در سال‌های اخیر با افزایش تعداد دستگاه‌های متصل به اینترنت و رشد مصرف محتواهای آنلاین با کیفیت بالا، نیاز به وای‌فای سریع‌تر و پایدارتر بیشتر از همیشه احساس می‌شود. شاید تا همین دیروز فکر می‌کردیم WiFi 6 آخرین و بهترین استاندارد وای‌فای است، اما حالا نسل جدیدی با نام WiFi 6E معرفی شده که امکانات تازه‌ای را در اختیار ما قرار می‌دهد. تفاوت اصلی این استاندارد، اضافه شدن باند فرکانسی 6 گیگاهرتز است؛ یعنی فضایی خلوت‌تر برای انتقال اطلاعات که می‌تواند مشکل شلوغی شبکه‌های وای‌فای در خانه‌ها و محیط‌های کاری را تا حد زیادی برطرف کند. در این مطلب به بررسی این موضوع می‌پردازیم که WiFi 6E چیست و چه تفاوتی با نسخه‌های قبلی دارد و چه مزایایی برای کاربران عادی و حرفه‌ای دارد.
WiFi 6e چیست و چه تفاوتی با WiFi 6 دارد؟
وقتی استاندارد IEEE 802.11ax یا همان Wi-Fi 6 برای اولین بار معرفی شد، طبق قوانین فقط اجازه داشت از طیف فرکانسی بی‌سیم در باندهای ۲.۴ گیگاهرتز و ۵ گیگاهرتز استفاده کند. حالا در باند ۲.۴ گیگاهرتز، عملا فقط سه کانال غیرهمپوشان (غیراشتراکی) وجود دارد؛ و این پهنای باند باید بین شما، اعضای خانواده‌تان و حتی همسایه‌هایتان تقسیم شود.
اگر شما هم تا به حال تجربه قطع شدن تماس‌های آنلاین یا مکث‌های آزاردهنده هنگام پخش سریال‌های مورد علاقه‌تان را داشته‌اید، به احتمال زیاد دلیل آن شلوغی طیف فرکانسی وای فای بوده است. وقتی دستگاه‌های زیادی همزمان در یک کانال بی‌سیم از پهنای باند استفاده می‌کنند، بخشی از سیگنال‌ها از بین می‌رود یا دیر می‌رسد.
این مسئله فقط مربوط به تعداد افرادی که در خانه به Wi-Fi وصل هستند نیست؛ بلکه هر شبکه وای‌فای اطراف شما (مثل وای‌فای همسایه‌ها) هم در حال استفاده از همان تعداد محدود کانال است و با شما برای پهنای باند رقابت می‌کند.
به همین دلیل، در آوریل 2020، کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا (FCC) تصمیم گرفت باند ۶ گیگاهرتز را برای استفاده‌های بدون مجوز یا Unlicensed آزاد کند. این تصمیم باعث شد مقدار زیادی طیف فرکانسی جدید در اختیار روترها قرار بگیرد تا بتوانند سیگنال‌های Wi-Fi را بهتر و گسترده‌تر پخش کنند؛و این تغییر بسیار مهمی است.
آزاد شدن باند ۶ گیگاهرتز، بزرگ‌ترین توسعه طیف فرکانسی وای‌فای از سال ۱۹۸۹ تاکنون محسوب می‌شود. شاید جهش از ۵ گیگاهرتز به ۶ گیگاهرتز ناچیز به‌نظر برسد، اما این تغییر عملا چهار برابر شدن پهنای باند قابل استفاده را به همراه دارد؛ به‌طوری‌که ۱۴ کانال ۸۰ مگاهرتزی و ۷ کانال ۱۶۰ مگاهرتزی جدید در اختیار روترها و دستگاه‌های هوشمند قرار گرفته است. نتیجه این موضوع کاهش چشمگیر تداخل سیگنال و کیفیت اتصال بهتر است.
به همین دلیل، WiFi 6E به‌ویژه در خانه‌های هوشمند، محیط‌های پر از دستگاه متصل به اینترنت و کاربردهایی مثل گیمینگ آنلاین و استریم با کیفیت بالا، عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهد.
با به این نکته توجه داشته باشید دستگاه‌های اولیه Wi-Fi 6 فقط می‌توانند از باندهای ۲.۴ و ۵ گیگاهرتز استفاده کنند. برای بهره‌گیری از WiFi 6E هم به روترهای جدید نیاز دارید و هم دستگاه‌هایی که بتوانند روی باند 6 گیگاهرتز کار کنند. یعنی اگر گوشی یا لپ‌تاپ شما تنها از WiFi 6 یا پایین‌تر پشتیبانی می‌کند، نمی‌توانید از قابلیت‌های کامل WiFi 6E بهره‌مند شوید.
| ویژگی | WiFi 6 | WiFi 6E |
|---|---|---|
| باندهای فرکانسی | 2.4GHz و 5GHz | 2.4GHz، 5GHz و 6GHz |
| تداخل شبکه‌ای | نسبتاً زیاد | بسیار کم (در حال حاضر) |
| تعداد کانال‌های آزاد | محدود | بیشتر و خلوت‌تر |
| نیاز به سخت‌افزار جدید | خیر | بله |
چه دستگاه‌هایی از WiFi 6E پشتیبانی می‌کنند؟
برای استفاده از WiFi 6E نیاز به تجهیزات جدید دارید. هم روتر (مودم) باید از باند 6 گیگاهرتز پشتیبانی کند، و هم دستگاه گیرنده مثل گوشی، لپ‌تاپ یا تبلت باید WiFi 6E را ساپورت کند. بسیاری از دستگاه‌های سال‌های 2023 به بعد، به‌خصوص پرچم‌داران، این قابلیت را دارند؛ اما اگر از تجهیزات قدیمی‌تر استفاده می‌کنید، ممکن است نیاز باشد آن‌ها را ارتقا دهید.
گوشی‌های هوشمند
در سال‌های اخیر بسیاری از گوشی‌های پرچم‌دار به WiFi 6E مجهز شده‌اند. برخی از مدل‌هایی که در بازار ایران نیز موجود هستند عبارتند از:
-
سامسونگ گلکسی S22 اولترا و مدل‌های جدیدتر (S23، S24 و نسخه‌های Plus و Ultra آن‌ها)
-
آیفون 15 پرو و پرومکس و آیفون 16 پرو و پرومکس (برخی نسخه‌ها بسته به بازار عرضه)
-
گوگل پیکسل 6 پرو به بعد (مانند پیکسل 7 و 8)
-
برخی مدل‌های جدید Xiaomi، OnePlus و ASUS ROG Phone که به سخت‌افزار پیشرفته مجهز شده‌اند
اگر گوشی شما یکی از این مدل‌ها یا مدل‌های جدیدتر است، احتمال پشتیبانی از WiFi 6E وجود دارد. برای اطمینان می‌توانید در تنظیمات گوشی، بخش اطلاعات WiFi یا سایت سازنده مدل خود را بررسی کنید.
لپ‌تاپ و رایانه شخصی
برخی لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترهای جدید نیز با کارت شبکه WiFi 6E عرضه می‌شوند. معمولا لپ‌تاپ‌های رده‌بالا و گیمینگ به این فناوری مجهز هستند:
-
لپ‌تاپ‌های برند Dell مدل‌های XPS، Alienware و سری جدید Inspiron
-
لپ‌تاپ‌های برند HP مدل‌های Spectre، Omen و برخی مدل‌های Envy
-
مدل‌های حرفه‌ای برند ایسوس مانند ZenBook، ROG و VivoBook
-
لپ‌تاپ‌های مک‌بوک اپل هنوز از WiFi 6E پشتیبانی نمی‌کنند (تا سال 2025)، اما احتمال عرضه مدل‌های مجهز به این فناوری در آینده وجود دارد.
اگر لپ‌تاپ شما قدیمی است، امکان ارتقاء آن به WiFi 6E از طریق کارت شبکه داخلی یا دانگل USB وجود دارد، البته این مورد برای کاربران حرفه‌ای مناسب‌تر است.
دستگاه‌های خانه هوشمند و تلویزیون‌ها
در حال حاضر، برخی تلویزیون‌های هوشمند جدید (مثلاً مدل‌های سال 2024 به بعد از برندهای سامسونگ و LG) از WiFi 6E پشتیبانی می‌کنند. همچنین برخی دستگاه‌های اینترنت اشیا یا IoT مانند دوربین‌های امنیتی هوشمند، سیستم‌های صوتی و گجت‌های خانگی نیز به مرور به این فناوری مجهز می‌شوند. البته هنوز اکثر گجت‌های خانه هوشمند روی WiFi 5 یا WiFi 6 کار می‌کنند و پشتیبانی از WiFi 6E در این بخش محدودتر است.
مزایای WiFi 6e چیست؟
فناوری WiFi 6E با اضافه کردن باند 6 گیگاهرتز به شبکه وای‌فای، تحول بزرگی در عملکرد شبکه‌های بی‌سیم ایجاد کرده است، اما مانند هر فناوری جدید، هم مزایای چشمگیر دارد و هم محدودیت‌هایی که باید در نظر گرفته شوند. در ادامه نگاهی دقیق داریم به مهم‌ترین نقاط قوت و ضعف WiFi 6E.
دسترسی به باند 6 گیگاهرتز
بزرگ‌ترین مزیت WiFi 6E همین باند تازه است. باند 6 گیگاهرتز فضای بسیار بیشتری برای انتقال داده فراهم می‌کند. برخلاف باندهای 2.4 و 5 گیگاهرتز که سال‌هاست مورد استفاده قرار می‌گیرند و اغلب شلوغ و پر از تداخل هستند، باند 6 گیگاهرتز فعلاً خلوت و بهینه است. این یعنی سرعت واقعی بالاتر و اتصال پایدارتر، مخصوصاً در محیط‌هایی که دستگاه‌های زیادی همزمان به وای‌فای متصل‌اند.
پهنای باند بیشتر برای سرعت‌های بالاتر
در باند 6 گیگاهرتز، روتر می‌تواند از کانال‌های پهن‌تر (تا 160 مگاهرتز) استفاده کند که این کار انتقال داده با سرعت‌های چند گیگابیتی را ممکن می‌سازد. این ویژگی برای کسانی که محتوای 4K یا 8K استریم می‌کنند، یا بازی‌های آنلاین سنگین انجام می‌دهند، بسیار ارزشمند است.
تأخیر کمتر (Low Latency) برای گیمینگ و واقعیت مجازی
WiFi 6E به دلیل خلوت بودن باند و استفاده از فناوری‌های پیشرفته‌تر، تأخیر را به حداقل می‌رساند. این موضوع برای گیمرها و کاربران هدست‌های واقعیت مجازی (VR/AR) که به تأخیر بسیار حساس‌اند، یک مزیت بزرگ است.
عملکرد بهتر در خانه‌های شلوغ و فضاهای عمومی
اگر در خانه‌ای زندگی می‌کنید که چندین گوشی، لپ‌تاپ، تلویزیون هوشمند و گجت IoT به وای‌فای وصل هستند، WiFi 6E می‌تواند بار ترافیکی شبکه را بهتر مدیریت کند. همچنین در آپارتمان‌هایی که شبکه‌های وای‌فای همسایه‌ها با هم تداخل دارند، این استاندارد کمک می‌کند کیفیت اتصال شما افت نکند.
معایب WiFi 6E چیست؟
قیمت بالا و هزینه ارتقاء
تجهیزات WiFi 6E شامل روتر، مودم و دستگاه‌هایی که از این استاندارد پشتیبانی می‌کنند، معمولاً گران‌تر از مدل‌های WiFi 6 هستند. این تفاوت قیمت می‌تواند برای کاربران معمولی کمی سنگین باشد، مخصوصاً اگر به سرعت‌های بسیار بالا نیازی نداشته باشند.
پوشش‌دهی محدودتر
سیگنال‌های 6 گیگاهرتز توانایی نفوذ کمتری نسبت به سیگنال‌های 2.4 یا 5 گیگاهرتز دارند. این یعنی اگر خانه بزرگی دارید یا بین روتر و دستگاه‌ها دیوارهای زیادی وجود دارد، ممکن است پوشش‌دهی WiFi 6E ضعیف‌تر باشد و نیاز به تقویت‌کننده یا extender داشته باشید.
پشتیبانی محدود دستگاه‌ها
در حال حاضر فقط گوشی‌ها، لپ‌تاپ‌ها و گجت‌های جدید و پرچم‌دار از WiFi 6E پشتیبانی می‌کنند. اگر دستگاه شما فقط از WiFi 5 یا WiFi 6 پشتیبانی کند، نمی‌توانید به باند 6 گیگاهرتز متصل شوید و عملا پرداخت هزینه برای روترهای WiFi 6e برای شما توجیهی نخواهد داشت.
محدودیت قانونی در برخی کشورها
در بعضی کشورها هنوز استفاده از باند 6 گیگاهرتز برای وای‌فای مجاز نشده است یا فقط بخشی از این باند آزاد شده است. بنابراین پیش از خرید، باید مطمئن شوید که در کشور شما این فناوری قابل استفاده است. به‌عنوان مثال، در ایران وضعیت پشتیبانی رسمی هنوز مشخص نیست.
صنایعی که WiFi 6E می‌تواند کسب‌وکار آن‌ها را متحول کند
تقریبا تمام صنایع می‌توانند از مزایای Wi-Fi 6E بهره‌مند شوند، اما این فناوری در برخی حوزه‌ها می‌تواند تأثیری چشمگیر داشته باشد:
سلامت و درمان
ارائه‌دهندگان خدمات درمانی می‌توانند تعداد بیشتری از دستگاه‌های حیاتی و نجات‌بخش را به شبکه‌های Wi-Fi 6E متصل کنند، بدون نگرانی از تأخیرهای داده یا کندی ارتباط. Wi-Fi 6E همچنین برای برنامه‌ها و سرویس‌هایی که نیاز به انتقال حجم بالای داده دارند؛ مثل ارسال تصاویر MRI؛بسیار مناسب است. علاوه بر این، اتصالات پایدارتر و باکیفیت‌تری را برای ویزیت‌های آنلاین (تله‌مدیسین) فراهم می‌کند.
خرده‌فروشی
در فروشگاه‌ها، Wi-Fi 6E می‌تواند اتصال سریع‌تری برای دستگاه‌های پرداخت (POS) فراهم کند که باعث کاهش صف‌های پرداخت و افزایش رضایت مشتری می‌شود. در نتیجه، مشتریان خریدهای خود را سریع‌تر و آسان‌تر انجام می‌دهند. این تجربه بهتر باعث بهبود اعتبار برند خواهد شد.
آموزش
مؤسسات آموزشی می‌توانند با کمک Wi-Fi 6E تجربه‌های یادگیری مجازی و تعاملی با کیفیت بالا را ارائه دهند. زیرا باندهای پیوسته و گسترده‌ای که Wi-Fi 6E فراهم می‌کند، امکان انتقال همزمان داده با سرعت بالا را فراهم می‌آورد. دانش‌آموزانی که از دستگاه‌های مجهز به Wi-Fi 6E استفاده می‌کنند، می‌توانند از باند ۶ گیگاهرتز بهره ببرند. در عین حال، دانش‌آموزانی که دستگاه‌های قدیمی‌تر دارند، می‌توانند از باندهای 2.4 و 5 گیگاهرتز استفاده کنند که حالا با خلوت‌تر شدن با ترافیک کمتر و عملکرد بهتر همراه خواهد بود.
جدول مقایسه WiFi 6E، WiFi 6 و WiFi 5
| ویژگی‌ها | WiFi 5 (802.11ac) | WiFi 6 (802.11ax) | WiFi 6E (802.11ax + 6GHz) |
|---|---|---|---|
| باندهای فرکانسی | 5GHz | 2.4GHz + 5GHz | 2.4GHz + 5GHz + 6GHz |
| حداکثر سرعت تئوری | ~3.5 Gbps | ~9.6 Gbps | ~9.6 Gbps |
| تأخیر (Latency) | متوسط | کم | بسیار کم |
| پوشش‌دهی سیگنال | خوب | بهتر | متوسط تا کم |
| پهنای کانال (Channel Width) | 80 MHz | 160 MHz | 160 MHz |
| تداخل فرکانسی | زیاد | کمتر | بسیار کم (باند خلوت) |
| قیمت تجهیزات | اقتصادی | متوسط | گران |
| تعداد دستگاه‌های متصل همزمان | محدود | زیاد | زیاد |
| نیاز به دستگاه‌های جدید | ندارد | بهتر است باشد | الزامی |
چگونه به Wi-Fi 6E دسترسی پیدا کنیم؟
اکنون که می‌دانیم Wi-Fi 6E یکی از فناوری‌های مهم و آینده‌دار است، بیایید ببینیم چطور می‌توانیم از آن بهره‌مند شویم. کشورهایی مثل آمریکا، برزیل و کره جنوبی باند ۶ گیگاهرتز را برای استفاده تجاری آزاد کرده‌اند، اما در بسیاری از کشورها این فرایند به‌کندی پیش می‌رود و هنوز این طیف فرکانسی برای استفاده عمومی باز نشده است. به همین دلیل، اکثر دستگاه‌های Wi-Fi 6E که امروزه در بازار دیده می‌شوند، بیشتر برای مصرف‌کنندگان آمریکایی طراحی و عرضه شده‌اند.
بهترین روترها و مودم‌های WiFi 6E در سال 2025
همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم برای دسترسی به wifi 6e باید روتر و دستگاه شما از این فناوری پشتیبانی کنند. بنابراین برای دسترسی به آن در ابتدا و پیش از هر چیز باید یک روتر مناسب با پشتیبانی از این فناوری در اختیار داشته باشید. در ادامه به برخی از بهترین روترها با پشتیبانی از wifi 6e می‌پردازیم:
روتر Asus ROG Rapture GT-AXE16000
این مدل یکی از قدرتمندترین روترهای وای‌فای در بازار است و برای کاربرانی طراحی شده که به بالاترین سرعت و کیفیت اتصال نیاز دارند. اگر در خانه از اینترنت برای بازی‌های آنلاین سنگین، استریم ویدئو با کیفیت بالا یا کارهای حرفه‌ای استفاده می‌کنید، این روتر می‌تواند انتخاب بسیار مناسبی باشد. پوشش‌دهی آن در فضاهای بزرگ بسیار خوب است و از جدیدترین فناوری‌ها مانند باند 6 گیگاهرتز پشتیبانی می‌کند. البته قیمت این مدل بالاست و بیشتر مناسب کاربرانی است که مصرف اینترنت آن‌ها زیاد و حرفه‌ای است. در مجموع، اگر کیفیت و سرعت اتصال برای شما اهمیت بالایی دارد، این روتر یکی از بهترین گزینه‌هاست.
روتر Netgear Nighthawk RAXE500
این روتر ترکیبی از طراحی زیبا، عملکرد سریع و کاربری آسان را ارائه می‌دهد و برای کاربران خانگی حرفه‌ای و دفاتر کوچک بسیار مناسب است. سرعت انتقال داده در این مدل بسیار بالا بوده و از باند WiFi 6E نیز پشتیبانی می‌کند. نصب و مدیریت آن با اپلیکیشن اختصاصی NetGear بسیار ساده است و نیازی به دانش فنی خاصی ندارد. قیمت این مدل نسبتاً بالاست، اما در مقابل، کیفیت اتصال بالا و تجربه کاربری خوبی فراهم می‌کند. اگر به دنبال روتر قدرتمند برای استفاده‌های روزمره و چندکاربره هستید، این روتر می‌تواند انتخابی مناسب باشد.
روتر TP-Link Archer AXE75
روتر TP-Link AXE75 یک گزینه اقتصادی و در عین حال کارآمد برای ورود به دنیای WiFi 6E محسوب می‌شود. این مدل برای کاربرانی مناسب است که استفاده روزمره دارند و به دنبال سرعت خوب، نصب آسان و قیمت مقرون‌به‌صرفه هستند. سرعت آن برای تماشای فیلم، کلاس‌های آنلاین و بازی‌های معمولی کاملاً مناسب است. البته در خانه‌های بزرگ ممکن است به تقویت‌کننده سیگنال نیاز داشته باشید. در مجموع، این روتر انتخابی مناسب برای خانواده‌ها و کاربرانی است که به دنبال فناوری جدید با هزینه کمتر هستند.
روتر Linksys Hydra Pro 6E
این روتر برای خانه‌های بزرگ یا فضاهایی با تعداد زیادی کاربر طراحی شده است و از فناوری مش (Mesh) پشتیبانی می‌کند. اگر می‌خواهید وای‌فای در تمام اتاق‌ها با قدرت کافی در دسترس باشد، این مدل گزینه‌ای مناسب خواهد بود. کیفیت اتصال در این دستگاه بالا و پایدار است و می‌توان با افزودن گره‌های بیشتر، پوشش شبکه را افزایش داد. قیمت آن نسبتاً بالا است و نصب و تنظیمات اولیه ممکن است کمی زمان‌بر باشد، اما برای خانواده‌ها یا دفاتری که نیاز به پوشش کامل دارند، انتخاب قابل اعتمادی است.
Google Nest Wifi Pro
روتر Google Nest Wifi Pro بیشتر برای استفاده خانگی طراحی شده و نصب آن از طریق اپلیکیشن Google Home بسیار آسان است. طراحی آن ساده و زیبا است و با استفاده از چند دستگاه از همین مدل می‌توان پوشش کامل وای‌فای در خانه‌های بزرگ ایجاد کرد. این روتر برای استفاده‌های روزمره کاملاً مناسب است، اما برای کاربری‌های حرفه‌ای مانند بازی سنگین یا استریم ویدئو توصیه نمی‌شود.
جمع بندی
در این مطلب به بررسی این که wifi 6e چیست پرداختیم، با مزایا و کاربردهای این فناوری آشنا شدیم و به تفاوت‌های آن با تکنولوژی‌های پیشین وای فای پرداختیم. WiFi 6E یک گام مهم در پیشرفت وای‌فای به شمار می‌آید که با اضافه شدن باند 6 گیگاهرتز، امکانات جدیدی مثل سرعت بالاتر، تأخیر کمتر و کاهش تداخل شبکه را برای کاربران فراهم می‌کند. اگر در خانه یا محل کار، تعداد زیادی دستگاه متصل به اینترنت دارید، یا از اینترنت برای کارهایی مثل بازی آنلاین، استریم حرفه‌ای یا تماس‌های ویدیویی استفاده می‌کنید، WiFi 6E می‌تواند تفاوت محسوسی در کیفیت اتصال شما ایجاد کند.
سوالات متداول
آیا WiFi 6E سریع‌تر از WiFi 6 است؟
از نظر حداکثر سرعت نظری، WiFi 6E تفاوتی با WiFi 6 ندارد، چون هر دو بر پایه همان استاندارد IEEE 802.11ax ساخته شده‌اند. اما تفاوت در واقعیت استفاده روزمره ظاهر می‌شود. در WiFi 6E به دلیل کاهش تداخل و وجود کانال‌های وسیع‌تر، دستگاه‌ها می‌توانند به سرعت واقعی بالاتری برسند.
چطور بفهمیم دستگاهی از WiFi 6E پشتیبانی می‌کند؟
روش ساده برای بررسی این موضوع، مراجعه به مشخصات فنی دستگاه در سایت رسمی برند یا فروشگاه‌های معتبر است. معمولاً در قسمت «شبکه بی‌سیم» یا WiFi عبارت WiFi 6E یا 802.11ax (6GHz) درج شده است. اگر فقط WiFi 6 یا WiFi 5 نوشته شده باشد، آن دستگاه به باند 6 گیگاهرتز متصل نمی‌شود.
