روتر یا مسیریاب مانند یک هدایت کننده، عمل میکند و راه را به دادهها یا اطلاعاتی که قرار است در یک شبکه جابهجا شوند، نشان میدهد. در واقع روتر یک نوع سختافزار فیزیکی یا نرمافزار مجازی است که وظیفه دریافت، تجزیهوتحلیل و سپس ارسال بستههای داده بین شبکههای کامپیوتری را دارد. برای کسب اطلاعات بسیار مفید درباره روتر و پاسخ به سوال روتر چیست؟ ادامه مقاله را با دقت مطالعه کنید.
روتر چیست؟
روتر مانند یک پستچی عمل میکند و دادهها را از مبدا به مقصد مورد نظر میرساند. به بیان دیگر دادهها را بین دستگاههای مختلف منتقل کرده و در آخر دادهها را به دستگاه هدف تحویل میدهد. روتر میتواند این کار را بین دستگاههای مختلف یا بین یک دستگاه و اینترنت انجام دهد.
به بیان سادهتر ارسال اطلاعات از طریق اینترنت به دستگاههایی مانند تلفن همراه، لپتاپ، کامپیوتر و… یکی از کاربردهای روتر است. روترها از طریق یک سیم به مودم متصل یا درون آن جاساز میشوند. هرزمانی که دستگاه خود را به Wi-Fi وصل کنید، به یک روتر متصل خواهید شد.
روترها چگونه کار می کنند؟
تا اینجا متوجه شدید که تعریف کلی روتر چیست؛ آیا میدانید که روترها چگونه کار می کنند؟
بهطورکلی روترها بر اساس پروتکلهای مسیریابی برای انتقال دادهها کار میکنند. جدول مسیریابی یا Routing Table اطلاعاتی نظیر آدرس شبکههای موجود، اولویت مسیرها (Metric) و روتر بعدی (Next hop) را در خود جایداده است. این جدول در داخل خود روتر قرار گرفته و روتر بر اساس اطلاعات جدول دادهها یا بستهها را بین دستگاههای مختلف منتقل میکند.
روتر قبل از استفاده از جدول آدرس IP مقصد که در هدر (header) بسته داده قرار میگیرد را بررسی میکند و سپس آن را با جدول مقایسه میکند. با این کار مسیر بعدی بسته یا داده تعیین میشود.
کاربرد روتر چیست؟
ارسال کردن اطلاعات از مبدأ به مقصد بهصورت تکست، تصویر، ویدئو و… واضحترین کاربرد یک روتر است. روترها در سریعترین زمان ممکن دادهها یا بستهها را منتقل کرده و مسیرهای مختلفی را برای ارسال این دادهها ایجاد میکنند. روترها میتوانند تداخلهای ناخواسته را فیلتر کنند و در نتیجه سرعت ارسال اطلاعات را افزایش دهند. همچنین برخی از روترها یک درگاه USB دارند؛ بنابراین این امکان فراهم میشود تا از دستگاههای ذخیرهسازی خارجی برای اشتراکگذاری دادهها استفاده کرد. توجه کنید که این موارد تنها تعدادی از کاربردهای بیشمار روتر هستند.
همچنین در اغلب موارد سوئیچ شبکه یا سوئیچ سیسکو با روتر اشتباه گرفته میشود. این شبکهها با روتر متفاوت هستند؛ چراکه روتر افزون بر هدایت بستهها یا دادهها در بین دستگاههای یک شبکه محلی، میتواند به دستگاههای دیگر نیز داده ارسال کند.
فرق مودم و روتر چیست؟
روتر دستگاهی است که دو یا چند شبکه را به هم متصل میکند اما مودم دستگاهی است که سیستمی مانند کامپیوتر یا روتر را به شبکه اینترنت متصل میکند. تفاوت مودم و روتر در این است که خود مودم به اینترنت وصل میشود اما روتر دستگاههای مختلف را به اینترنت دریافتی از مودم متصل میکند. مودمها سیگنال سرویسدهنده ISP را میتوانند رمزگشایی کنند اما روترها این توانایی را ندارد. همانطور که پیشتر ذکر شد مودمها بهتنهایی و مستقیما به اینترنت متصل میشوند اما روترها برای اتصال به اینترنت به یک مودم نیاز دارند. روتر میتواند یک شبکه محلی ایجاد کند اما این توانایی در مودم دیده نمیشود. با استفاده از روتر میتوان اتصال اینترنت را چندین دستگاه تقسیم کرد که مودم این قابلیت را ندارد.
انواع روتر
روترها را میتوان بر اساس موارد گوناگونی به گروههای مختلفی تقسیم کرد. این دستگاه دو گروه سختافزاری و نرمافزاری دستهبندی میشود. روترهای نرمافزاری تقریبا عملکرد و وظایف مشابهی نسبت به نوع دیگر دارند. در مجموع روترهای سختافزار سرعت بالاتری دارند و قابلاعتمادتر هستند.
همچنین روترها را میتوان در گروههای زیر نیز تقسیمبندی کرد. درباره انواع این روترها را در ادامه به طور کامل توضیحاتی داده شده است.
- روتر بیسیم (Wireless router)
- روتر مسیریاب اصلی (Core router)
- روتر غیرمتمرکز (Edg router)
- روتر سیمی (Wired router)
- روتر مجازی (Virtual routel)
Wired Ruter
اغلب از این نوع روتر در شرکتها یا دفاتر بزرگ مانند دانشگاهها و یا بانکها استفاده میشود. روتر سیمی یا Wired router کیفیت و قدرت بسیار خوب و بالایی دارد به همین علت از آن در سازمانهای بزرگ استفاده میکنند. این روتر سیمی است یعنی توسط سیم به دستگاه متصل میشود. در واقع دارای یک پورت هستند تا برای ارتباط با اینترنت برقرار شوند. از طریق یک یا چند پورت به رایانهها و یا سایر دستگاهها وصل خواهد شد.
Core router
Core router یا روتر هسته، نوعی روتر است که به آن روتر مسیریاب اصلی هم گفته میشود. این نوع میتواند دادهها یا بستهها را در یک شبکه بزرگ مسیریابی کند. ازآنجاییکه به اتصال تجهیزات شبکه کمک میکند؛ اغلب در شبکههای بزرگ حضور دارد. روتر مسیریاب اصلی ظرفیت بالایی در ارسال بستههای داده و مسیریابی آنها دارد. در مجموع برای کارهای تخصصی بسیار کاربردی هستند.
Edge router
روتر غیرمتمرکز یا Edge router کمظرفیتترین (lower-capacity) نوع در روترها است. روتر غیرمتمرکز برای برقراری ارتباط بین یک شبکه داخلی با یک شبکههای خارجی کاربرد دارد. به سبب این قابلیت، به آن روتر دسترسی (access router) میگویند. روتر مرزی یکی دیگر از نامهای روتر غیرمتمرکز است. این نوع مانند انواع دیگر بستههای داده را بین دو یا چند شبکه مسیریابی میکند. Edge router اغلب در محیطهای کوچک مانند خانهها کاربرد دارد. خوب است بدانید که روتر غیرمتمرکز به دو نوع Subscriber edge و Label edge تقسیمبندی میشود.
Virtual router
Virtual router یا روتر مجازی یک نوع روتر نرمافزاری است. نرمافزاری بودن آن به این معنا است که مانند یک نرمافزار بر روی سیستم یا دستگاهی وصل میشود و رفتار روتر را شبیهسازی میکند. به بیان سادهتر با انجام تنظیمات و مراحلی در سیستمعامل خود میتوانید دستگاه را تبدیل به یک نوع روتر کنید. در مجموع روترهای فیزیکی یا روترهای سختافزاری، امکانات و مزایای زیادیتری نسبت به روترهای مجازی یا نرمافزاری دارند. برای استفادههای محدود از Virtual routerها استفاده میکنند.
در این قسمت خوب است به سرور میکروتیک هم اشاره شود که یک سرور مجازی بوده و اصلیترین کاربرد آن مسیریابی Routing) ) است.
مشکلات امنیتی routerها چه چیزهایی هستند؟
در روترها مشکلات امنیتی گوناگونی دیده میشود. این دستگاه میتواند مورد هدف هکرها قرار بگیرد و در نتیجه هکرها به دستگاه یا سیستم شما نفوذ میکنند. برخی از روترها آنقدر آسیبپذیر هستند که بهتر است از آنها استفاده نشود. البته میتوانید با انجام مراحلی یا تنظیماتی مقداری امنیت آنها را بالا برد. در مجموع تهدیدات و مشکلات امنیتی زیادی برای روترها وجود دارد.
برخی از تهدیدات و مشکلات امنیتی که برای روترها وجود دارد عبارتاند از:
- آسیبپذیریها اکسپلویتها (Vulnerability exploits)
- دسترسی غیرمجاز (unauthorized access)
- نشستربایی (session hijacking)
- حملات مسیریابی یا تغییر مسیر rerouting attacks))
- حمله محرومسازی از سرویس (DoS attack)
- شنود شبکه eavesdropping))
- سرقت هویت (information theft)
- masquerading
مزایای استفاده از روتر چه چیزی است؟
درست است که روترها مشکلات امنیتی دارند اما همچنان از مودمها امنتر هستند. به همین علت برای یکی از مزایای استفاده از روتر، میتوان به امنیت بالای آن اشاره کرد. مزیت بسیار خوب روترها در این است که امکان اتصال چند دستگاه به اینترنت یا اتصال چند دستگاه به یکدیگر را به شما میدهند. در نبود اینترنت نیز میتوان از یک روتر استفاده کرد و دستگاههای مختلف را به یکدیگر وصل کرد. به بیان دیگر افزون بر مزیتها درخشانی که روتر برای استفاده از اینترنت به شما میدهد؛ در نبود اینترنت نیز دستگاههای شما بهوسیله روتر قادر به برقراری ارتباط با یکدیگر هستند.
راهنمای خرید روتر
یک روتر خوب باید ویژگیهای کاربردی و امنیت بالایی داشته باشد. همچنین روترها در قیمتهای مختلفی در بازار عرضه میشوند؛ بنابراین با در نظر گرفتن بودجه میتوانید یک روتر مناسب و متناسب با نیازهای خود خریداری کنید. بهطورکلی یک روتر عالی باید از سرعت اینترنت شما پشتیبانی کند و تعادل بار (Load Balancing) داشته باشد. روترهای که دو بانده هستند و پورت شبکه گیگ و قدرت پردازش بالایی دارند؛ بهتر هستند. همچنین یک روتر خیلی خوب باید حداقل 128 مگابایت رم و اپلیکیشن داشته باشد. اپلیکیشن این امکان را به شما میدهد که حتی از راه دور به روتر دسترسی داشته باشید و فعالیت آن را زیر نظر بگیرید. در آخر بهتر است روتری تهیه کنید که از USB پشتیبانی کند.
سخن پایانی
امید است درباره روتر اطلاعات مفیدی و جامعی کسب کرده باشید، در این مقاله سعی برا این داشتیم که پاسخ به سوال روتر چیست؟ را به طور کامل بررسی کنیم و در آخر بتوانید یک روتر مناسب برای خود تهیه کنید. همچنین این موضوع را فراموش نکنید که در بین تجهیزات شبکه، روتر از هوشمندترین و کاربردیترین تجهیزات بهحساب میآید.