با توجه به رشد چشمگیر حجم دادهها و اطلاعات در سازمانها و مراکز مختلف، مدیریت و ذخیرهسازی این دادهها به یکی از بزرگترین دغدغههای شرکتها تبدیل شده است. دیتاسنترهای ایرانی با ارائه خدمات مناسب، امکان ذخیرهسازی ایمن اطلاعات و دسترسی آسان به آنها در هر زمان را فراهم میکنند. در حال حاضر در ایران، چندین دیتاسنتر بزرگ و معتبر وجود دارد که هر یک با توجه به زیرساختها، موقعیت جغرافیایی و تکنولوژیهای مورد استفاده، مزایای خاص خود را دارند. بسیاری از ارائهدهندگان خدمات میزبانی مانند مبینهاست، با همکاری با این دیتاسنترها، خدمات متنوعی از جمله سرور اختصاصی و سرور مجازی را برای کسبوکارها فراهم میکنند. هدف این مقاله بررسی و مقایسهی برخی از بهترین دیتاسنترهای ایران است تا بتوانیم تصویری دقیق از وضعیت کنونی این صنعت در کشور داشته باشیم.
مرکز داده یا دیتاسنتر چیست؟
مرکز داده یا دیتاسنتر (Data Center) یک مجموعه از تجهیزات و زیرساختهای فیزیکی و الکترونیکی است که برای ذخیرهسازی، پردازش و مدیریت حجم بالای دادهها و اطلاعات دیجیتال استفاده میشود. دیتاسنترها محیطهایی ایمن و کنترلشده هستند که شامل سرورها، ذخیرهسازها، تجهیزات شبکه و سیستمهای امنیتی و خنککننده میشوند. این مراکز به گونهای طراحی شدهاند که عملکرد پایدار، امنیت بالا و دسترسی مستمر به دادهها را تضمین کنند.
دیتاسنترها از سرورهای فیزیکی و مجازی برای میزبانی و پردازش دادهها استفاده میکنند. این سرورها به دادهها و اپلیکیشنهای مختلف دسترسی داده و آنها را پردازش میکنند.
انواع دیتاسنتر
دیتاسنترها با توجه به ابعاد، کاربردها و میزان کاربر به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. انواع اصلی این مراکز شامل موارد زیر هستند:
دیتاسنترهای سازمانی
این دیتاسنترها معمولاً توسط سازمانها و شرکتهای بزرگ یا نهادهای دولتی مدیریت میشوند. هدف اصلی آنها پشتیبانی از نیازهای خود آن سازمان است. این دیتاسنترها به طور معمول در خود محل سازمان راهاندازی میشوند و تمام زیرساختهای لازم برای ذخیرهسازی و پردازش دادههای داخلی را فراهم میکنند.
مراکز داده اشتراکی (Co-location)
این مراکز متعلق به شرکتهای شخص ثالثی هستند که فضا، تأمین انرژی، سیستم کولینگ و امنیت را برای مشتریان مختلف فراهم میکنند. شرکتها و سازمانها میتوانند با اجاره فضایی در این دیتاسنترها، سرورها و تجهیزات خود را مستقر کرده و از زیرساختهای این دیتاسنتر بهرهمند شوند. برای مثال، شرکتهایی مانند مبینهاست با میزبانی سرویسها و بهرهگیری از زیرساخت دیتاسنترهایی همچون افرانت، آسیاتک، رسپینا، پارسآنلاین و زیرساخت، خدماتی از جمله کولوکیشن، سرور اختصاصی و اجاره فول رک را برای طیف وسیعی از مشتریان سازمانی و خصوصی فراهم کردهاند.
مراکز داده ابری
این دیتاسنترها بخشی از خدمات رایانش ابری را بر عهده دارند و دسترسی آنلاین به منابع محاسباتی همچون ذخیرهسازی، پردازش و برنامههای کاربردی را بر اساس میزان استفاده برای کاربران فراهم میکنند. این نوع مراکز داده به دلیل داشتن انعطافپذیری بالا، منابع را بهصورت پویا تخصیص میدهند.
معیارهای بهترین دیتاسنتر
برای مقایسه بهتر برای مقایسهی دقیق دیتاسنترهای ایرانی، باید از معیارهای مشخص و استانداردی استفاده کنیم که بتواند تمام جنبههای مهم را پوشش دهد. برخی از مهمترین معیارها عبارتاند از:
موقعیت جغرافیایی
یکی از عوامل مهم در انتخاب دیتاسنتر، موقعیت مکانی آن است. دیتاسنترهایی که در مناطق نزدیک به مراکز اصلی ارتباطی و زیرساختهای اینترنت قرار دارند، میتوانند سرعت دسترسی به دادهها را افزایش دهند.
زیرساختهای فنی
کیفیت تجهیزات شبکه، سختافزارهای مورد استفاده، و توانایی مدیریت ترافیک بالا از جمله عواملی است که مستقیماً بر عملکرد دیتاسنتر تأثیر میگذارند.
پایداری و قابلیت اطمینان
مدت زمان آپتایم (Uptime) و میزان قطعی سرویس از جمله مهمترین عوامل برای ارزیابی پایداری یک دیتاسنتر هستند. هرگونه اختلال در سرویس میتواند موجب خسارتهای مالی و اعتباری برای شرکتها شود.
امنیت
امنیت فیزیکی و سایبری دیتاسنترها اهمیت ویژهای دارد. استفاده از پروتکلهای امنیتی پیشرفته، کنترل دسترسیهای فیزیکی و استفاده از نرمافزارهای ضدنفوذ از مواردی هستند که باید در نظر گرفته شوند.
بررسی بهترین دیتاسنترهای ایران
در ادامه به بررسی برخی از بهترین دیتاسنترهای ایرانی از نظر خدمات ارائه شده و کیفیت خدمات میپردازیم:
دیتاسنتر افرانت
دیتاسنتر افرانت یکی از دیتاسنترهای پیشرو و بهترین دیتاسنترهای ایران است که از سال ۱۳۷۶ فعالیت خود را آغاز کرده و با ارائه خدمات متنوع، به یکی از بازیگران اصلی در حوزه فناوری اطلاعات کشور تبدیل شده است. این دیتاسنتر با بهرهگیری از زیرساختهای پیشرفته، امنیت بالا و پایداری خدمات، میزبان سازمانها و شرکتهای بزرگی مانند دیجیکالا، اسنپ، دیوار و بسیاری از بانکهای معتبر است.
افرانت خدمات متنوعی از جمله سرور اختصاصی ایران، سرور مجازی ایران، سرور ابری (IaaS)، فضای ذخیرهسازی ابری، پشتیبانگیری BaaS و شبکه توزیع محتوا (CDN) را ارائه میدهد. سرویس CDN این شرکت با بهرهگیری از چهار مرکز Super Core در تهران، تبریز، مشهد و شیراز، به بهبود کیفیت دسترسی به صفحات وب و کاهش هزینههای پهنای باند کمک میکند.
دیتاسنتر افرانت با اتصال به فیبرنوری شرکت ارتباطات زیرساخت، مخابرات ایران و سایر شبکههای اصلی، از پایداری و سرعت بالایی برخوردار است. ظرفیت پهنای باند این مرکز بیش از ۳۰ گیگابیت بر ثانیه است و با رعایت استانداردهای دیتاسنتر بینالمللی مانند ISO 9001:2015، امنیت اطلاعاتی، پایداری خدمات و پشتیبانی ۲۴ ساعته را برای مشتریان خود فراهم میکند.
با توجه به این ویژگیها، دیتاسنتر افرانت گزینهای مناسب برای کسبوکارهایی است که به دنبال خدمات میزبانی امن، پایدار و قابل اعتماد در داخل کشور هستند.
در حال حاصر یکی از محبوبترین سرویسهای ارائه شده توسط مبین هاست سرور اختصاصی افرانت است که در فضای اختصاصی مبین هاست در دیتاسنتر افرانت میزبانی شده و از مزایایی همچون پینگ پایین، سرعت بالا، برخورداری از ۳ مسیر اینترنتی مجزا برای پایداری بیشتر شبکه، ترافیک نامحدود و ریداندنسی شبکه و پاور برخوردار است. علاوه بر این خدماتی نظیر سرور مجازی و کولوکیشن نیز در این دیتاسنتر ارائه میشوند.
دیتاسنتر هایوب
دیتاسنتر «هایوب» بهعنوان بزرگترین مرکز داده بخش خصوصی در ایران و یکی از بهترین دیتاسنترهای ایران، در منطقه پونک تهران راهاندازی شده و با ظرفیت بیش از ۲۰۰۰ رک، در فضایی به مساحت ۶۰۰۰ متر مربع میزبان انواع سرور مجازی و اختصاصی و کولوکیشن است. این مرکز با بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته و طراحی مدرن، خدمات متنوعی را به مشتریان سازمانی و فردی ارائه میدهد.
از جمله خدمات ارائهشده میتوان به میزبانی سرورهای اختصاصی با کانفیگهای متنوع، سرور مجازی پارس آنلاین، خدمات کولوکیشن (Colocation) و فضای کیج اختصاصی (Cage) اشاره کرد. این مرکز با تأمین برق پایدار از دو رینگ مستقل با ظرفیت ۵.۶ مگاوات (قابل ارتقاء تا ۱۰ مگاوات)، سیستمهای تهویه و کولینگ پیشرفته، و امنیت فیزیکی چندلایه با قابلیت تشخیص چهره، پایداری و امنیت بسیار بالایی را برای مشتریان فراهم میکند.
همچنین، دیتاسنتر هایوب با ارائه فضای اداری برای استقرار کارشناسان و پشتیبانی ۲۴ ساعته در تمامی روزهای سال، محیطی مناسب برای کسبوکارهای مختلف فراهم کرده است. این مرکز با رعایت استانداردهای بینالمللی و بهرهگیری از تجهیزات بهروز، گزینهای مناسب برای سازمانها و شرکتهایی است که بهدنبال خدمات میزبانی امن، پایدار و قابل اعتماد در داخل کشور هستند.
در حال حاضر، مبینهاست نیز بخشی از خدمات خود مانند سرور اختصاصی، مجازی و کولوکیشن را از طریق زیرساختهای پارسآنلاین عرضه میکند.
دیتاسنتر رسپینا
شرکت دادهپردازی رسپینا، یکی از ارائهدهندگان برجسته خدمات دیتاسنتر در ایران، سرویس اشتراک فضای دیتاسنتر (کولوکیشن) را برای سازمانها و کسبوکارهایی که نیاز به حضور پایدار و امن در اینترنت یا اینترانت دارند، ارائه میدهد. این سرویس به مشتریان امکان میدهد تا سرورها و تجهیزات خود را در محیطی با زیرساختهای پیشرفته و استانداردهای جهانی مستقر کنند، بدون آنکه نیاز به سرمایهگذاری کلان در راهاندازی و نگهداری مرکز داده اختصاصی داشته باشند.
ویژگیهای برجسته این سرویسدهنده خدمات دیتاسنتر شامل تضمین آپتایم بالا با دسترسی ۲۴ ساعته از طریق دو درگاه ۱۰ گیگابیتی و اتصال فیبر نوری به اتاق دادههای کشور، سیستم مانیتورینگ پیشرفته با پنل اختصاصی برای بررسی مصرف منابع، امنیت فیزیکی و محیطی با استفاده از دوربینهای مداربسته و سامانههای احراز هویت، پشتیبانی فنی شبانهروزی توسط تیم متخصص، و تأمین برق بیوقفه از سه منبع مستقل (برق شهر، ژنراتور و UPS) است.
این دیتاسنتر، با توجه به کیفیت خدمات و ثبات زیرساختی، مورد استفادهی شرکتهایی مانند مبینهاست برای ارائهی سرورهای اختصاصی و مجازی و خدمات کولوکیشن نیز قرار گرفته است.
دیتاسنتر آسیاتک
دیتاسنتر آسیاتک یا همان برج میلاد، یکی از پیشرفتهترین و بهترین دیتاسنترهای ایران، در ترازهای ۲۸۴ و ۱۰؛ برج میلاد تهران واقع شده است. این مرکز با مساحتی بالغ بر ۷۰۰۰ متر مربع و ظرفیت حدود ۲۴۶ رک، زیرساختی مدرن و امن برای میزبانی سرورها و تجهیزات شبکه فراهم کرده است.
از نظر فنی، دیتاسنتر مجهز به سرورهای قدرتمند HP، هاردهای پرسرعت SSD سامسونگ و تجهیزات شبکهای پیشرفته است که ارتباطی پایدار و پرسرعت را تضمین میکنند. در بخش تأمین برق، استفاده از دو ورودی برق مجزا با ظرفیت ۶۳۰ آمپر، شش دستگاه UPS و سیستمهای توزیع برق پیشرفته، پایداری انرژی را فراهم میسازد.
زیرساخت مخابراتی این مرکز شامل ۶۰ پایه با قابلیت نصب آنتن، چهار رشته فیبر نوری با ۷۲ هسته و سیستم مدیریت کابل منظم است که ارتباطات سریع و با ظرفیت بالا را ممکن میسازد. سیستمهای کولینگ پیشرفته، از جمله سه چیلر ۱۹۸ تنی و سیستمهای تهویه دقیق، دمای مناسب برای عملکرد بهینه تجهیزات را حفظ میکنند.
از نظر امنیتی، دیتاسنتر به سیستمهای کنترل دسترسی دو عاملی، مانیتورینگ ۲۴ ساعته و تجهیزات اطفای حریق پیشرفته مجهز است. همچنین، خدمات کولوکیشن و میزبانی سرور مجازی برج میلاد و سرور اختصاصی با پورتهای ۱۰ گیگابیتی و قابلیت ارتقاء منابع بهصورت آنی، از دیگر ویژگیهای این مرکز داده است. مبینهاست نیز با بهرهگیری از این زیرساخت، خدمات متنوعی مانند سرور اختصاصی و مجازی و خدمات اجاره رک یا همان کولوکیشن را به مشتریان خود عرضه میکنند.
دیتاسنتر زیرساخت
دیتاسنتر زیرساخت، یکی از مهمترین مراکز داده در ایران است که مستقیماً توسط شرکت ارتباطات زیرساخت مدیریت میشود. این مرکز با بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته و امنیت سایبری بالا، بستری امن و پایدار برای میزبانی سرورها و تجهیزات شبکه فراهم کرده است.
از نظر فنی، دیتاسنتر زیرساخت دارای اتاقهای سرور مجهز، کامپیوترهای سرور قدرتمند و اتاق کنترل با تجهیزات مانیتورینگ پیشرفته است. این امکانات امکان نظارت مستمر بر عملکرد سرورها و اطمینان از پایداری خدمات را فراهم میکنند.
شرکت ارتباطات زیرساخت بهعنوان متولی شبکههای مادر مخابراتی، وظیفه تأمین ارتباطات کشور را بر عهده دارد. بر اساس اطلاعات منتشرشده، ظرفیت پهنای باند این شرکت 67,155 گیگابیت بر ثانیه است و شبکه فیبر نوری آن بیش از 86,386 کیلومتر توسعه یافته است.
خدمات ارائهشده توسط این دیتاسنتر شامل پهنای باند اینترنت، پهنای باند دادههای داخلی (NIN)، لینکهای point to point داخلی و بینالمللی، ترانزیت ظرفیت بینالملل و پهنای باند مبتنی بر ماهواره است. این خدمات به شرکتهای هاستینگ، سازمانها و کسبوکارهای مختلف امکان میدهد تا از زیرساختی مطمئن و با کیفیت برای میزبانی و انتقال دادههای خود بهرهمند شوند.
مبینهاست نیز بخشی از خدمات خود مانند سرور اختصاصی، سرور مجازی، کولوکیشن و اجارهی فول رک را از طریق این دیتاسنتر ارائه میدهد و از پایداری و گستردگی شبکه آن برای تضمین کیفیت خدمات استفاده میکند.
دیتاسنتر شاتل
دیتاسنتر شاتل با ارائه خدمات کولوکیشن (میزبانی سرور)، بستری امن و استاندارد برای نگهداری سرورهای سازمانها و کسبوکارها فراهم کرده است. این سرویس امکان استقرار سرورها در محیطی با زیرساختهای پیشرفته و نظارت دائمی را فراهم میکند، که بهویژه برای شرکتهایی که به دنبال کاهش هزینههای نگهداری و افزایش امنیت فیزیکی و سایبری هستند، مناسب است.
از نظر فنی، دیتاسنتر شاتل از تجهیزات بهروز برندهای معتبر مانند Cisco برای شبکه و Volvo و Eaton برای سیستمهای برقرسانی، تهویه و امنیت بهره میبرد. سیستمهای خنککننده پیشرفته HVAC، تأمین برق پایدار با استفاده از UPS و ژنراتورهای قدرتمند، و سیستمهای اطفای حریق و نظارت ویدئویی، از جمله امکاناتی هستند که پایداری و امنیت سرورها را تضمین میکنند.
از نظر امنیت سایبری، با پیکربندیهای ویژه و نظارت ۲۴ ساعته، از حملات سایبری مانند DDoS جلوگیری میشود. همچنین، امکان بازدید حضوری از دیتاسنتر در هر ساعت از شبانهروز برای نمایندگان کسبوکارها فراهم است. با بیش از دو دهه تجربه در حوزه زیرساختهای ارتباطی و اطلاعاتی، شاتل توانسته است محیطی قابل اعتماد برای میزبانی سرورها فراهم کند.
دیتاسنتر تبیان
دیتاسنتر تبیان، یکی از دیتاسنترها با سابقه و قدمت طولانی است که در سال ۱۳۸۸ فعالیت خود را آغاز کرده و در حال حاضر بهعنوان یکی از مراکز داده کلیدی کشور شناخته میشود. این مرکز با فضایی به مساحت ۵۰۰ متر مربع در چهار طبقه و دارا بودن ۷۲ رک، زیرساختی پایدار و ایمن برای میزبانی انواع خدمات دیجیتال فراهم کرده است. از ویژگیهای اصلی این دیتاسنتر میتوان به آپتایم بالای ۹۹.۹۹٪، پشتیبانی ۲۴ ساعته، مانیتورینگ خودکار سرویسها، و استفاده از تجهیزات پیشرفته امنیتی مانند روترها و فایروالهای سیسکو و میکروتیک اشاره کرد. همچنین، بهرهگیری از دو مسیر ارتباطی مجزا، پایداری و دسترسی به شبکه را بهطور قابلتوجهی افزایش داده است.
دیتاسنتر تبیان خدمات متنوعی را به مشتریان خود ارائه میدهد که شامل میزبانی سرورهای اختصاصی و مجازی، سرویسهای ابری، کولوکیشن، نصب مجازیساز، بازیابی اطلاعات، و سرویس احراز هویت اختصاصی است. این مرکز داده با رعایت استانداردهای بینالمللی در زمینه تهویه، مدیریت کابل و مصرف انرژی، محیطی مناسب برای نگهداری سرورها فراهم کرده است. موقعیت جغرافیایی این دیتاسنتر در تهران، بلوار کشاورز واقع شده است.
دیتاسنتر ایرانسل
مرکز داده ایرانسل، بهعنوان یکی از دیتاسنترهای پیشرفته و بزرگ کشور، خدمات متنوعی را برای کسبوکارهای سازمانی ارائه میدهد. این مرکز با فراهم کردن زیرساختهای مدرن، امکان استقرار فیزیکی تجهیزات مشتریان از جمله سرورها، تجهیزات ذخیرهسازی و شبکه را فراهم کرده است. در این سرویس، ایرانسل امکاناتی نظیر رک، سیستم خنککننده، برق پایدار، شبکه با پهنای باند بالا و امنیت فیزیکی تجهیزات را در اختیار مشترکان سازمانی قرار میدهد. این خدمات با هدف ارائه زیرساختی پایدار، مقیاسپذیر و ایمن برای برنامهها، دادهها و سیستمهای مشتریان طراحی شدهاند، تا آنها را از پیچیدگیهای ایجاد و نگهداری زیرساختهای دیتاسنتری بینیاز کنند .
علاوه بر خدمات میزبانی فیزیکی، ایرانسل زیرساخت ابری پیشرفتهای را نیز ارائه میدهد که امکان ساخت، فعالسازی و مدیریت ماشینهای مجازی را برای مشتریان فراهم میسازد. این زیرساخت ابری با قابلیتهایی مانند ایجاد کلاسترهای ماشینهای مجازی، مدیریت خودکار فرآیندها (Orchestration) و کنترل متمرکز (Cloud Controller)، به کسبوکارها کمک میکند تا با صرفهجویی در زمان و هزینه، سرویسهای ابری خود را بهسرعت راهاندازی و مدیریت کنند. این خدمات ابری، با انعطافپذیری بالا، امنیت حداکثری و دسترسی آسان به اطلاعات، به راهکاری ایدهآل برای کسبوکارهایی تبدیل شدهاند که به دنبال زیرساختی مدرن و قابل اعتماد هستند .
دیتاسنتر همراه اول
مرکز داده و خدمات ابری همراه اول، با نام «ابر اول»، یکی از زیرساختهای پیشرفته و قابلاعتماد در ایران برای ارائه راهکارهای سازمانی محسوب میشود. این دیتاسنتر با هدف پاسخگویی به نیازهای متنوع کسبوکارها، مجموعهای از خدمات از جمله سرورهای ابری، شبکههای مجازی، فایروال، روتر و ذخیرهسازی ابری را ارائه میدهد. زیرساخت ابری همراه اول به مشتریان امکان میدهد تا بدون نیاز به سرمایهگذاری سنگین در تجهیزات فیزیکی، بهسرعت و با انعطافپذیری بالا، منابع مورد نیاز خود را راهاندازی و مدیریت کنند.
سرویسهای ابری همراه اول با قابلیتهایی مانند مقیاسپذیری، امنیت بالا و دسترسی سریع، به کسبوکارها این امکان را میدهد تا با کاهش هزینههای عملیاتی و افزایش بهرهوری، به توسعه فعالیتهای خود بپردازند. همچنین، همراه اول با ارائه خدمات پشتیبانی فنی و مشاوره تخصصی، اطمینان حاصل میکند که مشتریان در تمامی مراحل استفاده از خدمات ابری، از راهنمایی و پشتیبانی لازم برخوردار باشند.
دیتاسنتر مبنا
مرکز داده مبنا تلکام، یکی از بهترین دیتاسنترهای ایران، با بهرهگیری از فناوریهای روز دنیا و تجهیزات مدرن از برندهای معتبر مانند Juniper، Cisco، Dell و APC، زیرساختی امن و پایدار برای میزبانی وبسایتها، سرورها و اپلیکیشنهای سازمانی فراهم کرده است. این مرکز با ارائه خدمات متنوعی از جمله کولوکیشن (میزبانی سرورهای مشتری در فضای دیتاسنتر)، سرورهای اختصاصی و سرورهای مجازی، پاسخگوی نیازهای مختلف کسبوکارها، از استارتاپها تا سازمانهای بزرگ، میباشد. ویژگیهایی نظیر پهنای باند نامحدود، دسترسی پایدار به اینترنت حتی در صورت قطعی شبکه، پشتیبانی ۲۴ ساعته، و امنیت فیزیکی و نرمافزاری بالا، این دیتاسنتر را به گزینهای مطمئن برای میزبانی سرویسهای حیاتی تبدیل کرده است.
از دیگر مزایای مرکز داده مبنا تلکام میتوان به تأمین برق پایدار از سه منبع مستقل (برق شهری، ژنراتور و UPS)، سیستمهای خنککننده پیشرفته، رعایت استانداردهای بینالمللی مانند TIA-942، و تدابیر امنیتی فیزیکی شامل دوربینهای مداربسته، سیستمهای احراز هویت و اطفای حریق اشاره کرد. این امکانات، به همراه تیم فنی مجرب و پشتیبانی حرفهای، اطمینان خاطر مشتریان را از نظر پایداری، امنیت و کیفیت خدمات فراهم میآورد. با توجه به این ویژگیها، دیتاسنتر مبنا تلکام انتخابی مناسب برای کسبوکارهایی است که به دنبال زیرساختی قابل اعتماد و مقیاسپذیر برای میزبانی سرویسها و دادههای خود هستند.
نتیجهگیری
در این مطلب تلاش کردیم تا به بررسی و معرفی برخی از بهترین دیتاسنترهای ایران بپردازیم و با خدمات هر یک از آنها بیشتر آشنا شویم. انتخاب دیتاسنتر مناسب برای کسبوکارها بستگی به نیازها و اولویتهای هر شرکت دارد. هر یک از دیتاسنترهای مورد بررسی دارای نقاط قوت و ضعف خود هستند. اگر امنیت و قابلیت توسعهپذیری برای شما اولویت دارند، های وب و افرانت گزینههای مناسبی خواهند بود.