امروزه، کسبوکارها و سازمان‌ها به سرورها وابسته هستند تا داده‌های خود را به شکلی کارآمد مدیریت، ذخیره و پردازش کنند. یکی از انواع سرورهایی که به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد، سرور رکمونت است. سرورهای رکمونت، که به عنوان سرورهای نصب‌شده در رک نیز شناخته می‌شوند، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در یک قفسه رک نصب شوند؛ این ویژگی به بهینه‌سازی فضا و منابع در محیط‌هایی که تعداد زیادی سرور وجود دارد کمک می‌کند. این سرورها به دلیل مقیاس‌پذیری، طراحی فشرده و مدیریت آسان، در صنایع مختلف به طور گسترده‌ای استفاده می‌شوند.
تولیدکنندگان پیشرو، مانند شرکت HP، راهکارهای پیشرفته‌ای برای سرورهای رکمونت ارائه می‌دهند که به نیازهای متنوع کسبوکارها پاسخ می‌دهند و عملکرد بالا، قابلیت اطمینان و انعطاف‌پذیری را فراهم می‌کنند.
در این مطلب، به بررسی مفهوم سرورهای رکمونت، موارد استفاده، اجزا، مقایسه آن‌ها با دیگر انواع سرورها، مزایا و نکات کلیدی در پیاده‌سازی آن‌ها خواهیم پرداخت. همچنین استانداردها و اندازه‌های رک، مدیریت خنک‌سازی و توان، امنیت و نگهداری سرورهای رکمونت را بررسی خواهیم کرد.
سرور رکمونت چیست؟
در این بخش قصد داریم بررسی کنیم که سرور رکمونت چیست و کجا نصب می‌شود. سرور رکمونت، نوعی سرور اختصاصی به حساب می‌آید که در یک قاب فلزی استاندارد به نام «رک» نصب می‌شود. این رک‌ها برای قرار دادن چندین سرور و سایر تجهیزات سخت‌افزاری در یک ستون عمودی طراحی شده‌اند. درواقع، رک سرور معمولاً در واحدهای استاندارد “U” اندازه‌گیری می‌شود که هر واحد برابر با 1.75 اینچ ارتفاع است. این واحدها به استفاده کارآمد از فضا در محیط‌هایی مانند مراکز داده، اتاق‌های سرور و زیرساخت‌های بزرگ فناوری اطلاعات کمک می‌کنند.
خوشبختانه این سرورها قابل تنظیم هستند و می‌توان آن‌ها را برای نیازهای خاص مانند ظرفیت ذخیره‌سازی بیشتر، قدرت پردازش بالاتر و قابلیت‌های شبکه بهینه شده تنظیم کرد. این سرورها معمولاً شامل اجزای سخت‌افزاری ضروری مانند پردازنده، حافظه (RAM)، فضاهای ذخیره‌سازی (SSD یا HDD) و گزینه‌های اتصال شبکه هستند.
یکی از ویژگی‌های متمایز این سروها، قابلیت نصب آن‌ها در رک‌های استاندارد است که می‌توانند چندین سرور را به صورت عمودی در خود جای دهند. همچنین استفاده از سرویس کولوکیشن در کنار این سرور منجر به افزایش تمرکز شرکت‌ها بر وظایف تخصصی و تجاری‌شان می‌شود.
کاربردهای سرور رکمونت
از متداول‌ترین کاربردهای سرور رک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
میزبانی وب
بسیاری از ارائه دهندگان خدمات میزبانی وب از سرور اختصاصی رکمونت برای میزبانی وب‌سایت‌ها، پایگاه‌های داده و اپلیکیشن‌ها استفاده می‌کنند. از سوی دیگر، قابلیت نصب چندین سرور در یک فضای محدود، این سرورها را به گزینه‌ای ایده‌آل برای شرکت‌های میزبانی وب تبدیل کرده است که قصد ارائه خدمات متعددی را به مشتریان خود دارند.
خدمات ابری
سرور رکمونت اچ پی معمولاً در محیط زیرساخت سرور ابری مورد استفاده قرار می‌گیرد. درواقع، این سرور با قدرت پردازش بالای خود می‌تواند چندین ماشین مجازی را میزبانی کرده و به کسبوکارها اجازه دهد تا چندین اپلیکیشن یا سرویس را روی یک سرور فیزیکی اجرا کنند. ارائه‌دهندگان خدمات ابری نیز از این سرورها برای محیط‌های مجازی خود استفاده می‌کنند.
راه‌حل‌های ذخیره‌سازی
سرور رکمونت می‌تواند به عنوان سرور ذخیره‌سازی اختصاصی برای مدیریت و ذخیره‌سازی حجم بالای داده تنظیم شود. همچنین این سرور می‌تواند با قابلیت افزودن درایوهای متعدد در تنظیمات SAN (شبکه ذخیره‌سازی) یا NAS (ذخیره‌سازی متصل به شبکه) مورد استفاده قرار بگیرد.
سرورهای رکمونت چگونه نگهداری می‌شوند؟
این سرورها همانند سرور HP معمولاً در مراکز تخصصی یا اتاق‌هایی طراحی شده برای پشتیبانی از زیرساخت‌های بزرگ فناوری اطلاعات نگهداری می‌شوند. البته این محیط‌ها به دقت تحت نظارت قرار دارند تا از ایمنی و کارآمدی سرورها اطمینان حاصل شود. در ادامه به بررسی محیط‌های نگهداری سرور رکمونت می‌پردازیم.
مراکز داده (Data Centers)
دیتاسنتر یا مراکز داده تاسیسات بزرگی هستند که به طور خاص برای میزبانی تعداد زیادی سرور از جمله سرور مجازی ایران و سخت‌افزار مرتبط طراحی شده‌اند. این مراکز زیرساخت‌های لازم مانند برق، کولینگ و شبکه را برای پشتیبانی از عملکرد مداوم سرورهای مذکور فراهم می‌کنند. مراکز داده می‌توانند از تاسیسات محلی کوچک تا مراکز داده جهانی بزرگ با هزاران سرور متغیر باشند. در داخل مرکز داده، رک‌ها در ردیف‌هایی سازماندهی می‌شوند و هر رک چندین سرور رک را به صورت عمودی در خود جای می‌دهد تا از فضای موجود به طور کارآمد استفاده گردد.
اتاق‌های سرور Server Rooms
اتاق‌های سرور محیط‌های کنترل‌شده کوچک‌تری هستند که معمولاً در داخل کسبوکارها یا سازمان‌ها یافت می‌شوند. این اتاق‌ها برای میزبانی تجهیزات IT از جمله سرورهای رکمونت در رک‌های مخصوص طراحی شده‌اند. اگرچه اتاق‌های سرور کوچکتر از مراکز داده هستند، اما همچنان نیاز به کولینگ، مدیریت برق و اقدامات امنیتی مناسب دارند تا از عملکرد صحیح سرورها اطمینان حاصل شود.
لوکیشن‌های محاسبات اج Edge Computing Locations
با ظهور Edge Computing Locations برخی از سرورهای مذکور در مکان‌های نزدیک به کاربر نهایی یا منبع داده مانند دفاتر شعبه، کارخانه‌های تولیدی یا حتی مکان‌های دور مانند دکل‌های سلولی مستقر می‌شوند. این محیط‌ها اغلب نیاز به رک‌های جمع‌وجور و مقاوم دارند که بتوانند در شرایط غیرمعمول یا سخت کار کرده و قدرت محاسباتی لازم را برای برنامه‌های حساس فراهم کنند.
مراکز داده ارائه دهندگان خدمات ابری
ارائه‌دهندگان خدمات ابری مانند آمازون وب سرویس (AWS)، مایکروسافت Azure و گوگل کلود، مراکز داده عظیمی را برای میزبانی بار کاری مشتریان خود نگهداری می‌کنند. این مراکز داده ابری مملو از هزاران سرور رکمونت است که ماشین‌های مجازی و سایر خدمات ابری را اجرا می‌کنند. اگرچه کاربران به طور مستقیم سرورهای فیزیکی را مدیریت نمی‌کنند، اما سرورهای مذکور بخش اصلی زیرساخت ابری به شمار می‌روند و در محیط‌های بسیار امن و بهینه نگهداری می‌شوند.
اجزای یک سرور رکمونت
سرورهای رکمونت از چندین جزء کلیدی تشکیل شده‌اند که برای فراهم کردن قدرت محاسباتی، ذخیره‌سازی و اتصال شبکه مورد نیاز با یکدیگر همکاری می‌کنند. از مهم‌ترین اجزای یک سرور رکمونت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
واحد پردازش مرکزی (CPU)
CPU مغز سرور است و وظیفه اجرای دستورالعمل‌ها و پردازش داده‌ها را بر عهده دارد. سرورهای مذکور اغلب با سوکت‌های پردازنده متعددی عرضه می‌شوند که امکان استفاده از پردازنده‌های دوگانه یا چهارگانه را فراهم می‌کنند و به طور قابل‌توجهی قدرت پردازش را افزایش می‌دهند.
حافظه (RAM)
حافظه برای عملکرد سرور بسیار مهم است؛ زیرا داده‌هایی را ذخیره می‌کند که CPU در حین پردازش به آن‌ها دسترسی دارد. سرورهای رک معمولاً از حجم بالای رم پشتیبانی می‌کنند تا بتوانند برنامه‌ها و بارهای کاری را به طور کارآمد مدیریت نمایند.
ذخیره‌سازی
این سروها می‌توانند به انواع مختلفی از دستگاه‌های ذخیره‌سازی از جمله هارد دیسک‌های (HDD) و درایوهای حالت جامد (SSD) مجهز شوند. بسته به کاربرد، یک سرور رکمونت می‌تواند چندین محفظه ذخیره‌سازی برای افزایش ظرفیت و افزونگی داشته باشد.
مادربرد
مادربرد جزء مرکزی است که تمام اجزای سخت‌افزاری دیگر مانند CPU، حافظه و ذخیره‌سازی را به هم متصل می‌کند.
واحدهای منبع تغذیه (PSU)
سرورهای رک توسط PSUهایی تغذیه می‌شوند که برق شبکه را به ولتاژ مناسب برای اجزای سرور تبدیل می‌کنند. بسیاری از این سرورها دارای منبع تغذیه اضافی هستند تا در صورت خرابی یکی از آن‌ها، عملکرد مداوم را تضمین کنند.
کارت‌های رابط شبکه (NIC)
NICها وظیفه فراهم کردن اتصال شبکه به سرور را بر عهده دارند. سرورهای رک معمولاً دارای چندین NIC هستند تا انتقال داده با سرعت بالا را فراهم کنند.
فن‌ها و سیستم‌های خنک‌کننده
برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد، سرورهای مذکور به سیستم‌های خنک‌کننده مانند فن‌ها و هیت‌سینک مجهز هستند. برخی از رک‌ها همچنین دارای راه‌حل‌های خنک‌کننده پیشرفته مانند خنک‌کننده مایع می‌باشند.
نحوه کار سرور رک
همانطور که اشاره شد، سرورهای رک دارای عرض، ارتفاع و عمق استاندارد هستند که در یک رک نصب می‌شوند. همچنین اجزای آن‌ها فشرده است تا بتوانند در شاسی سرور قرار بگیرند، اما نحوه اجرای اپلیکیشن‌ها توسط یک سرور برای کاربران نهایی و مدیران یکسان انجام می‌شود. سرورهای رک معمولاً دارای اجزای پیشرفته‌تری نسبت به یک سرور کوچک تجاری هستند، با این حال، عملکرد آن‌ها به همان روش خواهد بود.
مزایای سرور رکمونت
اگر می‌خواهید به طور دقیق‌تر بدانید که سرور رکمونت چیست، باید با مزایای آن آشنا شوید که عبارتند از:
- صرفه جویی در فضا: این سرورها به دلیل طراحی جمع‌وجور خود، فضای بسیار کمی را اشغال می‌کنند؛ بنابراین می‌توان تعداد زیادی سرور را در یک فضای محدود قرار داد.
- قابلیت ارتقا و توسعه: این سرورها به راحتی قابل ارتقا و توسعه هستند. به عبارت دیگر، می‌توان به آن‌ها قطعات جدید اضافه کرد یا آن‌ها را با مدل‌های جدیدتر جایگزین نمود.
- مدیریت آسان: سرورهای رکمونت به راحتی قابل مدیریت هستند و با استفاده از ابزارهای مدیریت از راه دور، می‌توان آن‌ها را از هر نقطه جهان کنترل کرد.
- کارایی بالا: سرورهای رک معمولاً مجهز به پردازنده‌ها و حافظه‌های با کارایی بالا هستند که به آن‌ها اجازه می‌دهد تا پردازش‌های پیچیده را به سرعت انجام دهند.
تفاوت سرور رکمونت با تاور و Blade چیست؟
سرورها دارای انواع مختلفی هستند که انتخاب هر کدام از آن‌ها یعنی تاور، Blade و رکمونت بر عملکرد فضای ذخیره‌سازی، دیتابیس و غیره تاثیرگذار است. این سه نوع سرور در مراکز داده و محیط‌های سازمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، یک کاربر عادی می‌تواند از آن‌ها برای شبکه خانگی نیز بهره ببرد. البته اگر امکان ایجاد شبکه داخلی خود را ندارید، می‌توانید سرور Blade یا رک را اجاره کنید و هزینه‌های خود را کاهش دهید.
جمع بندی
سرور رکمونت به دلیل مزایای فراوان و کاربردهای متنوع، نقش بسیار مهمی در زیرساخت‌های فناوری اطلاعات ایفا می‌کند. با انتخاب مناسب سرورهای رکمونت و استفاده از آن‌ها به صورت بهینه، می‌توان به عملکرد بهتر و کارایی بالاتر در محیط‌های مختلف دست یافت.
