وارد عمل می‌شوند. با استفاده از دستگاه‌های سازگار با IPTV، مصرف‌کنندگان محتوا می‌توانند به صورت مستقیم و بدون نیاز به اشتراک تلویزیون کابلی یا ماهواره‌ای، هرگونه محتوای ویدیویی را از طریق اینترنت تماشا کنند.
امروز می‌خواهیم درباره‌ی اینکه IPTV چیست و این دستگاه‌ها چه خدماتی ارائه می‌دهند صحبت کنیم.
IPTV چیست؟
تلویزیون اینترنتی (IPTV) به سیستمی گفته می‌شود که برنامه‌های تلویزیونی و ویدیوهای زنده یا درخواستی را از طریق اینترنت به مشترکین ارائه می‌کند. به عبارت ساده، IPTV سیستمی است که خدمات تلویزیون دیجیتال را از طریق پروتکل اینترنت به مشترکین ارائه می‌کند. در این سیستم، شما برنامه‌های تلویزیونی را از طریق اینترنت تماشا می‌کنید.
شاید این سوال پیش بیاید که آیا IPTV همانند سرویس‌های پخش ویدئویی مانند نتفلیکس است؟ پاسخ به این سوال این است که میان این نوع تلویزیون و سرویس‌هایی نظیر نتفلیکس شباهت‌های وجود دارند اما از برخی جهات متفاوت هستند.
IPTV برخلاف سرویس‌های ویدئویی دیجیتال مانند یوتیوب یا نتفلیکس که میلیون‌ها کاربر می‌توانند به طور همزمان به محتوای آن‌ها دسترسی داشته باشند، به شما امکان می‌دهد تا برنامه‌های زنده تلویزیونی را از کانال‌های مختلف تماشا کنید. بنابراین، محدود به یک پلتفرم خاص نمی‌شود.
با این حال، IPTV از برخی جهات شبیه به سرویس‌های پخش ویدئویی یا VOD نیز هست. هر دو این خدمات به طور گسترده در دسترس هستند و امکان دسترسی به محتوا را در هر زمان و مکانی فراهم می‌کنند. همچنین برخلاف اتصال کابلی یا ماهواره‌ای سنتی، در IPTV می‌توان با یک اشتراک واحد، در چندین دستگاه تلویزیون در یک خانه محتوا را تماشا کرد.
علاوه بر این، IPTV نسبت به تلویزیون‌های سنتی مزایای متعددی دارد. به عنوان مثال، اشتراک IPTV به کاربران این امکان را می‌دهد تا هر برنامه‌ای را که می‌خواهند، در هر زمان و مکانی که دوست دارند، تماشا کنند. بنابراین، علاوه بر تماشای برنامه‌های زنده، می‌توانید محتواهایی را که قبلا پخش شده‌اند نیز تماشا کنید.
تفاوت تلویزیون سنتی و IPTV چیست؟
در بخش قبل، درباره‌ی برخی از تفاوت‌های کلی آی پی تی وی با تلویزیون معمولی صحبت کردیم. برای درک بهتر تفاوت IPTV با تلویزیون سنتی، بیایید به مقایسه نحوه‌ی دریافت تلویزیون سنتی با IPTV بپردازیم:
تلویزیون سنتی (کابلی یا ماهواره‌ای)
هم تلویزیون کابلی و ماهواره‌ای، کاربران را قادر می‌سازند تا کانال‌های با سیگنال خاص را مشاهده کنند. تفاوت سیستم کابلی با ماواره‌ای در این است که در در تلویزیون کابلی، سیگنال‌ها از طریق سیم به تلویزیون می‌شوند و در سیستم ماهواره‌ای، سیگنال‌ها از طریق ارتباط بی‌سیم ارسال می‌شوند.
یکی از شناختهشدهترین تلویزیون‌های کابلی Time Warner Cable است که با کابل کواکسیال کار می‌کند. از تلویزیون‌های ماهواره‌ای هم می‌توان به DirecTV اشاره کرد که از طریق امواج رادیویی سیگنال‌ها را دریافت می‌کند. در تلویزیون‌های سنتی، محتوای تصویری به صورت بلادرنگ (real-time) منتقل می‌شود و امکان تماشای برنامه‌های تلویزیونی پس از پخش، وجود ندارد.
تلویزیون IPTV
سیستم IPTV از شبکه‌ای مبتنی بر پروتکل اینترنت (IP) برای ارسال کانال‌های تلویزیونی به گیرنده‌های دیجیتال کاربران استفاده می‌کند. شبکه‌های اینترنت با شبکه‌های کابلی و ماهواره‌ای متفاوت هستند، زیرا محتوا را از طریق همان مدل سرویس‌گیرنده-سرویس‌دهنده ارائه می‌دهند که در ایمیل، وب‌سایت‌ها و سایر خدمات مبتنی بر اینترنت نیز کاربرد دارد.
همانطور که در ادامه‌ی این مقاله ذکر خواهیم کرد، IP یا پروتکل اینترنت، زبانی است که برای انتقال بسته‌های داده بین رایانه‌های متصل به شبکه اینترنت استفاده می‌شود. در IPTV، کاربر برنامه‌های تلویزیونی و محتوای ویدیویی را درخواست می‌کند و این محتوا به جای ارسال از طریق کابل یا ماهواره، از طریق شبکه‌های مبتنی بر پروتکل اینترنت (IP) به بیننده تحویل داده می‌شود.
سرور IPTV این قابلیت را دارد که برنامه‌ها را در سرورهای خود به فرستنده ذخیره کند و به کاربران امکان دهد هر زمان که خواستند از طریق اینترنت درخواست محتوا کنند.
نحوه کار IPTV چیست؟
همانطور که پیشتر اشاره شد، IPTV از همان پروتکلی که اینترنت برای ارسال و دریافت داده استفاده می‌کند، یعنی IP (پروتکل اینترنت) بهره می‌برد. بسته‌های IP واحدهای کوچک اطلاعاتی هستند که حاوی آدرس‌های مبدأ و مقصد و همچنین خود داده‌ها می‌باشند. بسته‌های IP می‌توانند از طریق شبکه‌ها و دستگاه‌های مختلف تا رسیدن به مقصد خود حرکت کنند و در آنجا دوباره به داده‌های اصلی تبدیل شوند.
IPTV با ارسال بسته‌های IP حاوی داده‌های ویدئویی و صوتی از یک سرور به یک دستگاه گیرنده، مانند تلویزیون هوشمند، گیرنده دیجیتال، رایانه یا تلفن هوشمند، کار می‌کند. دستگاه گیرنده، بسته‌های IP را رمزگشایی کرده و تصویر و صوت را روی صفحه نمایش می‌دهد. همچنین، دستگاه گیرنده می‌تواند درخواست‌هایی را به سرور ارسال کند، مانند تغییر کانال، توقف موقت، عقب‌نشینی یا جلو بردن سریع ویدیو.
معماری IPTV
بسته به معماری شبکه ارائه دهنده خدمات، دو نوع اصلی معماری IPTV وجود دارد که می توان برای پیاده سازی IPTV در نظر گرفت: متمرکز (Centralized) و توزیع شده (Distributed).
معماری متمرکز IPTV
این مدل یک راه حل نسبتاً ساده و آسان برای مدیریت است. از آنجایی که تمام محتوای رسانه‌ای روی سرورهای مرکزی ذخیره می‌شود، نیازی به سیستم گسترده توزیع محتوا ندارد. معماری متمرکز به طور کلی برای شبکه‌ای مناسب است که سرویس VOD نسبتاً کوچکی را ارائه می‌دهد، پهنای باند کافی دارد و از یک شبکه توزیع محتوای کارآمد (CDN) برخوردار است.
معماری توزیع شده IPTV
این مدل به همان اندازه مدل متمرکز قابلیت مقیاس پذیری دارد، اما از مزایای مصرف پهنای باند و ویژگی های مدیریت سیستم ذاتی برخوردار است که برای مدیریت یک شبکه سرور بزرگتر ضروری است. بنابراین، اپراتورهایی که قصد استقرار یک سیستم نسبتاً بزرگ را دارند، باید از همان ابتدا اجرای مدل معماری توزیع شده را در نظر بگیرند. معماری توزیع شده برای تقویت تحویل مؤثر محتوای چند رسانه‌ای در شبکه ارائه دهنده خدمات، به فناوری‌های توزیع محتوای هوشمند و پیشرفته نیاز دارد.
IPTV Box چیست؟
جعبه IPTV دستگاهی است که سیگنال‌های پروتکل اینترنت (IP) را به فرمتی قابل خواندن برای تلویزیون تبدیل می‌کند. این جعبه سیگنال‌های IP را از طریق اینترنت از یک ارائه دهنده IPTV دریافت می‌کند. سپس این سیگنال‌ها را رمزگشایی کرده و به فرمتی تبدیل می‌کند که تلویزیون‌ها آن را درک کنند.
برای اتصال جعبه IPTV به تلویزیون سه روش وجود دارد:
- کابل HDMI: این رایج‌ترین روش اتصال جعبه IPTV به تلویزیون است. این روش بهترین کیفیت تصویر را ارائه می‌دهد.
- کابل‌های AV: کابل‌های AV روش قدیمی‌تر برای اتصال جعبه IPTV به تلویزیون هستند. آن‌ها به اندازه کابل‌های HDMI کیفیت تصویر خوبی ارائه نمی‌دهند.
- Wi-Fi: کاربران همچنین می‌توانند با استفاده از Wi-Fi جعبه‌های IPTV را به تلویزیون‌ها متصل کنند. این گزینه برای کسانی که کابل HDMI یا AV ندارند، مناسب است.
- انتخاب صفحه نمایش (Mirroring): شما همچنین می‌توانید از رایانه شخصی برای پخش محتوای IPTV استفاده کنید. این کار با به اشتراک گذاشتن صفحه نمایش رایانه شخصی بر روی تلویزیون با استفاده از یک برنامه Screen Mirroring مانند Google Chromecast یا Apple AirPlay انجام می‌شود.
انواع سرویس‌های IPTV چیست؟
انوع IPTV شامل روش‌های مختلفی برای ارائه محتوا به بینندگان از طریق اینترنت است. هر فرمت ویژگی‌های متمایزی را ارائه می‌دهد و نیازهای مختلف را برآورده می‌کند.
در اینجا سه نوع رایج از فرمت‌های IPTV آورده شده است:
تلویزیون زنده یا Live TV
تلویزیون زنده تا حدودی شبیه به پخش‌های تلویزیونی سنتی است. این امکان را به کاربران می‌دهد تا به صورت زنده برنامه‌های تلویزیونی و رویدادها را تماشا کنند. ارائه دهندگان IPTV، تلویزیون زنده را به عنوان یک سرویس اشتراکی ارائه می‌دهند.
برخی از ارائه دهندگان IPTV که تلویزیون زنده ارائه می‌دهند عبارتند از:
- FOX Sports Go
- Hulu Live TV
- Sling TV
- CBS Sports HQ
سرویس Video On Demand یا (VOD)
VOD فرمتی از IPTV است که به کاربران امکان می‌دهد برنامه‌های تلویزیونی و فیلم‌ها را به صورت درخواستی تماشا کنند. محتوای VOD معمولاً روی سرورها ذخیره می‌شود و در هر زمان قابل دسترسی است. نمونه‌هایی از سرویس‌های VOD نتفلیکس، دیزنی پلاس و هولو هستند.
ارائه دهندگان IPTV، VOD را به روش‌های مختلفی مانند موارد زیر ارائه می‌دهند:
سرویس VODتراکنشی (TVOD): TVOD یک مدل پرداخت به ازای مشاهده است که در آن بینندگان می‌توانند به صورت جداگانه برنامه‌های تلویزیونی یا فیلم‌ها را خریداری کنند. نمونه‌هایی از سرویس‌های TVOD، آمازون پرایم ویدیو، گوگل پلی موویز و اپل تی‌وی هستند.
سرویس VOD با اشتراک (SVOD): این یک مدل اشتراکی است که در آن کاربران برای دسترسی به یک کتابخانه از برنامه‌های تلویزیونی، هزینه ماهانه پرداخت می‌کنند.
سرویس VOD با پشتیبانی تبلیغات (AVOD): AVOD یک مدل فریمیوم است که به کاربران امکان می‌دهد برنامه‌های تلویزیونی و فیلم‌ها را به صورت رایگان تماشا کنند. با این حال، کاربران در حین تماشای این برنامه‌ها باید برخی تبلیغات را مشاهده کنند.
تلویزیون با قابلیت زمان‌بندی (Time-Shift TV)
تلویزیون با قابلیت زمان‌بندی، نوعی از IPTV است که به کاربران امکان می‌دهد برنامه‌های از پیش پخش شده را در زمان دیگری تماشا کنند. تلویزیون با قابلیت زمان‌بندی معمولاً برای مدت محدودی ارائه می‌شود و پس از آن محتوا منقضی می‌شود. برخی از ارائه دهندگان محبوب IPTV که تلویزیون با قابلیت زمان‌بندی را ارائه می‌دهند، BBC iPlayer و Hulu هستند.
مزایا و معایب IPTV چیست؟
سرویس IPTV نسبت به تلویزیون‌های سنتی و سایر فناوری‌های پخش فیلم، دارای مزایا و معایب مختلفی است. برخی از این مزایا و معایب عبارتنداز:
مزایای IPTV
- کیفیت محتوای بالاتر: IPTV با ارائه رزولوشن‌های بالاتر مانند ۴K و HDR، تصویری با کیفیت به مراتب بهتر از تلویزیون سنتی را ارائه می‌دهد.
- انتقال محتوا از طریق شبکه اختصاصی:IPTV بر بستر شبکه اختصاصی منتقل می‌شود که سبب افزایش امنیت و پایداری آن می‌گردد.
- دسترسی جهانی: IPTV بدون توجه به موقعیت جغرافیایی قابل دریافت است و امکان دسترسی به محتوا را برای مخاطبان در سراسر جهان فراهم می‌سازد.
- پتانسیل درآمدزایی از طریق تبلیغات: IPTV می‌تواند از طریق نمایش تبلیغات، درآمدزایی کند و هزینه‌های ارائه خدمات را کاهش دهد.
- بازار با رشد سریع: بازار IPTV به دلیل محبوبیت روزافزون خدمات استریم در حال گسترش است.
معایب IPTV
- حساسیت به تأخیر و افت پکیج‌های اطلاعاتی: هرگونه تأخیر در ارسال و یا از دست رفتن پکیج‌های اطلاعاتی، منجر به دریافت ویدیو با کیفیت پایین می‌شود.
- چالش‌های زیرساخت‌های قدیمی شبکه: زیرساخت‌های قدیمی شبکه ممکن است پهنای باند کافی برای پشتیبانی از IPTV را نداشته باشند. این امر منجر به محدود شدن تعداد کانال‌ها و پایین آمدن کیفیت ویدیوها می‌گردد.
با وجود این محدودیت‌ها، مزایای IPTV به مراتب بیشتر است. چرا که این صنعت نوپا و در حال رشدی است که پتانسیل بالایی برای پیشرفت دارد.
دستگاه‌های مناسب برای IPTV
دستگاه‌های قابل استفاده با سرویس‌های IPTV، با توجه به سرویس انتخابی شما ممکن است متفاوت باشد. اما به طور کلی، طیف وسیعی از دستگاه‌ها با سرویس‌های IPTV سازگار هستند، از جمله:
- گوشی و تلویزیون‌های اندرویدی
- کامپیوترهای مک، دستگاه‌ها و گوشی‌های iOS
- تلویزیون‌های تایزن سامسونگ
- سیستم‌عامل WebOS ال‌جی (در تلویزیون‌های ال‌جی و سایر دستگاه‌ها)
- دستگاه‌ها و تلویزیون‌های مجهز به سیستم‌عامل Fire OS آمازون
بنابراین، اگر از هر یک از این دستگاه‌ها استفاده می‌کنید، تقریبا به طور قطع (۹۹ از ۱۰۰) می‌توانید مطمئن باشید که با سرویس‌های IPTV سازگار خواهند بود.
بهترین سرویس‌دهنده‌های IPTV
با گذشت زمان، سرویس‌های با کیفیت زیادی در زمینه IPTV ارائه شده‌اند که محتوای فوق‌العاده‌ای را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. طبق آمار ارائه شده توسط متخصصان استریمینگ بهترین سرویس‌های IPTV ارائه شده تا زمان ویرایش این مطلب عبارتند از:
- Tribe IPTV
- XTremeHD IPTV
- Falcon TV IPTV
- ICEFLASH OTT
- IPTV Trends
- KEMO IPTV
- NIKON IPTV
- IPTV GANG
سرور استریم IPTV
وظیفه اصلی این سرور، ذخیره و ارسال محتوای ویدیویی به کاربران است. سرورهای استریم باید از پهنای باند بالا و فضای ذخیره‌سازی کافی برای ذخیره محتوای ویدیویی برخوردار باشند به همین دلیل بهتر است برای راه‌اندازی سرویس IPTV از یک سرور اختصاصی مانند سرور اختصاصی ایران با منابع کامل استفاده کنید.
مزایای استفاده از سرور اختصاصی برای IPTV:
پهنای باند بالا: سرورهای اختصاصی از پهنای باند بالایی برخوردار هستند که برای ارائه محتوای ویدیویی با کیفیت بالا ضروری است.
فضای ذخیره‌سازی: این سرورها فضای ذخیره‌سازی کافی برای ذخیره محتوای ویدیویی را ارائه می‌دهند.
قابلیت اطمینان: سرورهای اختصاصی از uptime بالایی برخوردار هستند که برای ارائه خدمات IPTV بدون وقفه ضروری است.
امنیت: این سرورها از سطح امنیتی بالایی برخوردار هستند که برای محافظت از محتوای ویدیویی در برابر دسترسی غیرمجاز بسیار حائز اهمیت است.
در نهایت انتخاب نوع سرور مناسب برای IPTV به عوامل مختلفی مانند تعداد کاربران، نوع محتوا و بودجه شما بستگی دارد.
جمع‌بندی
در این مقاله، به طور مفصل درباره‌ی این که IPTV چیست و مزایا و معایب آنصحبت کردیم. بدون شک، این فناوری در آینده جای کابل و ماهواره را خواهد گرفت و کاربران زیادی را به سمت خودش جذب می‌کند. استفاده از سرویس IPTV یک راه عالی برای تماشای محتوای رسانه‌ای، پخش زنده‌ی تلویزیون یا ویدئو از طریق شبکه‌ی اینترنت است. از آنجایی که این فناوری جدید و هوشمندانه است، موجی از تغییرات را ایجاد کرده است.
