تمامی شرکتهای بزرگ و معتبر (ICANN) ثبت نامکنندگان اصلی دامنه هستند، directory، اطلاعات کسانی که صاحب دامنه هستند را نگهداری و در صورت لزوم بهروزرسانی میکنند. برای پیدا کردن مالک دامنه، به سراغ سایت هویز دامنه میروند. شاید شنیدن کلمه هویز دامنه برای شما کمی گنگ باشد و هیچ شناختی از آن نداشته باشید. ازاینرو در این مقاله تصمیم داریم تا یک شناخت کلی از whois، تاریخچه سایت whois و اطلاعاتی که این دامنه در اختیار همه قرار میدهد به شما بدهیم. با ما همراه باشید.
whois چیست؟
Whois به چه معناست و سایت whois چیست؟ این سؤالی است که وقتی هنوز با آن آشنا نیستید، در ذهن شما ایجاد میشود. درواقع کلمه whois، ترکیبی از دو کلمه who و is است که به معنای (چه کسی) میباشد. whois درواقع یک پروتکل کوئری و پاسخی است که در اغلب مواقع به برای کوئری زدن به دیتابیس مورد استفاده قرار میگیرد. ازاینرو هویز دامنه، مجموعهای از اطلاعات ثبتنام کاربران و منابع دیگری که در اینترنت موجود هستند مانند دامنه،ip و غیره را شامل میشود. کارکرد هویز دامنه به این صورت است که اطلاعات موجود در دیتابیس را به صورتی که برای انسانها قابلدرک باشد، درمیآورد. سپس آن ها را ذخیره کرده و ارائه میدهد.
همانطور که در ابتدا گفتیم، (ICANN) اطلاعات کسانی را که صاحب دامنه هستند را ذخیره و بروز رسانی میکند. این اطلاعات شامل نام، آدرس ایمیل و تلفن صاحبان دامنه است. این دیتابیس برای تمامی کسانی که به اینترنت دسترسی دارند، قابلاستفاده بوده و صاحبان دامنه میتوانند مالکیت خود را بهراحتی اثبات کنند. همچنین افراد میتوانند جهت خرید دامنه با این اشخاص ارتباط بگیرند.
تاریخچه سایت whois
یک تیم به سرپرستی الیزابت فینلر برای اولین بار در سال 1970 اولین دایرکتوری را ایجاد کردند. ابتدا فینلر در مرکز اطلاعات شبکه استنفورد یک سرو را که بهعنوان دایرکتوری عمل میکرد را راهاندازی کرد. این سرور میتوانست اطلاعات افراد و اجزای اینترنت را دریافت کنند. سپس در مرحله بعد به پیشنهاد فینلر دامنهها را ایجاد کردند و دامنهها را در دستهبندیهای مختلفی قرار دادند.
whois دامنه، در سال 1980 استاندارد سازی شد و برای مشاهده اطلاعات دامنه و افراد مورداستفاده قرار گرفت. تمامی امور ثبتی whois در یک سازمان انجام میگرفت و آنها تصمیم گرفتند برای سادگی روند دریافت اطلاعات، اقدام به راهاندازی یک سرور مرکزی برای انجام کوئریهای whois راهاندازی کنند.
هویز دامنه چه اطلاعاتی را در اختیار ما قرار میدهد؟
هویز دامنه اطلاعات بسیاری را در خصوص دامنه و مالک آن در اختیار ما قرار میدهد. زمانی که به برگه هوایز یک دامنه وارد میشوید ازجمله اطلاعاتی که whois در اختیار ما میگذارد، اطلاعاتی که شامل موارد زیر میشوند:
- آدرس ایمیل مالک دامنه: البته ممکن است علاوه بر آدرس ایمیل مالک، آدرس ایمیل وبسایتی که دامنه را ثبت کرده است نیز باشد.
- Registrant Org: نام شرکت صاحبامتیاز دامنه که برای مالک حقیقی دامنه را ثبت کرده است.
- Registrar: نام مرکز ثبت دامنه
- Registrar Status: وضعیت قفل دامنه، درصورتیکه روی clientTransferProhibited باشد، قفل فعال است و در صورت تماشای ok قفل باز میباشد.
- تاریخ ثبت دامنه
- تاریخ منقضی شدن و بروز رسانی دامنه
- دیاناس های متصل شده به دامنه
و همچنین در هویز دامنه اطلاعاتی در خصوص شماره تلفن مالک دامنه، نام و آدرس دقیق صاحب
امتیاز دامنه، کشور و کد پستی صاحبامتیاز دامنه، مشخصات مدیر دامنه، فکس مدیریت صاحبامتیاز و غیره است.
آموزش استعلام اطلاعات مالک دامنه با هوایز
بررسی اطلاعات مالک دامنه ایرانی و بینالمللی کمی متفاوت است؛ اما خب سؤال اصلی این است که چرا فردی باید به دنبال اطلاعات دامنه برود؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که بررسی آزاد بودن دامنه یا به دست آوردن اطلاعات تماس فرد ثبتکننده و بسیاری از دلایل دیگر، میتوانند جواب این سؤال باشند. در ادامه با روش نحوه استعلام اطلاعات مالک دامنههای بینالمللی و ایرانی آشنا میشویم:
نحوه استعلام دامنههای بینالمللی
اگر پسوند یک دامنه بینالمللی باشد مانند: org.com، net و غیره، باید به سایتهایی مانند هویز دامنه یا هویز نت مراجعه کنید. سپس در کادر مربوطه آدرس دامنه مدنظرتان را وارد کرده و اطلاعات دامنه را به دست بیاورید. اطلاعاتی که مشاهده میکنید، شامل مرکز ثبتکننده دامنه، تاریخ ثبت و انقضای دامنه، اطلاعات تماس و دیگر موارد، میشوند.
نحوه استعلام اطلاعات مالک در دامنههای ir
به دلیل تحریم ها برای بررسی اطلاعات مالکین در دامنههای ir نمیتوانیم از سایت هویز دامنه خارجی مراجعه کنیم. تنها سایتی که میتوانیم از آن استفاده کنیم سایت https://whois.nic.ir است. این سایت برای دامنههای ir مورداستفاده قرار میگیرند. بعد از ورود به سایت در فیلد خالی، آدرس دامنه را بنویسید تا اطلاعات مالک دامنه به نمایش گذاشته شود.
آیا امکان مخفی کردن اطلاعات هوایز دامنه وجود دارد؟
از سال 2018 قوانین محافظت از اطلاعات و حریم خصوصی کاربران اتحادیه اروپا تغییر کرد و قوانین جدیدی در جهت عدم نمایش اطلاعات هویز دامنه وصف شد. در حال حاضر نمیتوان اطلاعات کاربران و یا شرکت ثبتکننده یک دامنه را بهصورت پیشفرض مشاهده کرد. مگر اینکه خود کاربر بخواهد اطلاعاتش را در اختیار باقی افراد بگذارد. نکتهای که در خصوص نمایش اطلاعات کاربران وجود دارد این است که اگر دامنه شخصی در اروپا ثبت شده باشد، تابع قوانین GDRP است. در این صورت اطلاعات دامنه نشان داده نمیشود؛ اما اگر دامنه شما در آمریکا ثبت شده باشد، باید اطلاعات لازمه را بدانید.
پایگاهداده WHOIS چیست؟
اینترنتی که امروزه از آن استفاده میکنیم، بسیار گسترده است و احتمالاً همه چیزهایی که در مورد آنها بخواهید اطلاعات کسب کنید در آن موجود است. چند بار به این موضوع فکر کردهاید که این اطلاعات از کجا آمده است؟ و یا چه کسی پشت این اطلاعات است؟ با به وجود آمدن خبرهای دروغین، دانستن منبع اطلاعات امروزه امری بسیار حیاتی است.
ازاینرو، whois دامنه در ابتدا بهعنوان یک منبع اطلاعاتی بزرگ از دامنهها بود و کمک بسیار بزرگی به دموکراتیزه کردن اینترنت کرد. هر شخصی از افراد عادی گرفته تا مجریان قانون، شرکتهای بزرگ و غیره بهراحتی میتوانند وارد سایت whois شوند. سپس در ادامه دامنه سایت موردنظرشان را وارد کرده و بفهمند چه کسی پشت هر دامنه و سایت است.
همچنین علاوه بر سایت whois، یکی از راههای متوجه شدن امن بودن یک سایت، بررسی ssl آن است. برای خرید ssl و خرید هاست بسیار مقرونبهصرفه، حتماً به سایت مبینهاست سر بزنید و از خدمات 24 ساعته آن بهره ببرید.
جمعبندی
با مطالعه کامل این مقاله، اطلاعات بسیار مهمی را از هویز دامنه و کار با سایت whois، اطلاعاتی که هوایز در اختیار ما میگذارد و تاریخچه هوایز قطعاً به دست خواهید آورد. امیدواریم که با مطالعه این مقاله توانسته باشیم برای شناخت سایت هوایز و هموار کردن مسیر شناخت دامنهها مفید بوده باشیم. تمامی مطالب گفته شده در این مقاله در جهت آگاهسازی مخاطبین بهصورت کاملاً تخصصی نوشته شده است.