لینوکس یک سیستم عامل رایگان متن باز است که در طول زمان توزیعهای مختلفی از این سیستمعامل برای نیازهای طیف گستردهای از کاربران منتشر شده است. توزیع های لینوکس که اغلب با نام “Linux distro” شناخته میشوند در حقیقت نسخههایی از سیستم عامل متن باز لینوکس هستند که با اجزای دیگری مانند برنامههای نصبی، ابزارهای مدیریتی و نرم افزارهای دیگر مانند هایپروایزر KVM همراه هستند. توزیع های لینوکس، که مبتنی بر هسته لینوکس هستند، اغلب برای کاربران آسانتر از نسخه اصلی متنباز لینوکس است. این به این دلیل است که اکثر توزیعها نیاز کاربر به کامپایل دستی یک سیستم عامل لینوکس کامل از کد منبع را برطرف میکنند و به این دلیل که اغلب توسط یک توسعه دهنده خاص پشتیبانی میشوند.
در این مقاله قصد داریم به معرفی تعدادی از انواع توزیع های لینوکس بپردازیم.
سیستمعامل لینوکس شامل چندین بخش مختلف است:
نرمافزار Bootloader : سیستم عامل شما باید یک فرایند به نام بوت شدن را طی کند. نرمافزار bootloader نرم افزاری است که فرآیند بوت کامپیوتر شما را مدیریت میکند. برای اکثر کاربران، صفحه نمایشی برای راهنمایی ظاهر میشود و در نهایت با تکمیل فرایند بوت شدن سیستمعامل از بین میرود.
هسته یا Kernel: هسته یا کرنل را میتوان «نزدیکترین» بخش به سخت افزار محاسباتی سیستم و یکی از اصلیترین بخشهای سیستم عامل در نظر گرفت که تخصیص منابعی مانند CPU، حافظه و کنترل دستگاههای جانبی را مدیریت میکند. هسته پایینترین سطح سیستمعامل است.
سیستم Init: سیستم Init یک سیستم فرعی است که فضای کاربر را Bootstrap میکند و با کنترل daemonها شارژ میشود. یکی از پرکاربردترین سیستمهای init و جایگزین آن Systemd هستند که اتفاقاً یکی از بحث برانگیزترین آنها نیز هست. سیستم init، پس از اینکه بوت اولیه از بوت لودر (یعنی GRUB یا GRand Unified Bootloader) تحویل داده شد، فرآیند boot را مدیریت میکند.
Daemonها: Daemonها سرویسهای پس زمینه مانند چاپ، صدا، زمانبندی و غیره هستند که در حین راهاندازی یا پس از ورود به سیستم اجرا میشوند.
توزیع لینوکس چیست؟
لینوکس از چندین نسخه مختلف بر اساس نیازهای مختلف کاربران برخوردار است. از کاربران مبتدی گرفته تا کاربران حرفهای میتوانند از نسخه های لینوکس متناسب با نیازشان استفاده کنند. به این نسخهها، توزیع های لینوکس (یا به شکل کوتاه «توزیع» یا Distro) میگویند. تقریباً تمام توزیع های لینوکس را میتوان بصورت رایگان دریافت کرده (به جز توزیعهایی مانند RedHat که تجاری هستند)، روی دیسک یا درایو USB رایت و در هر تعداد دستگاهی که نیاز باشد، نصب کرد.
سایت DistroWatch.com
سایت DistroWatch.com وبسایتی است که اخبار، رتبهبندی صفحات توزیع و یک سری اطلاعات کلی در مورد توزیعهای مختلف لینوکس و همچنین سایر سیستمعاملهای یونیکس-مانند رایگان/ متنباز را ارائه میدهد.
این سایت نمودارهای مقایسهای گستردهای دارد که تفاوتهای بین مجموعه بستهها و ویرایشهای نرمافزاری توزیع های لینوکس مختلف را به تفصیل شرح میدهد.
همچنین اطلاعات مربوط برخی از ویژگیهای کلی توزیعها مانند قیمت و معماری پردازندههای پشتیبانی شده را نیز ارائه میدهد. علاوه بر این موارد، کاربران میتوانند از یک هفتهنامه Distrowatch (اغلب به اختصار DWW) نیز بهره ببرند که هر دوشنبه منتشر میشود.
انواع توزیع های لینوکس
امروزه توزیع های لینوکس بسیار متعددی در دسترس هستند و هر کدام کاربران یا سیستمهای خاصی مانند رایانههای رومیزی، سرورها، تلفنهای همراه یا دستگاههای تعبیهشده مانند ریزپردازندهها را هدف قرار میدهند. اکثر توزیعها آماده استفاده هستند، اما بعضی از آنها به عنوان سورس کد هستند که کاربر باید در حین نصب آن را کامپایل کند.
برخی از توزیعها، مانند فدورا و لینوکس Red Hat Enterprise از Red Hat، توزیع openSUSE از SUSE، توزیع اوبونتو از Canonical، و توزیع اوراکل لینوکس از Oracle، توزیعهای تجاری هستند، در حالی که برخی دیگر، مانند دبیان و Slackware، توسعه یافته در کامیونیتی لینوکس هستند و توسط توسعه دهندگان مختلف ایجاد شدهاند. برخی از توزیعهای تجاری، بهعنوان مثال آنهایی که از Red Hat و Oracle هستند، از کاربران برای خدماتی مانند پشتیبانی یا توسعه سفارشی هزینه دریافت میکنند، اگرچه مجوز متن باز یا open source ، دریافت هزینه برای خود نرمافزارمتن باز را ممنوع میکند.
در ادامه به بررسی برخی از انواع توزیع های لینوکس خواهیم پرداخت:
توزیع دبیان Debian
Debian که با نام دبیان گنو/لینوکس نیز شناخته میشود یک توزیع لینوکس رایگان و متنباز است. پروژه دبیان انجمنی از افرادی است که برای ایجاد یک سیستم عامل رایگان تلاش میکنند. سیستم عاملی که در این پروژه توسعه داده میشود دبیان نام دارد. توزیع های لینوکس دبیان در حال حاضر از کرنل یا هسته لینوکس استفاده می کنند.
این پروژه از زمان آغاز به کار خود به صورت دورهای نسخههای به روزرسانی شده دبیان گنو/لینوکس را منتشر کرده است. آخرین نسخه انتشار یافته دبیان، نسخه 11.2 میباشد که در تاریخ 18 دسامبر 2021، تنها چند ماه پس از انتشار نسخه 11، که تعدادی ویژگی جدید در آن معرفی شده بود، منتشر شد.
دبیان نسخه 11 که با نام رمز bullseye نیز شناخته میشد، پشتیبانی از چندین برنامه و محیط دسکتاپ را به این سیستم عامل اضافه کرد. همچنین این توزیع اولین نسخهای بود که از هسته لینوکسی استفاده کرد که از سیستم فایل جدول تخصیص فایل توسعهپذیر پشتیبانی میکرد. علاوه بر این، دبیان 11 با بسیاری از بستههای نرمافزاری جدید عرضه شد، در حالی که بستههایی را که منسوخ تلقی میشدند حذف کرد.
نصب دبیان بسته به ISO انتخابی شما می تواند آسان یا پیچیده باشد. اگر از ISO پیش فرض ارائه شده توسط وب سایت دبیان استفاده کنید، برای نصب دبیان با مشکل مواجه خواهید شد.
توزیع کلود لینوکس Cloud Linux
CloudLinux یک یک توزیع تبلیغاتی مبتنی بر لینوکس است که برای ارائه سیستم عامل پایدارتر و ایمن به ارائه دهندگان هاست اشتراکی طراحی شده است. CloudLinux اساسا مجموعه ای از تغییرات هسته در توزیع لینوکس است که ویژگی هایی را پیاده سازی می کند تا مدیران سیستم را قادر سازد تا کنترل دقیق استفاده از منابع سرور خود را در دست بگیرند.
CloudLinux بر خلاف نامش نیازی به استفاده در زیرساخت میزبانی ابری ندارد و همچنین لازم نیست در VPS.NET استفاده شود. CloudLinux همچنین می تواند در سرورهای اختصاصی و سرورهای مجازی لینوکس بدون مشکل استفاده شود.
نصب سیستم عامل اشتراکی CloudLinux ساده است. برای مشاهده نحوه انجام این کار به مطلب نصب کلود لینوکس مراجعه کنید.
توزیع CentOS
سیستم عامل Community Enterprise (CentOS) یکی از توزیع های لینوکس رایگان متن باز و در کلاس سازمانی را ارائه می دهد که با Red Hat Enterprise Linux (RHEL) سازگار است. بنیانگذار توزیع CentOS گرگوری کورتزر است. توسعه دهندگان CentOS از کد سورس RHEL برای تولید این توزیع استفاده می کنند. همچنین این دو بسیار با یکدیگر قابل مقایسه هستند.
CentOS یک توزیع تجاری لینوکس بر پایه سورس کد RHEL است و توسط کامیونیتی پشتیبانی
میشود. از آنجایی که Red Hat محصول خود را با بهرهگیری از نرم افزار متن باز میسازد، باید سورس کد خود را عمومی کنند. متعاقباً، میتوان گفت CentOS و RHEL از نظر عملکردی معادل هستند، با این تفاوت که نام تجاری کمپانی از توزیع CentOS حذف شده است.
توزیع CentOS دو توزیع جداگانه به نامهای CentOS Stream Linux و CentOS Linux را ارائه میکند.
اولین نسخه CentOS در ماه مه 2004، با شماره 2 CentOS منتشر شد. این توزیع از زمان نسخه 8.0، رسماً از معماریهای x86-64، ARM64 و POWER8 پشتیبانی میکند و تا نسخه 6.0 آن نیز از معماری IA-32 پشتیبانی میکند. از دسامبر 2015 و انتشار CentOS 7.0 نسخههای AltArch برای معماری IA-32، Power ISA و برای انواع ARMv7hl و Aarch64 معماری ARM در دسترس هستند.
CentOS 8.0 در 24 سپتامبر 2019 منتشر شد. متأسفانه بنابر تصمیمگیری شرکت RedHat که متولی این توزیع هست، دیگر توزیع CentOS منتشر نخواهد شد.
بیشتر مراحل نصب ContOS با استفاده از خط فرمان است، بنابراین اگر با لینوکس آشنایی قبلی داشته باشید نصب این توزیع برای شما ساده خواهد بود. پیشنهاد میشود به جای این توزیع به نصب آلمالینوکس که دقیقاً همان توزیع CentOS، دقیقاً با همان ساختار و قابلیتها میباشد، بپردازید.
توزیع آلما لینوکس Alma Linux
AlmaLinux به عنوان اولین جایگزین CentOS که در دسترس عموم قرار گرفت، به سرعت برای کسانی که با لینوکس Enterprise کار می کنند تبدیل به یک موضوع داغ شد.
آلما لینوکس یکی دیگر از توزیع های لینوکس رایگان و متن باز است که در اصل توسط CloudLinux ایجاد شده است تا یک سیستمعامل سازمانی با پشتیبانی کامیونیتی را ارائه دهد که با توزیع RedHat Enterprise Linux (RHEL) سازگار است. اولین نسخه پایدار AlmaLinux در 30 مارس 2021 منتشر شد.
در 8 دسامبر 2020، RedHat اعلام کرد که توسعه لینوکس CentOS که یکی از مشتقات توزیع RHEL بود، متوقف خواهد شد و پشتیبانی رسمی آن برای تمرکز بر CentOS Stream قطع خواهد شد.
در پاسخ، CloudLinux که از توزیع تجاری لینوکس مختص خود یعنی CloudLinux OS نیز برخوردار است، AlmaLinux را توسعه داد تا جانشینی برای CentOS، با هدف سازگاری باینری با نسخه فعلی RHEL ارائه کند.
برای اولین بار در 1 فوریه 2021 یک نسخه بتا از AlmaLinux منتشر شد و اولین نسخه پایدار این توزیع نیز در 30 مارس 2021 منتشر شد.
نسخه AlmaLinux 8.x تا سال 2029 پشتیبانی خواهد شد. شرکتهای متعددی مانند ARM، AWS، Equinix و Microsoft نیز از AlmaLinux پشتیبانی میکنند.
در 30 مارس 2021، بنیاد سیستمعامل AlmaLinux ایجاد شد تا توسعه و مدیریت این توزیع را از CloudLinux گرفته و خودش این وظیفه را به عهده بگیرد. کمپانی CloudLinux وعده داده است به صورت سالانه 1 میلیون دلار بودجه برای این پروژه داشته باشد.
توزیع راکی لینوکس Rocky Linux
راکی لینوکس یکی دیگر از توزیع های لینوکس است که مبتنی بر Red Hat Enterprise Linux میباشد و هدف از توسعه این توزیع این است که جایگزین CentOS شود. این سیستم عامل بسیار پایدار و کاربر پسند است، با این حال هنوز خیلی زود است که بگوییم آیا این توزیع میتواند جانشین شایسته ای برای CentOS باشد یا خیر.
راکی لینوکس، زاییده فکر بنیانگذار توزیع CentOS، یعنی گرگوری کورتزر است.
یک نسخهی اولیه راکی لینوکس در 30 آوریل 2021 منتشر شد و اولین نسخهی آن که در دسترس عموم قرار گرفت در 21 ژوئن 2021 منتشر شد. اولین نسخه از این توزیع، راکی لینوکس 8.0 است که تا ماه می 2029 پشتیبانی خواهد شد.
نصب راکی لینوکس از روی DVD ISO ساده ترین و رایج ترین روش برای اجرای نصب استاندارد Rocky Linux 8 است.
توزیع اوبونتو (Ubuntu)
اوبنتو یک توزیع لینوکس مبتنی بر دبیان است و بیشتر از نرمافزارهای رایگان و متن باز یا open-source تشکیل شده است. این توزیع برای رایانش ابری، سرورها، دسکتاپ ها و دستگاه های اینترنت اشیا (IoT) مناسب است.
در حالی که که توزیع های لینوکس مختلفی به صورت آنلاین و رایگان در دسترس هستند، اوبونتو موفق شده است تا لقب محبوبترین توزیع را به خود اختصاص دهد و به عنوان بهترین جایگزین برای ویندوز و مک او اس شناخته میشود.
اوبونتو به صورت رسمی در سه نسخه: دسکتاپ، سرور و core، برای دستگاههای اینترنت اشیا و روباتها، منتشر شد. همه نسخهها میتوانند بر روی کامپیوتر به تنهایی یا در یک سرور مجازی اجرا شوند. Ubuntu یک سیستمعامل محبوب برای محاسبات ابری cloud computing با پشتیبانی از OpenStack است. دسکتاپ پیش فرض Ubuntu از نسخه 17.10 GNOME میباشد.
اوبونتو در سال 2004 توسط شرکت بریتانیایی Canonical معرفی شد. در آن زمان توزیع محبوب کاربران دبیان بود، اما نصب توزیع دبیان کمی سخت بود. بنابراین اوبونتو به عنوان جایگزین کاربر پسندتر دبیان پیشنهاد شد.
Canonical بروزرسانیهای امنیتی و پشتیبانی را برای هر نسخه Ubuntu، از تاریخ انتشار تا زمانی که انتشار به تاریخ تعیینشده End-Of-Life (EoL) برسد، ارائه میکند.
همچنین flavorهای اوبونتو مانند Ubuntu MATE، Xubuntu و Lubuntu هم سیستمعاملهای بسیار سبک وزن و مناسبی هستند که نیازی به سخت افزار قوی ندارند.
اوبونتو هر شش ماه یکبار منتشر میشود و نسخههای پشتیبانی بلند مدت آن long-term support (LTS) هر دو سال یکبار منتشر میشود. آخرین نسخه پشتیبانی بلند مدت نسخه 22.04 (“Jammy Jellyfish”) در 21 آوریل 2022 منتشر شده است.
نصب اوبونتو تقریبا روی هر کامپیوتری که فکرش را بکنید امکان پذیر است اما سادهترین و بدون دردسرترین نصب روی رایانه شخصی یا لپتاپ است.
توزیع Mint
توزیع mint یکی از محبوبترین توزیع های لینوکس است که به طور مداوم توانسته است جایگاه خود را در بین ده توزیع برتر لینوکس در Distro Watch پیدا کند. محبوبیت این توزیع در طی سالها به دلیل سادگی و سهولت در استفاده در میان کاربران افزایش چشمگیری داشته است.
لینوکس mint یک توزیع مبتنی بر اوبونتو است که هدف آن ارائه یک سیستم عامل دسکتاپ است که کاربران خانگی و شرکتها بتوانند بدون صرف هزینه، به بهترین نحو از آن استفاده کنند؛ به صورتی که هم مفید و مؤثر باشد و هم تا حد ممکن راحت و زیبا.
این توزیع با بسیاری از ابزارهای راحت و سفارشی سازی شده و پشتیبانی چند رسانه ای فوق العاده همراه است(پشتیبانی از چند رسانه اختیاری است). همچنین یک دسکتاپ سفارشی، منوهای سفارشی، چندین ابزار پیکربندی منحصر به فرد و یک رابط نصب مبتنی بر وب نیز در این توزیع ارائه میشود. لینوکس mint با repositoryهای نرم افزار اوبونتو سازگار است.
این توزیع لینوکس از چندین مدیر صفحه نمایش و محیط مختلف از جمله Cinnamon (محیط اصلی mint ) و همچنین MATE و KDE، XFCE و چند مورد دیگر پشتیبانی میکند.
توزیع OpenSUSE
توزیع OpenSUSE یک پروژه کامیونیتی متن باز است که مورد حمایت SUSE Software Solutions Germany GmbH و چند کمپانی دیگر میباشد. پروژه OpenSUSE یک کامیونیتی جهانی بزرگ دارد.
پروژه openSUSE دارای سه هدف اصلی است:
تبدیل openSUSE به سادهترین و پرکاربردترین توزیع لینوکس برای همه کاربران.
استفاده از همکاری کامیونیتی متن باز برای تبدیل openSUSE به قابل استفاده ترین توزیع لینوکس و محیط دسکتاپ چه برای کاربران جدید و چه کاربران حرفهای لینوکس.
ساده سازی قابل توجه و باز کردن فرآیندهای توسعه و بسته بندی برای تبدیل openSUSE به پلتفرم انتخابی توسعه دهندگان لینوکس و فروشندگان نرم افزار.
انواع نسخه های لینوکس این پروژه در هر زمان و بدون هیچ هزینهای قابل دانلود هستند.
openSUSE شاخه ای از توزیع اصلی SUSE Linux است. این سیستم عامل یک توزیع مبتنی بر کامیونیتی است که با SUSE Linux Enterprise در تضاد است.
شرکت SUSE هنوز هم حامی اصلی توزیع OpenSUSE است. رابطه این دو چیزی شبیه به رابطه توزیع های لینوکس CentOS یا Fedora با Red Hat Enterprise Linux است. این پروژه حتی از یک مارمولک گکو در لوگوی خود استفاده میکند تا رابطه بین OpenSUSE و خود SUSE را نشان دهد.
توزیع آرچ لینوکس Arch Linux
توزیع های لینوکس به دلیل سادگی و سهولت استفاده خود شناخته شدهاند، اما Arch Linux این مفهوم را تا حدی به چالش میکشد و به کاربران اجازه میدهد تا خودشان همه چیز را انتخاب کنند و در عین حال در عملکرد آن خللی ایجاد نشود. این قدرت انتخاب ممکن است Arch Linux را برای کاربران مبتدی پیچیده کند، اما برای کاربران حرفهای لینوکس، درک این موضوع بسیار ساده است.
توزیع آرچ لینوکس یکی دیگر از توزیعهای لینوکس است که به صورت رایگان و متن باز ارائه میشود و به شما قابلیت سفارشیسازی و کنترل بسیار زیادی بر روی دستگاه میدهد. طبیعت سبک و مینیمال توزیع Arch Linux دلیل اصلی افزایش محبوبیت آن در جامعه تکنولوژی است.
توزیع Parrot
توزیع Parrot OS یک توزیع گنو/لینوکس مبتنی بر دبیان است که برای کمک به توسعهدهندگان و تیمهای امنیت سایبری در ساخت نرمافزار و انجام عملیاتهای مرتبط با امنیت مانند تست نفوذ، هک، رمزنگاری یا مهندسی معکوس طراحی شده است.
توزیع parrot شامل یک ادمین ماشین مجازی برای ماشینهای KVM و LXC است که به متخصصان فناوری اطلاعات اجازه میدهد ماشینهای مجازی را در شبکه یا رایانههای دیگر کنترل کنند.
AnonSurf که برای محققان امنیت طراحی شده است، یک ابزار است که به امنیت مرورگر وب و ناشناس سازی آدرسهای IP کمک میکند. این ابزار به هکرهای اخلاقی این اجازه را میدهد تا آسیبپذیریها را در سیستمها یا شبکههای رایانهای شناسایی کنند.
Parrot Hole ویژگی دیگریست که برای کاربران دسکتاپ ایجاد شده است و بستههای تست نفوذ را حذف میکند و یک محیط دبیان پیکربندی شده را آماده میکند.
این توزیع به طور پیش فرض با محیط دسکتاپ MATE (DE) همراه است، با این حال، کاربران می توانند DE های دیگر را نصب کنند.
توزیع Deepin
توزیع Deepin که قبلاً با نامهای Deepin، Linux Deepin، Hiweed GNU/Linux شناخته میشد یک توزیع مبتنی بر دبیان است (تا نسخه 15 که در اواخر سال 2015 منتشر شد، مبتنی بر اوبونتو بود) که هدف آن ارائه یک سیستم عامل زیبا، کاربر پسند و قابل اعتماد به کاربران است.
نه تنها این توزیع شامل بهترین ویژگیهایی است که کامیونیتی متن باز ارائه میکند، بلکه محیط دسکتاپی به نام DDE یا Deepin Desktop Environment نیز ایجاد کرده است که بر اساس جعبه ابزار Qt 5 است. توزیع Deepin بیشتر توجه خود را بر روی طراحی بصری متمرکز کرده است.
همچنین برنامههایی در این توزیع مانند Deepin Software Center، Deepin Screenshot، Deepin Music، Deepin Movie و غیره را توسعه میدهد مبتنی بر فناوری Qt هستند و برای کاربران معمولی و استفاده روزمره طراحی شدهاند. Deepin بر تجربه کاربر پسند و طراحی زیبا تمرکز دارد، بنابراین نصب و استفاده از آن برای اکثر کاربران آسان است و به خوبی میتواند جایگزین ویندوز برای کار و سرگرمی شود.
توزیع Solus
اگرچه توزیع های لینوکس مانند اوبونتو و Mint پیشرفتهای زیادی در زمینه کاربرپسند (User-friendly) بودن داشتهاند، اما گاهی اوقات در متقاعد کردن کاربران سایر سیستمعاملها برای کنار گذاشتن روش فعلی که کارهایشان را با آن انجام میدهند و تطبیق خود با یک سیستم جدید، مشکلاتی داشتهاند.
Solus OS یک سیستمعامل جدید لینوکس است که بر هیچ چیزی مبتنی نیست و از پایه ایجاد شده است. این یک نگرش تازه در عرصه لینوکس است و پیامی با خود به همراه دارد: «هرچه کمتر،بهتر. بدون نگرانی برای مشکلات رایج تنظیمات و گزینههای مختلف. همه چیز از قبل برای شما مهیا شده است.»
هنگامیکه سیستمعامل لینوکس Solus را بوت میکنید، یک نوار وظیفه در پایین صفحه مشاهده خواهید کرد. همین یک پنل، مبنایی برای محیط دسکتاپ توسعه یافته توسط Solus است که با نام Budgie شناخته میشود. بر اساس GTK3، محیط Budgie یک محیط کاربر پسند و ساده را ارائه میدهد که بر اساس این ایده طراحی شده است که استفاده از رایانه نباید برای کاربر هیچ سختی به همراه داشته باشد.
توزیع اوراکل لینوکس Oracle Linux
اوراکل لینوکس یک سیستمعامل متن باز است که برای کمک به کسبوکارها در مدیریت مجازی سازی، توسعه و مدیریت برنامههای کاربردی ابری طراحی شده است.
این پلتفرم کاربران را قادر میسازد تا عملیات ردیابی عملکرد و مدیریت امنیت را برای استقرار ترکیبی و چند ابری ساده کنند.
اوراکل لینوکس به کاربران اجازه میدهد زیرساختهای فناوری اطلاعات را بهینه کنند، سورس کدها را مشاهده کنند و بروزرسانیهای نرمافزاری را دریافت کنند.
هم چنین کاربران را قادر میسازد تا رمزگذاری حافظه با شتاب سختافزاری را برای ایمنسازی دادههای فعال ذخیره شده در حافظههای RAM، حافظه پنهان CPU (یا Cache) یا رکوردهای CPU انجام دهند.
توزیع Alpine
آلپاین لینوکس یکی از توزیع های لینوکس است که برای سیستمهای بسیار کوچک، ساده و ایمن طراحی شده است. برخلاف اکثر توزیع های لینوکس، آلپاین به جای Glibc و GNU Core Utilities از musl و BusyBox استفاده میکند و همچنین برای سیستم init خود به جای Systemd از OpenRC استفاده میکند. به دلایل امنیتی، آلپاین تمام باینریهای فضای کاربر را به عنوان فایلهای اجرایی مستقل از موقعیت با محافظت در برابر شکستن پشته کامپایل میکند.
توزیع Lubuntu
توزیع Lubuntu یک سیستمعامل سریع و سبک با رابط کاربری تمیز و آسان برای استفاده است. توزیع Lubuntu یک سیستم لینوکس است که از حداقل فناوری دسکتاپ LXDE/LXQT و مجموعهای از برنامههای کاربردی سبک استفاده میکند. به همین دلیل، این توزیه نیازمند سختافزار بسیار پایینی است. توزیع Lubuntu توسط ماریو بهلینگ ایجاد شد و طی سالها توسط جولین لاورگن رشد خوبی داشته است.
توزیع Elementary OS
توزیع Elementary OS یک توزیع لینوکس بر پایه Ubuntu LTS است. این توزیع خود را به عنوان جایگزینی «متفکر، توانا و اخلاقی» برای Mac OS و Windows تبلیغ میکند.
توزیع Pop!_OS
اگر درباره Pop!_OS شنیده باشید، ممکن است متوجه شده باشید که کاربران اغلب از آن به عنوان بهترین جایگزین ویندوز، یا توزیع ایدهآل لینوکس برای بازی یاد میکنند.
Pop!_OS یک توزیع لینوکس است که توسط شرکتی به نام System76 توسعه یافته است. از سال 2005، کمپانی System76 رایانههای لینوکس تولید میکند که سیستم عامل از پیش نصب شدهای که با آن عرضه میشوند به جازی ویندوز، توزیع اوبونتو میباشد. در سال 2017، این شرکت توزیع اختصاصی خود را با نام Pop!_OS که بر اساس اوبونتو توسعه یافته است ایجاد کرد و شروع به ارائه آن به عنوان جایگزین کرد.
از ویژگیهای اصلی توزیع Pop!_OS میتوان به محیط کاربر پسند و استفاده از APT به عنوان مدیر بستهها اشاره کرد.
توزیع Mandriva Linux
لینوکس مندریوا که قبلا با نام Mandrake Linux شناخته می شد،یکی از توزیع های لینوکس است که توسط شرکت نرم افزار فرانسوی Mandriva منتشر شده است. نام “Mandriva” ترکیبی از کلمات Mandrake و Conectiva است، دو توزیعی از لینوکس که Mandriva بر اساس آنها ساخته شده است. این توزیع در ابتدا مبتنی بر لینوکس Red Hat و KDE بود.
Mandriva برای مدیریت بسته از RPM استفاده می کند و طراحی آن بر سهولت نصب و استفاده تمرکز دارد. اولین نسخه Mandrake در سال 1998 منتشر شد که مبتنی بر لینوکس Red Hat بود. همگام با رشد و پیشرفت این سیستم عامل در طول زمان، هویت خود را توسعه داد. حتی زمانی از آن به عنوان کاربر پسند ترین توزیع لینوکس موجود یاد میشد و مورد استقبال فراوانی قرار گرفت.
یکی از ویژگیهای اصلی لینوکس Mandriva، بهره بردن از Mandriva Control Center است که برای ساده کردن برخی تنظیمات پیکربندی استفاده میشود. این شامل تنظیمات مواردی مانند کنترل ماوس، پارتیشنها، کنترلرهای شبکه و سایر گزینهها میشود. از دیگر ویژگیهای Mandriva میتوان به theme و urpmi، مدیر بستهها اشاره کرد. آخرین نسخه Mandriva در سال 2011 به انتشار رسیده است.
توزیع RedHat
لینوکس Red Hat یک توزیع تجاری متن باز لینوکس بود که توسط کمپانی Red Hat ایجاد شد و در سال 2004 هم متوقف شد.
نسخههای اولیه این توزیع RedHat Linux، RedHat Commercial Linux بودند. Red Hat اولین نسخه غیر بتا را در ماه می سال 1995 منتشر کرد.
این سیستمعامل اولین توزیع لینوکس بود که از RPM Package Manager به عنوان قالب packaging خود استفاده کرد و با گذشت زمان به عنوان نقطه شروعی برای چندین توزیع دیگر مانند Mandriva Linux و Yellow Dog Linux عمل کرد.
در سال 2003، RedHat توسعه لینوکس RedHat را به نفع لینوکس (Red Hat Enterprise Linux (RHEL برای محیطهای سازمانی متوقف کرد. یک جایگزین رایگان و مناسب استفاده خانگی که برای این توزیع در نظر گرفته شده است توزیع Fedora Linux است که توسط Fedora Project توسعه یافته و تحت حمایت کامیونیتی لینوکس و خود Red Hat میباشد. Red Hat Linux 9، نسخه نهایی این توزیع بود و توسعه آن در 30 آوریل 2004 به پایان رسید. اگرچه بروزرسانیهایی برای آن تا سال 2006 توسط Fedora Legacy project منتشر شد اما این بهروزرسانیها هم در اوایل سال 2007 متوقف شدند.
توزیع RHEL
Red Hat Enterprise Linux (RHEL) یک توزیع تجاری لینوکس Open-Source است که توسط RedHat برای بازار تجاری و سازمانها توسعه یافته است.
Red Hat Enterprise Linux در نسخههای سرور برای معماریهای x86-64، Power ISA، ARM64 و IBM Z و نسخه دسکتاپ برای معماری x86-64 منتشر شده است. تمام پشتیبانی و آموزش رسمی RedHat، همراه با برنامه Certification Red Hat، بر روی پلتفرم لینوکس RedHat Enterprise متمرکز است.
اولین نسخه از Red Hat Enterprise Linux ، ابتدا با عنوان RedHat Linux Advanced Server وارد بازار شد. در سال 2003، کمپانی توزیع RedHat Linux Advanced Server را به RedHat Enterprise Linux AS تغییر نام داد و دو نسخه دیگر، RedHat Enterprise Linux ES و RedHat Enterprise Linux WS را نیز به آن اضافه کرد.
Red Hat از قوانین سختگیرانه Trademark برای محدود کردن توزیع مجدد و رایگان نسخههای رسمی پشتیبانی شده از RedHat Enterprise Linux استفاده میکند، اما همچنان کد سورس خود را آزادانه ارائه میدهد. میتوان نسخههای دیگری را با حذف اجزای غیر رایگان مانند Trade Mark Red Hat ساخته و مجددا توزیع کرد. به عنوان مثال میتوان به توزیعهای پشتیبانی شده توسط کامیونیتی متن باز مانند راکی لینوکس و آلما لینوکس و Forkهای تجاری مانند Oracle Linux اشاره کرد.
توزیع فدورا Fedora
فدورا لینوکس یکی دیگر از توزیع های لینوکس متن باز است و به عنوان یک سیستم عامل با امنیت بالا و کاربردهای عمومی شناخته می شود. فدورا با ویژگیهایی مانند ارائه فناوریهای جدید و امکان استفاده به عنوان یک سرور قدرتمند، کاربران زیادی را به خود جذب کرده است. این سیستم عامل به طور رایگان در دسترس عموم قرار دارد، به این معنا که استفاده، تغییر و توزیع آن برای همه افراد رایگان است.
فدورا لینوکس توسط پروژه فدورا توسعه یافته است. چرخه انتشار 6 ماهه سیستم عامل فدورا توسط اعضای حرفهای پروژه فدورا توسعه داده شده است و توسط کمپانی RedHat پشتیبانی مالی میشود، به همین دلیل دارای علامت تجاری Red Hat Inc میباشد.
هدف این پروژه ارائه یک سیستم عامل چند منظوره است که از بستههای نرمافزار متن باز ایجاد میشود و دارای برنامه انتشار سریع است و هر ۶ تا ۸ ماه یک نسخه جدید منتشر میکند. این سیستم عامل حدود 14 سال است که این به روزرسانیها را دریافت کرده و همچنان مورد استقبال مدیران و کاربران قرار دارد. این سیستم عامل از جدیدترین نرم افزارها و قابلیتهای دنیای لینوکس برخوردار است و تجربه کاربری بی نقصی را از به جا می گذارد.
از زمانی که فدورا در سال 2003 منتشر شد، تاکنون از سه نسخه استفاده شده است: نسخه دسکتاپ یا Workstation متمرکز بر رایانه های شخصی، نسخه سرور و نسخه اتمیک (atomic ) برای رایانش ابری.
از فوریه 2016، فدورا لینوکس حدود 1.2 میلیون کاربر دارد. از جمله لینوس توروالدز خالق Linux kernel که از می 2020 از این توزیع استفاده میکند.
توزیع Manjaro
Manjaro یکی از توزیع های لینوکس رایگان و متن باز است که مبتنی بر سیستمعامل آرچ لینوکس (Arch Linux) میباشد و تمرکز اصلی آن بر کاربر پسند بودن (user-friendly) و سطح دسترس پذیری (accessibility) است. در حقیقت میتوان از توزیع را نسخه سادهتر آرچ لینوکس دانست. مدل بروزرسانی این توزیع rolling و مدیر بستهها یا package manager آن Pacman میباشد.
Manjaro Linux علاوه بر محیطهای استاندارد Xfce، Gnome، و KDE، انواع مختلفی از رابطهای دسکتاپ دیگر را ارائه می دهد. اگر با آرچ لینوکس کار کرده باشید، سرعت بالا، قدرت و سبک بودن آن را تجربه کرده اید. Manjaro نه تنها از تمام این قابلیتها برخوردار است، بلکه علاوه بر اینها از یک رابط کاربری بصری نیز بهره میبرد.
سیستم لازم برای نصب Manjaro بر اساس نسخه آن متفاوت است. Manjaro Linux روی بسیاری از رایانه های شخصی کار می کند زیرا بسیار سبک وزن است. به عنوان مثال برای نسخه 21.2.0 Qonos، پردازنده 64 بیتی، 1 گیگابایت رم و 30 گیگابایت حافظه مورد نیاز است. سایر تنظیمات نیز با ظرفیت کمتری مدیریت می شوند. با تمام اینها، استفاده از لینوکس Manjaro به شما امکان می دهد تا کنترل کاملی بر سخت افزار خود داشته باشید..
Manjaro از هر دو موارد CLI installer و GUI installer برخوردار است. مدل انتشار rolling به این معنی است که کاربران برای ارتقاء سیستم به آخرین نسخه، نیازی به ارتقا/نصب مجدد کل سیستم ندارند. مدیریت بستهها توسط Pacman و از طریق command line (terminal) و front-end GUI انجام میشود. میتوان آن را به عنوان یک stable system (گزینه پیشفرض) یا bleeding edge (مطابق با Arch) پیکربندی کرد.
Manjaro از مدیر تنظیمات رابط کاربری GUI خود برخوردار است که میتوان در آن گزینههایی مانند زبان، درایورها و نسخه kernel را پیکربندی کرد.
برخی از ابزارهای معمولی Arch مانند Arch Build System (ABS) نیز در این توزیع دسترس هستند اما پیادهسازیهای متفاوتی دارند.
Manjaro Architect یک CLI net installer است که به کاربران امکان میدهد نسخههای کرنل، درایورها و محیطهای دسکتاپ خود را در طول فرایند نصب انتخاب کنند. دو محیط دسکتاپ نسخه رسمی و نسخه community برای انتخاب در دسترس هستند. برای نصبهای مبتنی بر GUI، توزیع Manjaro از نصب کننده GUI Calamares استفاده میکند.
توزیع Slackware
Slackware یکی از توزیع های لینوکس است که در سال 1993 توسط Patrick Volkerding یکی از اعضای «Church of the Subgenious» که نخبگان Silicon Valley در آن عضو بودند ایجاد شد. Slackware، که بر اساس سیستم Softlanding Linux است، اساس بسیاری از توزیعهای لینوکس دیگر، به ویژه اولین نسخههای توزیعهای لینوکس SUSE بوده است و قدیمیترین توزیعی است که تا به امروز حفظ شده است.
هدف Slackware حداکثر ثبات و سادگی در طراحی و تبدیل شدن به “یونیکس”ترین توزیع لینوکس است.
برخلاف اکثر توزیع های لینوکس مدرنتر، Slackware هیچ روش نصب گرافیکی و هیچ تفکیک وابستگی خودکار بستههای نرمافزاری را ارائه نمیدهد. از فایلهای plain text و تنها مجموعه کوچکی از اسکریپتهای shell برای پیکربندی و مدیریت استفاده میکند و در محیط command-line interface بوت میشود. Slackware اغلب برای کاربران لینوکس حرفهای و آشنا به مباحث فنی مناسبترین انتخاب در نظر گرفته میشود.
این توزیع برای معماری های IA-32 و x86_64 با یک پورت به معماری ARM در دسترس کاربران قرار گرفته است. با وجود این که Slackware یک توزیع رایگان و Open-Source است، اما دارای هیچ مرکز رسمی ردیابی خطا (bug tracking) یا منبع کد عمومی (public code repository) نیست و توسط Volkerding انتشار دورهای ندارد. همچنین هیچ روش عضویت رسمی برای توسعهدهندگان وجود ندارد و Volkerding تنها مشارکت کننده اصلی در انتشار است.
توزیع کالی لینوکس Kali Linux
کالی لینوکس یکی از توزیع های لینوکس برپایه دبیان است که به صورت تخصصی برای امنیت سایبری طراحی شده است.
این توزیع یک محصول متن باز است که شامل سفارشی سازیهای زیادی برای انجام تستهای نفوذ میشود و به شرکت ها کمک می کند تا آسیب پذیری های خود را شناسایی کنند و توسط شرکت امنیت اطلاعات Offensive Security نگهداری و تأمین مالی میشود.
کالی لینوکس از حدود 600 برنامه و ابزار تست نفوذ، از جمله Armitage (ابزار مدیریت حملات سایبری گرافیکی)، Nmap (اسکنر پورت)، Wireshark ( تحلیلگر بسته)، Metasploit (چارچوب تست نفوذ)، John the Ripper (تحلیلگر پسورد)، sqlmap (شناسایی نقصهای SQL Injections و استفاده بهینه از آنها) ، Aircrack-ng (مجموعه نرمافزاری برای تست نفوذ شبکههای بیسیم)، مجموعه Burp و اسکنرهای امنیتی برنامههای کاربردی وب OWASP ZAP و غیره برخوردار است.
توزیع کالی توسط Mati Aharoni و Devon Kearns از شرکت Offensive Security و از طریق بازنویسی BackTrack، توزیع لینوکس قبلی آزمایش امنیت اطلاعات آنها بر اساس Knoppix، توسعه داده شد.
کالی لینوکس مبتنی بر دبیان است و اکثر بستههایی که Kali استفاده میکند از Repositoryهای دبیان گرفته شدهاند.
شعار Kali لینوکس و BackTrack این است که “هر چه ساکتتر باشید، بیشتر قادر به شنیدن خواهید بود”.
کالی لینوکس یک پروژه اختصاصی دارد که برای سازگاری و انتقال به دستگاههای خاص اندرویدی به نام Kali NetHunter کنار گذاشته شده است.
این اولین پلتفرم تست نفوذ متن باز اندروید برای دستگاههای Nexus است که به عنوان تلاش مشترک بین Kali community member، BinkyBear و Offensive Security ایجاد شده است.
این دستگاه از \Wireless 802.11 frame injection، one-click MANA Evil Access Point setups، HID keyboard (Teensy like attacks) و Bad USB MITM attacks پشتیبانی میکند.
BackTrack (پردازنده کالی) حاوی حالتی بود که به عنوان حالت forensic mode شناخته میشد که از طریق live boot به کالی منتقل شد.
محبوبیت این توزیع زمانی بیشتر شد که سریال مستر ربات مورد استفاده قرار گرفت. کالی برای اهداف عمومی طراحی نشده است و قرار است توسط حرفهایها یا کسانی که میدانند چگونه با لینوکس کالی کار کنند استفاده شود. برای اطلاع از نحوه نصب کالی لینوکس، اسناد رسمی آن را بررسی کنید.
توزیع Zorin OS
Zorin OS یکی دیگر از توزیع های لینوکس مبتنی بر اوبونتو است. این توزیع از یک محیط دسکتاپ GNOME 3 یا XFCE 4 به عنوان پیشفرض استفاده میکند، اگرچه دسکتاپ به شدت شخصیسازی شده است تا به کاربران در انتقال از ویندوز و macOS کمک کند.
در این توزیع از قابلیتهای Wine و PlayOnLinux پشتیبانی میشوند که به کاربران اجازه میدهد برنامههای سازگار ویندوزی مانند مایکروسافت آفیس را اجرا کنند. Zorin OS دارای 3 نسخه رایگان و یک نسخه قابل خریداری Pro میباشد.
سیستمعامل Zorin OS کاملاً گرافیکی است و از GUI Installer بهره میبرد. همچنین برای ثبات و امنیت بیشتر، از نسخههای LTS سیستم اصلی اوبونتو پیروی میکند. توزیع زورین هم از repository نرمافزاری خود و هم از repositoryهای اوبونتو استفاده میکند. این repositoryها از طریق دستورات مشترک apt-get از طریق ترمینال لینوکس یا یک مدیر نرمافزار مبتنی بر GUI قابل دسترسی هستند که برای کاربرانی که مایل به استفاده از ترمینال نیستند تجربهای شبیه به app store را فراهم میکند.
این سیستمعامل همچنین دارای تعدادی طرح بندی دسکتاپ (layout) یا تمهایی برای تغییر محیط دسکتاپ است. این تمها به کاربران اجازه میدهند رابط کاربری را طوری تغییر دهند که شبیه رابطهای Microsoft Windows، macOS، یا Ubuntu باشد. مانند تمام محیطهای دسکتاپ مبتنی بر GNOME، ظاهر دسکتاپ را میتوان با استفاده از اکستنشنهای GNOME تغییر داد.
توزیع MX Linux
MX Linux یک توزیع لینوکس مبتنی بر Debian و AntiX است و کاربران هدف آن، کاربران قدیمیتر هستند.
این توزیع یک سرمایه گذاری مشترک بین کامیونیتیهای antiX و MX Linux است. نام MX از M برای MEPIS و X از antiX برگرفته شده است تا با استفاده از نام خود نشان دهد که ریشه این توزیع چیست. هدف اعلام شده این کامیونیتی، توسعه خانوادهای از سیستمعاملهایی است که جهت ترکیب دسکتاپهای زیبا و کارآمد با پایداری بالا و عملکرد خوب طراحی شدهاند.
MX Linux از Xfce به عنوان محیط دسکتاپ اصلی استفاده میکند و در سه نسخه مجزا عرضه می شود: XFCE، KDE و Fluxbox.
نسخه XFCE به عنوان نسخه استاندارد عرضه می شود. این نسخه زیبا و کاربر پسند است و مجموعه گستردهای از تم ها، تصاویر پس زمینه و مجموعه آیکون ها را ارائه میدهد. همچنین از طیف گسترده ای از لپ تاپ های قدیمی با سخت افزارهای قدیمیتر و رایانه های شخصی مدرن پشتیبانی می کند.
MX Linux شامل نرمافزارهای متعددی است که استفاده از آن را بسیار آسان میکند. به عنوان مثال، فایرفاکس، GIMP، LibreOffice، Thunderbird و پخش کننده VLC از قبل روی این سیستم عامل نصب شده اند. MX Linux همچنین ابزارهای MX را برای مدیریت سیستم و تمیز نگه داشتن هارد دیسک شما فراهم می کند. ابزار MX Snapshot به کاربران اجازه میدهد جلسات زنده خود را در یک فایل ISO کپی کنند. همچنین یک راهنمای نصب گرافیکی برای کاربران تازه کار وجود دارد تا به آنها در همه مراحل نصب کمک کند.
MX Linux در ابتدا به عنوان نسخهای از antiX برای فهرست شدن در وبسایت DistroWatch ارائه شد و با انتشار اولین نسخه بتا عمومی MX-16 در 2 نوامبر 2016 صفحه DistroWatch اختصاصی خود را دریافت کرد.
MX Linux دارای ابزارهایی مانند یک GUI installer است که رایانههای UEFI را مدیریت میکند.
همچنین شامل MX Tools، مجموعهای از ابزارهای کاربر محور است که بسیاری از آنها به طور خاص برای MX توسعه یافتهاند، در حالی که برخی دیگر از برنامههای کاربردی برنامههای antiX هستند. همچنین بعضی از نرمافزارها نیز از منابع خارجی دیگر هستند.
نسخه فعلی این توزیع، MX Linux 21 با اسم رمز «WildFlower» است. این توزیع در 21 اکتبر 2021 منتشر شد و بر اساس Debian 11 با نام «BullsEye» ساخته شده است. این توزیع با دو معماری 32 بیت و 64 بیت برای نسخه های XFCE و Fluxbox و معماری 64 بیت برای KDE Plasma موجود است.
توزیع Gentoo
Gentoo Linux یکی از توزیعهای لینوکس است که از لینوکس یا Free BSD به عنوان کرنل استفاده می کند. از توزیع جنتو به دلیل سهولت استفاده، قابل حمل بودن و معماری ماژولار به عنوان توزیع متا یاد می شود. دلیل این موضوع این است که اکثر کاربران تنظیمات و مجموعهای از برنامههای نصب شده بهره میبرند که منحصر به سیستم و برنامه هایی است که استفاده میکنند.
جنتو لینوکس قبلا با نام لینوکس Enoch شناخته می شد. نام Gentoo Linux برگرفته از پنگوئن جنتو، سریعترین گونه شناگر پنگوئن است.این نام برای منعکس کردن پیشرفت های سریع در بهینه سازی «machine-specific» انتخاب شده است که یکی از ویژگی های مهم جنتو است.
Gentoo package management بهگونهای طراحی شده است که ماژولار، قابل حمل، آسان برای نگهداری و انعطافپذیر باشد.
Gentoo برای کاربرانی که میخواهند کنترل کامل نرمافزار نصب شده و در حال اجرا بر روی کامپیوترشان را در دست داشته باشند،مناسب است. افرادی که میتوانند زمان مورد نیاز برای پیکربندی و تنظیم یک سیستم Gentoo را صرف کنند، میتوانند دسکتاپ و سرورهای بسیار کارآمدی بسازند.
Gentoo کاربران را تشویق میکند که یک کرنل لینوکس متناسب با سخت افزار خاص خود بسازند. این کار اجازه میدهد تا کاربران کنترل بسیار دقیقی از اینکه کدام سرویسها نصب و اجرا میشوند، از جمله گزینه انتخاب بین Systemd یا OpenRC به عنوان سیستم اولیه init داشته باشند. همچنین میتوان با حذف ویژگیها و سرویسهای غیر ضروری Kernel، استفاده از Memory را در مقایسه با سایر توزیعها کاهش داد.
Repositoriesهای Gentoo مجموعه بزرگی از نرمافزارها را ارائه میدهند.
توزیع Puppy Linux
Puppy Linux که در ابتدا در سال 2003 منتشر شد، یکی از توزیع های لینوکس است که به سریع، همه کاره و سبک وزن بودن معروف است و بر سهولت استفاده و حداقل فضای رم تمرکز دارد.
کل سیستم را میتوان از رم اجرا کرد و نسخههای فعلی معمولاً حدود 600 مگابایت (سیستمهای 64 بیتی)، 300 مگابایت (سیستمهای 32 بیتی) را اشغال میکنند، که اجازه حذف بوت مدیوم پس از شروع سیستمعامل را میدهد.
برنامههایی مانند AbiWord، Gnumeric و MPlayer همراه با تعدادی از مرورگرهای وب سبک وزن و ابزاری برای دانلود بستههای دیگر در این سیستم عامل گنجانده شده است.
این توزیع در اصل توسط بری کولر و سایر اعضای کامیونیتی توسعه داده شد، تا زمانی که کولر در سال 2013 بازنشسته شد. ابزار Woof میتواند یک توزیع Puppy Linux از بستههای باینری سایر توزیع های لینوکس بسازد.
Puppy Linux یک سیستمعامل کامل همراه با مجموعهای از برنامههای کاربردی است که برای کاربردهای عمومی مناسب است.
اندازه جمع و جور و وزن سبک Puppy Linux اجازه میدهد تا از هر رسانهای که رایانه پشتیبانی میکند بوت شود.
نصب توزیع پاپی لینوکس بسیار ساده است. فقط باید فایل ISO دانلود شده را در یک دستگاه قابل بوت کپی کنید، آن را در رایانه خود بارگیری کنید، راه اندازی مجدد کنید و منتظر منوی لایو بوت باشید.
حجم کم Puppy Linux به آن این امکان را می دهد که روی هر سی دی یا USB بوت شود و با پردازنده ضعیف و حافظه کم هم اجرا شود. اگر هارد دیسک وجود نداشته باشد، Puppy Linux می تواند از هر دستگاه USB قابل بوت اجرا شود.
بوت لودر Puppy Linux را روی هارد دیسک نصب نمیکند یا به طور خودکار به شبکه متصل نمیشود. این قابلیت تضمین میکند که یک باگ یا حتی نرمافزار ناسازگار محتویات دستگاه را خراب نمیکند. این ویژگی یکی از وجود تمایز پاپی لینوکس با توزیعهای دیگر است.
توزیع Xubuntu
Xubuntu یک flavor از سیستمعامل Ubuntu است که توسط شرکت Canonical Ltd. به رسمیت شناخته شده است. نام Xubuntu ترکیبی از Xfce و Ubuntu است، زیرا به جای دسکتاپ GNOME Ubuntu از محیط دسکتاپ XFCE استفاده میکند.
Xubuntu با هدف ارائه “یک محیط دسکتاپ سبک، پایدار و قابل تنظیم” با استفاده از اجزای XFCE است. Xubuntu هم برای کاربران جدید و تازه کار و هم کاربران با تجربه لینوکس در نظر گرفته شده است. این توزیع به جازی هدف قرار دادن دستگاههای کم مصرف، تلاش میکند تا «پاسخگویی و سرعت بیشتری» را روی سختافزار موجود فعلی ارائه دهد.
Xubuntu در ابتدا قرار بود همزمان با Ubuntu 5.10 Breezy Badger در 13 اکتبر 2005 منتشر شود، اما کار تا آن تاریخ کامل نشده بود. در عوض از نام Xubuntu برای متاپکیج Xubuntu-desktop استفاده شد که از طریق Synaptic Package Manager که دسکتاپ XFCE را نصب میکرد، در دسترس بود.
اولین نسخه رسمی Xubuntu، توسط Jani Monoses، در 1 ژوئن 2006، به عنوان بخشی از خط توسعه Ubuntu 6.06 Dapper Drake، که شامل Kubuntu و Edubuntu نیز بود، ظاهر شد.
محیط دسکتاپ XFCE برای استفاده از منابع سیستم کمتری نسبت به دسکتاپ پیشفرض Ubuntu GNOME در نظر گرفته شده است. در سپتامبر 2010، توسعه دهندگان Xubuntu ادعا کردند که Xubuntu را می توان روی حداقل رم 128 مگابایت اجرا کرد، اما 256 مگابایت رم در آن زمان به شدت توصیه میشد.
آزمایش انجام شده توسط مارتین هانیفورد در IBM در ژانویه 2007 بر روی Xubuntu 6.10 به این نتیجه رسید که «تقریباً 25 مگابایت» رم کمتری استفاده میکند و همچنین به طور قابل توجهی کمتر از اوبونتو به بافرها و کش میخورد (که ممکن است به این معنی باشد که فعالیت فایل کمتری وجود دارد).
آزمایشات بعدی نشان داد که Xubuntu در مقایسه با دبیان مجهز به دسکتاپ XFCE نقاط ضعفی دارد. آزمایشهایی توسط DistroWatch بر روی دستگاه دسکتاپ Dell Dimension 4500، با پردازنده اینتل 2 گیگاهرتز و 384 مگابایت رم در آوریل 2009 انجام شد که Xubuntu 9.04 را با نسخه دبیان XFCE 5.0.1 مقایسه کرد. این آزمایشات نشان داد که Xubuntu نسبت به توزیع دبیان در کارهای ساده بیش از دو برابر رم استفاده میکند استفاده میکند. Xubuntu همچنین ظرفیت رم در Xubuntu برای انجام کارهای روزمره تمام شد که نشان میدهد 384 مگابایت رم کافی نیست. این بررسی به این نتیجه رسید: “بدیهی بود که RAM تمام شده بود و پس از آن شروع به استفاده از فضای swap کردیم. با توجه به اینکه کار زیادی انجام نمیدادیم، این بازخورد نسبتاً ناامید کننده بود”. آزمایشات بعدی توسط DistroWatch به این نتیجه رسید که مزایای عملکرد مشاهده شده در دبیان به این دلیل است که Xubuntu با یک نرم افزار با مصرف رم بالا همراه است که در پیادهسازی دبیان از Xfce آن نرم افزار وجود ندارد.
توزیع Kubuntu
Kubuntu یک نسخه رسمی از سیستمعامل اوبونتو است که از KDE Plasma Desktop به جای محیط GNOME desktop استفاده میکند. به عنوان بخشی از پروژه اوبونتو،Kubuntu از همان سیستمهای زیرساخت استفاده میکند. Kubuntu همان repositoryها اوبونتو را به اشتراک میگذارد و بطور منظم طبق برنامه زمانی Ubuntu منتشر میشود.
Kubuntu تا سال 2012 توسط کمپانی Canonical Ltd و سپس مستقیماً توسط Blue Systems حمایت مالی شد. اکنون، کارکنان Blue Systems، به KDE و دبیان کمک میکنند و توسعه Kubuntu توسط مشارکتکنندگان کامیونیتی هدایت میشود. در طول این تغییرات، Kubuntu همچنان استفاده از سرورهای پروژه اوبونتو و توسعهدهندگان موجود را حفظ کرد.
Kubuntu یکی از توزیع های لینوکس رایگان و کاربرپسند است که بر اساس نرمافزار دسکتاپ KDE و بر روی سیستمعامل اوبونتو است. چرخه انتشار این توزیع به صورت دو ساله است. علاوه بر ارائه یک نسخه به روز از دسکتاپ KDE در زمان انتشار، این پروژه همچنین بستههای KDE به روز شده را در طول عمر هر نسخه منتشر میکند.
توزیع KNOPPIX
KNOPPIX یکی از توزیع های لینوکس است که بر پایه دبیان توسعه داده شده است. این توزیع برای اجرای مستقیم از روی CD / DVD (Live CD) یا درایو فلش USB (Live USB) طراحی شده است، که یکی از اولینها در نوع خود است. Knoppix توسط کلاوس کنوپر Klaus Knopper مشاور لینوکس توسعه داده شد و نام خود را بر روی این توزیع گذاشت.
اگرچه KNOPPIX اساساً برای استفاده به عنوان یک Live CD طراحی شده است، اما میتوان آن را مانند یک سیستمعامل معمولی روی هارد دیسک نیز نصب کرد. رایانههایی که از بوت شدن از دستگاههای USB پشتیبانی میکنند، میتوانند KNOPPIX را از درایو فلش Live USB یا کارت حافظه بارگیری کنند.
دو نسخه اصلی از این توزیع وجود دارد: نسخه سنتی دیسک فشرده (700 مگابایت) و نسخه DVD (4.7 گیگابایت) با نام “Maxi”. نسخه CD از ژوئن 2013 تا همین اواخر به روز نشده بود. از نسخه 9.1 به بعد نسخههای CD یک بار دیگر منتشر میشوند. هر نسخه اصلی دارای دو زبان مختلف است: انگلیسی و آلمانی.
KNOPPIX عمدتاً از نرمافزار رایگان و متن باز تشکیل شده است، اما زمانی که شرایط خاصی ایجاب کند، برخی از نرمافزارهای اختصاصی را نیز شامل میشود.
توزیع Slax
Slax یکی دیگر از توزیع های لینوکس Live CD است که توسط Tomáš Matějíček توسعه یافته است. این توزیع یک سیستم عامل قابل حمل و کاربردی است که می تواند جایگزین مفیدی برای توزیع های لینوکس پرحجم و پیچیدهتر باشد که روی هارد دیسک نصب می شوند. با این حال اگر به دنبال یک نقطه شروع سریع و ساده برای سیستم عامل لینوکس هستید، ممکن است Slax برای شما گزینه مناسبی نباشد.
همچنین با توجه به اینکه این توزیع مبتنی بر Slackware است، گزینه مناسبی برای سیستم های 32 بیتی است. بد نیست بدانید Slackware قدیمیترین توزیع فعال لینوکس است که پس از 6 سال شاهد یک ارتقاء بزرگ یعنی Slackware 15 بوده است.
Packageها را میتوان توسط package manager apt اضافه کرد یا بصورت ماژول آماده کرد. شعار Slax به خود به عنوان “سیستمعامل جیبی شما” اشاره میکند.
یکی از مزایای اصلی توزیع Slax سهولت سفارشیسازی آن است. با استفاده از ماژولهای Slax میتوان نرمافزارهای اضافی را اضافه و حذف کرد.
در این توزیع به یک package manager سنتی مانند APT دبیان برای بارگذاری نرمافزار اضافی لازم نیست. ماژولهای Slax کاملاً مستقل هستند. با این حال، APT به طور کامل پشتیبانی میشود. Slax همچنین به بستههای دبیان اجازه میدهد تا به ماژولهای Slax تبدیل شوند.
ماژولهای Slax، سیستم فایل SquashFS فقط خواندنی هستند که با کمپرسور LZMA فشرده میشوند. ماژولهای مختلف در کنار هم چیده شدهاند تا دایرکتوری کامل root Slax را بسازند. یک لایه تکمیلی قابل نوشتن (یک سیستم فایل tmpfs) در بالای stack قرار میگیرد تا قابلیت نوشتن را پیادهسازی کند.
امیدواریم که از این مطلب نهایت استفاده را برده باشید. از این که تا به این جا با ما همراه بودید متشکریم!