زمانی که میخواهید دامنهای برای وب سایت خود ثبت کنید، اولین اقدامی که باید انجام دهید، ساخت شناسه ایرنیک است. چون بدون داشتن شناسه ایرنیک امکان ثبت دامنه ir را نخواهید داشت. اگر تا انتها با ما همراه باشید، به صورت تصویری به شما آموزش میدهیم که روش ساخت شناسه ایرنیک به چه صورت است. بعد از مطالعه این مطلب میتوانید بدون هیچ مشکلی شناسه ایرنیک خود را بسازید.
شناسه ایرنیک چیست؟
اولین قدم برای ساخت، طراحی و راه اندازی یک سایت اینترنتی این است که برای سایت خود یک دامنه تعریف کنید. منظور از دامنه (Domain) همان آدرس سایت شما است که با تایپ کردن نام آن در مرورگر میتوانید به وب سایت خود وارد شوید.
دامنهها انواع مختلفی دارند که یکی از رایجترین دامنهها در کشور ما، دامنه ملی یا IR است که با نماد .ir شناخته میشود.
برای اینکه بتوانید از دامنه ملی IR برای وب سایتتان استفاده کنید، لازم است تا ابتدا در سامانه ایرنیک (nic.ir) ثبت نام کنید. زمانی که در سامانه ایرنیک ثبت نام میکنید، به شما یک کد شناسه ایرنیک تعلق میگیرد که با استفاده از آن میتوانید به هر تعداد که مایل بودید دامنه .ir به نام خودتان ثبت کنید.
شناسه ایرنیک یا nic-handle یک شناسه 11 حرفی شامل حروف و اعداد است که موقع ساخت حساب کاربری در ایرنیک به آدرس وب سایت nic.ir به شما داده میشود.
مراحل ساخت شناسه ایرنیک
با کمک توضیحات زیر به صورت قدم به قدم با نحوه ساختن شناسه ایرنیک آشنا خواهید شد:
مرحله اول: ورود به سایت ایرنیک
برای ساخت شناسه ایرنیک باید ابتدا به وب سایت ایرنیک www.nic.ir وارد شوید. اگر حساب کاربری از پیش ساخته شده در این سایت دارید، میتوانید گزینه مشخصههای شناسه را انتخاب کرده و به صورت مستقیم وارد سایت شوید.
در صورت نداشتن حساب کاربری کافیست بر روی گزینه ساختن شناسه کاربری کلیک کنید تا یک حساب کاربری جدید در این سامانه بسازید.
مرحله دوم: انتخاب نوع شناسه ایرنیک
5 نوع شناسه ایرنیک وجود دارد که شما میتوانید با توجه به توضیحات داده شده یکی از این شناسهها را انتخاب کرده و فرم مربوط به آن را تکمیل کنید.
مرحله سوم: وارد کردن مشخصات شناسه ایرنیک
اکنون میتوانید در این مرحله حساب کاربری خود را ایجاد کرده و مشخصات شناسه ایرنیک خود را دریافت کنید. اما پیش از آن توصیه میکنیم قوانین مربوط به هر نوع شناسه کاربری را مطالعه کنید.
به عنوان مثال اگر شخص حقوقی هستید، قوانین شناسه کاربری حقوقی را مطالعه کرده و در نهایت اطلاعات مربوط به آن را در داخل فرم تکمیل کنید. در قسمت زیر نحوه تکمیل اطلاعات مربوط به شناسه شخص حقوقی ایرنیک را برای شما توضیح دادهایم:
نام شخص و سازمان (لاتین)
در این قسمت از فرم باید نام خود یا سازمان را به صورت لاتین در داخل فیلدهای ستارهدار مربوطه وارد کنید. به عنوان مثال اگر نام شما علی و فامیل شما اکبری است. باید نام خود را به صورت انگلیسی به شکل Ali و فامیل خود را به صورت Akbari وارد کنید.
نام شخص و سازمان (فارسی)
در این قسمت نام و فامیل خود را به صورت فارسی در فیلد نام شخص و سازمان (فارسی) به شکل علی اکبری وارد میکنید. توجه داشته باشید نوشتن نام سازمان در این بخش اختیاری است.
اطلاعات احراز هویت
این بخش یکی از مهمترین قسمتهای فرم اطلاعاتی شناسه ایرنیک شما است که هویت شما را به عنوان یک فرد حقیقی تایید میکند تا به این ترتیب از ساخت اکانت تقلبی جلوگیری شود. بدون گذراندن مرحله احراز هویت نمیتوانید دامنه خود را ثبت کنید.
به منظور احراز هویت خود باید شماره ملی یا شماره گذرنامه خود را در داخل فیلدهای مربوطه وارد کنید. اگر کاربر ایرانی هستید، وارد کردن کد ملی کفایت میکند. اما اگر کاربر ایرانی نیستید یا میخواهید از اطلاعات گذرنامه خود استفاده کنید اقدامات زیر را انجام دهید:
به فیلد گذرنامه رفته و ابتدا کشور خود را از بین لیست نمایش داده شده انتخاب کنید.
سپس شماره گذرنامه خود را وارد کنید. به عنوان مثال شماره:
H937274
در نهایت نام سازمان صادر کننده گذرنامه خود را با حروف انگلیسی وارد کنید. به عنوان مثال:
Naja Passport Office
نشانی پستی
برای ثبت نام در ایرنیک باید نشانی پستی خود را به صورت کامل و دقیق وارد کنید که شامل موارد زیر است:
- کشور
- استان/ایالت
- شهر
- نشانی
- کد پستی
- تلفن
- نمابر
البته پر کردن فیلد نمابر ضروری نیست ولی سایر فیلدها ستارهدار هستند و باید تکمیل شوند.
نشانی پست الکترونیکی
برای اینکه بتوانید از طریق ایمیل با سامانه ایرنیک در ارتباط باشید، لازم است تا نشانی پست الکترونیکی خود را با دقت در این قسمت وارد کنید که شامل موارد زیر می شود:
پست الکترونیک
آدرس ایمیل خود را به عنوان مثال به صورت [email protected] وارد کنید. صحت ایمیل وارد شده برای تایید ایمیل در مرحله بعدی و دریافت اطلاعات ساخت شناسه ایرنیک بسیار مهم است. بنابراین در وارد کردن ایمیل دقت کنید که اشتباه ثبت نشود.
پرسش محرمانه
در این بخش باید خودتان یک پرسش محرمانه بنویسید تا در مواقع ضروری بتوانید با کمک آن حساب کاربری خود را بازیابی کنید.
به عنوان مثال این پرسش را وارد کنید:
When is your birthday?
پاسخ محرمانه
در این بخش باید به سوالی که در قسمت قبلی وارد کردهاید، پاسخی بنویسید تا بتوان از آن سوال و جواب به عنوان سنجش صحت اطلاعات وارد شده استفاده کرد. در پاسخ به سوال نمونه میتوانید این جواب را وارد کنید:
1365/01/17
حریم خصوصی
با تکمیل قسمت حریم خصوصی میتوانید مشخص کنید که چه افرادی میتوانند صاحب امتیاز یا رابط دامنه شما باشند. در این بخش 3 پیش فرض زیر در نظر گرفته شدهاند:
خصوصی
در صورت انتخاب رابط مجاز خصوصی خودتان به عنوان صاحب امتیاز شناسه انتخاب میشوید.
آزاد برای نمایندگان فروش
اگر رابط مجاز آزاد برای نمایندگان فروش را انتخاب کنید، فقط نمایندگان فروش ایرنیک یا خودتان میتوانید صاحب امتیاز شناسه باشید.
آزاد
گزینه رابط مجازی آزاد مخصوص همه کاربران ایرنیک است که میتوانند شناسه ایرنیک را به عنوان صاحب امتیاز یا رابط برای دامنه قرار دهند.
بعد از تکمیل اطلاعات مورد نظر روی گزینه بازنگری کلیک کنید تا به مرحله بعدی ساخت شناسه ایرنیک وارد شوید.
مرحله چهارم: بازنگری و امضاء
در این مرحله میتوانید تمام اطلاعات وارد شده خود را به صورت کلی مورد بررسی قرار داده و هر قسمت که اشتباه بود را اصلاح کنید و مجدداً به مرحله بعدی وارد شوید.
بعد از بررسی درستی اطلاعات وارد شده خود، بخش ضوابط و شرایط ساخت شناسه ایرنیک را مطالعه کنید. در این بخش تمامی قوانین مربوط به ساخت شناسه توضیح داده شده است.
بعد از مطالعه قوانین باید بخشهای زیر را تکمیل کنید:
نام کامل سازنده شناسه ایرنیک
در این بخش لازم است تا نام خود را به عنوان فرد سازنده شناسه در کادر مورد نظر وارد کنید. بر اساس مثال گفته شده اگر نام شما علی اکبری است باید نام خود را به صورت انگلیسی Ali Akbari در کادر وارد کنید.
وارد کردن متن امنیتی
در کادر آخر باید متن امنیتی نوشته شده را در فیلد وارد کرده و سپس بر روی گزینه “موافقم، دریافت شناسه” کلیک کنید تا به مرحله آخر وارد شوید.
مرحله پنجم: ساخت شناسه
این آخرین مرحله از آموزش ساخت شناسه ایرنیک است که طی آن اکانت ایجاد شده و نام کاربری شما نمایش داده میشود. پسورد شناسه ایرنیک از طریق ایمیل برای شما ارسال میشود. اگر در صندوق دریافت ایمیلهای خود پسورد را مشاهده نکردید، پوشه اسپم ایمیلهای خود را چک کنید.
در صورتی که ایمیل برای شما ارسال نشده بود، کافیست روی گزینه بازنشاندن گذرواژه (Reset Password) کلیک کنید. سپس ایمیل خود را در داخل کادر مورد نظر وارد کنید. بعد از آن متن امنیتی را در باکس مربوطه بنویسید و در نهایت بر روی گزینه “ارسال” کلیک کنید.
به منظور ورود به حساب کاربری خود در سامانه ایرنیک باید روی گزینه دامنههای من یا مشخصههای شناسه از نوار بالایی صفحه کلیک کنید. سپس پست الکترونیکی، پسورد و متن امنیتی را در داخل کادر وارد کرده و بر روی گزینه “ورود” کلیک کنید.
معرفی مرکز ثبت دامنه IR در ایران
سامانه ایرنیک یا مرکز ثبت دامنه IR در ایران تنها مرجع قانونی کشور برای ثبت دامنه ملی با پسوند دامنه IR است که زیر نظر پژوهشگاه دانشهای بنیادی یا مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات تهران فعالیت میکند.
البته فعالیت این مرکز تنها به ثبت دامنه آی آر محدود نشده و برای ثبت دیگر دامنهها از قبیل .net.ir/.gov.ir/.co.ir/.ac.ir/.id.ir و غیره باید به این مرکز مراجعه کنید. علاوه بر این تمدید، انتقال، حذف و ثبت تمام دامنهها در کشور تنها از طریق همین مرکز امکان پذیر است.
چرا نیاز به ساخت شناسه ایرنیک داریم؟
بر اساس قانون تمام افرادی که میخواهند دامنه .IR را ثبت کنند، باید قبل از هر کاری شناسه کاربری ایرنیک خود را از سایت ایرنیک دریافت کنند. چون تنها در این صورت است که مجوز ثبت دامنه ir به آنها داده میشود و علاوه بر این پس از ساخت شناسه ایرنیک اطلاعات دامنه آنها توسط سازمان ایرنیک قابل پیگیری خواهد بود.
بنابراین دلیل نیاز به ساخت شناسه ایرنیک این است که دامنه ir شما به صورت قانونی ثبت شود تا امکان مدیریت آن توسط سامانه ایرنیک وجود داشته باشد. در غیر این صورت امکان بهره برداری از دامنه وجود ندارد.
بعد از ساخت شناسه ایرنیک خود میتوانید از طریق سایت ایرنیک یا نمایندگان مجاز ایرنیک همچون شرکت میزبانی مبین هاست دامنه IR خود را به مالکیت خودتان ثبت کنید.
انواع شناسههای ایرنیک
شناسههای ایرنیک به 5 مدل مختلف وجود دارند که ادامه هر یک را به شما معرفی میکنیم:
شناسه شخص حقیقی
اگر میخواهید به صورت فرد عادی و بدون وابستگی به هیچ ارگان یا سازمان دولتی ثبت دامنه کنید، شناسه کاربری شخص حقیقی مناسب شما است. در این صورت میتوانید از یکی از دامنههای زیر به عنوان پسوند دامنه شخصی خود استفاده کنید:
- .ir
- .ایران
- .id.ir
شناسه شرکت، موسسه یا نهاد غیردولتی
شرکت های ثبتی و موسسات غیردولتی میتوانند از شناسه شرکت، موسسه یا نهاد غیردولتی به عنوان شناسه ایرنیک خود استفاده کنند. در توضیحات این شناسه قید شده است که تمامی شرکتها، موسسات، انجمنها، نشریات، روزنامهها و همه افراد حقوقی دارای شرکت ثبتی امکان استفاده از شناسه شرکت را دارند.
در این صورت میتوانند پسوند دامنه خود را از دامنههای دیگری به جز دامنه .ir انتخاب کنند که عبارتند از:
- .ir
- .ایران
- .co.ir
- .org.ir
- .net.ir
شناسه وزارتخانه، سازمان یا شرکت دولتی
دامنههای دارای شناسه وزارتخانهای یا سازمانهای دولتی در نظر عموم قابل اعتمادتر هستند. اما تنها در صورتی میتوانید از این شناسه استفاده کنید که بخواهید از طرف یک شرکت یا سازمان دولتی به ثبت دامنه اقدام کنید. از جمله پسوندهای قابل انتخاب برای شناسه ایرنیک دولتی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- .ir
- .ایران
- .gov.ir
- .co.ir
شناسه مرکز آموزشی و پژوهشی
پسوند مرکز آموزشی و پژوهشی تنها در دسترس افرادی است که به یک سازمان پژوهشی یا آموزشی مانند دانشگاه یا مدرسه وابسته هستند و از یکی از ارگانهای وزارت علوم، تحقیقات، فناوری یا وزارت آموزش و پرورش یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور مجوز رسمی دارند.
این افراد میتوانند از دامنههای زیر در شناسه ایرنیک خود استفاده کنند:
- .ir
- .ایران
- .sch.ir
- .ac.ir
- .org.ir
شناسه محدود
آخرین نوع شناسه ایرنیک برای افرادی است که میخواهند دامنهها را به عنوان رابط مالی و فنی برای افراد دیگر ثبت کنند. با این توضیحات مشخص میشود که شناسه محدود ایرنیک فقط برای افراد فعال در حوزه هاستینگ و طراحان سایت مناسب است. چون این افراد میتوانند با وارد کردن حداقل اطلاعات خود شناسه دریافت کرده و از این طریق مجوز ثبت دامنه ملی را برای مشتریان خود بگیرند.
دامنه IR برای چه کسانی مناسب است؟
میزان اعتماد بسیاری از مردم به دامنه ir بیشتر از سایر دامنهها است، بنابراین این دامنه برای افرادی که وب سایت فروشگاهی دارند، میتواند بسیار مناسب باشد. حتی افراد خارج از کشور هم میتوانند برای فروش محصولات و خدمات خود به مردم ایران از طریق سایت از دامنه ir استفاده کنند.
بنابراین در جواب این سوال که دامنه ir برای چه کسانی مناسب است، میتوان گفت در حال حاضر اکثر افراد حقیقی و کسب و کارهای ایرانی از این دامنه استفاده میکنند، چون وجود علامت ir نماد لوکال بودن وب سایت است و باعث اعتماد سازی در مخاطب هدف میشود.
محدودیتهای ثبت دامنه IR چیست؟
دامنههای IR مزایایی متعددی دارد که از جمله آنها میتوان به قیمت مناسب، سادگی فرایند ثبت، تنوع بالا در پسوندها، عدم تحریم دامنه و مطمئن بودن آن اشاره کرد. با این حال شامل یک سری محدودیتها نیز میشود که ادامه آنها را بررسی میکنیم:
محدودیتهای انتخاب نام دامنه
نام دامنه .ir باید یک سری مشخصات مهم داشته باشد، از جمله اینکه فقط باید از حروف لاتین، ارقام لاتین، خط تیره و علامت منها تشکیل شود. علاوه بر این قرار دادن علامت خط تیره و منها در ابتدا و انتهای نام دامنه یا پشت سر هم قابل قبول نیست. همچنین طول دامنه باید بین 3 تا 63 کاراکتر باشد و استفاده از تعداد کاراکترهای کمتر یا بیشتر از این مقدار قابل قبول نیست.
عدم امکان استفاده از دامنههای انحصاری برای افراد حقیقی
برخی از دامنههای ir همچون نام شهرها، آثار طبیعی، اسامی مذهبی، سیاسی، مشاهیر و… در انحصار واحدهای اداری کشور، بانکها، وزارتخانهها، نهادها و واحدهای ذیربط هستند و افراد شخصی نمیتوانند از نام این دامنهها استفاده کنند.
عدم امکان استفاده از کلمات ممنوعه در نام دامنه
بعضی کلمات به عنوان کلمات خلاف قوانین عمومی یا معارض با قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران شناخته میشوند، بنابراین ثبت این کلمات به عنوان دامنه ir مجاز نیست.
چطور یک شناسه محدود را به شناسه شخص حقیقی تبدیل کنم؟
از آنجا که صاحب شناسه محدود نمیتواند به عنوان صاحب امتیاز دامنه استفاده شود، لازم است تا از طریق روش زیر ابتدا آن شناسه را به شناسه شخص حقیقی تبدیل کند:
- در پنل کاربری خود در سامانه ایرنیک بر روی گزینه اعمال تغییرات/ تنظیمات شناسه کلیک کرده و فرم شناسه محدود را انتخاب کنید.
- کد ملی ده رقمی اشخاص حقیقی، نشانی پستی (شامل: استان/ایالت، شهر، نشانی محل سکونت و کد پستی) و شماره تلفن را در داخل فرم شناسه محدود وارد کنید.
- شناسه کاربری خود را نوشته و امضا کنید.
- فرم را از طریق بخش شناسهها ارسال کنید.
- توجه کنید که درخواست باید فقط توسط صاحب شناسه کاربری داده شود و برای اشخاص حقیقی داشتن کپی کارت ملی ضروری است.
اگر پاسخ محرمانه را فراموش کردم چطور بازیابی کنم؟
در صورت فراموش کردن پاسخ محرمانه خود میتوانید برای دریافت پاسخ محرمانه جدید از 2 طریق اقدام کنید:
- از طریق نمابر به شمارهی 02122295700 یک نامه رسمی با عنوان “فرم جواب محرمانه و رمز عبور” برای واحد ثبت دامنهها بفرستید و مدارک خود را ارسال کنید.
- به سامانه ارسال مدارک ایرنیک به نشانی http://www.nic.ir/Upload_Document مراجعه کرده و با انتخاب گزینه “اعمال تغییرات/ تنظیمات شناسه” درخواست و مدارک خود را ارسال کنید.
جمع بندی
در این مطلب با آموزش ساخت شناسه ایرنیک همراه شما بودیم. با در اختیار داشتن شناسه ایرنیک میتوانید از شرکتهای هاستینگ معتبر از جمله نوین هاب برای خرید هاست و دامنه وب سایت خود اقدام کنید.
چنانچه با وجود توضیحات داده شده باز هم برای ساخت شناسه ایرنیک خود دچار مشکل شدهاید، کافیست در قسمت نظرات سوال خود را مطرح کنید تا در کمترین زمان ممکن به جواب آن برسید.